Verkiezingen kunnen duidelijkheid brengen

Verkiezingen lossen niets op. Dat klopt. Ze kunnen wel duidelijkheid brengen en die kan helpen om de politieke patstelling te doorbreken. Met de liberalen rond de tafel wordt het niet gemakkelijker om een communautair compromis te vinden.

Blijft de meerderheid van de Vlamingen voor een staatshervorming die het zwaartepunt van de federatie naar de deelstaten verlegt? Of zijn de Vlamingen bereid meer water in de wijn te doen omdat er anders geen federale regering te vormen is? Blijven de Franstaligen voor een zo klein mogelijke staatshervorming kiezen? Of gaan ze akkoord om België grondig en in de diepte te veranderen?

Na 228 dagen vruchteloze pogingen om een nieuwe federale regering te vormen, zijn dat pertinente vragen. Ze kunnen slechts een antwoord krijgen na nieuwe verkiezingen. Daarbij is het in de eerste plaats kijken naar wat de Vlamingen willen. Het zuiden van het land heeft het voordeel dat het feitelijk niets wil veranderen en het heeft de kracht van de inertie aan zijn kant.

Het spelletje dat politici spelen over wie verantwoordelijk is voor de mislukking van de onderhandelingen, werkt op de zenuwen. Er komt geen akkoord omdat de standpunten aan beide kanten van de taalgrens heel ver van elkaar verwijderd zijn. De toegevingen van Vlamingen en Franstaligen voldoen niet om de afstand te overbruggen.

Dat verandert met de liberalen allicht niet. Met de MR komt ook het FDF aan de onderhandelingstafel. Dat bemoeilijkt een oplossing voor de splitsing van de kieskring BHV. Daarom is het tijd om het over een andere boeg te gooien en na te gaan wat de Belgen nog samen willen doen.

De ronde met de liberalen stelt de aftredende regering-Leterme wel in staat een begroting op te maken. Zodra het parlement die heeft goedgekeurd, kan het naar huis om het oordeel van de bevolking te vragen. De financiële markten mogen België ondertussen niet in het vizier hebben genomen.

Zolang er geld was, konden de Vlamingen staatshervormingen afkopen van de in geldnood verkerende Franstaligen. Maar het geld is op en dat kan niet genoeg worden herhaald. Bovendien moet het noorden van het land zelf alle hens aan dek roepen om het hoofd te boven water te houden.

Het is opmerkelijk hoe Franstalig België zich zo blijft miskijken op de evolutie in Vlaanderen. De communautaire radicalisering heeft het aan zichzelf te danken. De Vlaamse verzuchtingen jaren afwimpelen met ‘on est demandeur de rien’ kan niet anders dan een reactie oproepen.

Nieuwe verkiezingen kunnen al dan niet duidelijk maken dat het de Vlamingen menens is. Dat ze al dan niet terugkomen op het standpunt dat de deelstaten de as moeten worden van de Belgische federatie. Dat elk overheidsniveau meer verantwoordelijkheid moet dragen over zijn eigen inkomsten en uitgaven. Dat de solidariteit transparanter moet worden.

Goede rekeningen maken goede vrienden. Les bons comptes font les bons amis.