Vakantie als remedie tegen werkdruk

Koffers weer uitgepakt en de batterijen opgeladen … of niet?

Elk jaar trekken steeds meer Belgen eropuit tijdens de zomermaanden. Volgens de jongste cijfers van Europ Assistance pakte 66 procent van de Belgen de afgelopen maanden zijn koffers, tegenover 60 procent in 2006. De reismicrobe is overigens in heel Europa merkbaar. Europeanen trekken er massaal op uit en het aantal dat meermaals per jaar op reis gaat, stijgt ook. In België bijvoorbeeld is het aantal mensen dat er tijdens deze zomervakantie meerdere keren op uittrekt, verdubbeld ten opzichte van vorige zomer.

Waarom? In eerste instantie om te bekomen van het werk. Belgen met vakantie willen vooral uitrusten (66 procent) en bij voorkeur ergens aan zee (53 procent). De belangrijkste criteria voor het bepalen van de vakantiebestemming zijn het klimaat (57 procent) en mogelijke gezondheidsrisico’s (46 procent). Onze favoriete vakantiebestemmingen liggen in Europa: Frankrijk (37 procent), Spanje (16 procent) en Italië (9 procent). Een vakantielief vinden mag dan hoog op het verlanglijstje staan van Britten en Italianen, de Belg ligt daar niet van wakker, zo melden de enquêteurs van Europ Assistance. Wij willen vooral genieten en ontstressen.

Heeft een vakantie heilzame effecten bij mensen met een hoge werkdruk? Wetenschappelijk onderzoek hiernaar is eerder schaars. Twee Israëlische vorsers, Westman en Eden, hebben in de jaren negentig gepoogd de effecten van vakantie op werkstress in kaart te brengen. Uit dat onderzoek blijkt dat er tijdens de vakantie inderdaad minder spanning is en dat die gunstige effecten even blijven hangen in de eerste weken van werkhervatting. Na drie weken is de heilzame werking helaas helemaal verdwenen.

Interessant is ook dat vrouwen meer baat blijken te hebben bij vakantie dan mannen. De verklaring is niet duidelijk, mogelijk heeft het te maken met de dubbele belasting van arbeid en gezin en dus een groter effect van ontspanning tijdens de vakantie.

Hoelang?

Vakantie thuis doorbrengen, is niet zo’n goed idee. Althans niet wat werkstress betreft. De spanning bij werknemers die thuis vakantie houden, blijft even hoog. Het vele werk dat hen na terugkomst op kantoor te wachten staat, blijft in hun hoofd spoken. Vanaf de allereerste dag na de vakantie ervaren ze evenveel stress als voor de vakantie. De koffers pakken is dus de boodschap.

Hoelang moet je vakantie nemen om lichamelijk en mentaal optimaal afstand te kunnen doen van een hoge werkdruk? Het hangt van meerdere factoren af. Enkele dagen volstaan als je kiest voor een rustvakantie weg van huis en geen werk meeneemt. De deur dichttrekken en niet meer denken aan het werk, is cruciaal. Dat blijkt de meesten goed te lukken. De neiging om te blijven anticiperen op het werk verdwijnt snel in een andere omgeving met andere bezigheden. De ervaring leert overigens dat mensen die veel werkstress ervaren automatisch de voorkeur geven aan een vakantieoord waar je geestelijk en lichamelijk tot rust komt.

Werkdruk en -stress mogen dan wegvallen tijdens de vakantie, gezinsproblemen kunnen opduiken. Spanningen in het gezin en relatieproblemen worden beter zichtbaar als je dag in dag uit op elkaars lip zit. Volgens relatietherapeut Alfons Vansteenwegen maken koppels meer ruzie op vakantie dan erbuiten. Soms nemen vrouwen een vakantie te baat om eindelijk die punten uit te praten die al lang op hun lever liggen. Terwijl mannen nu net eens niets over problemen willen horen.

De gouden regel is goede afspraken maken voor het vertrek: plannen wat gepland kan worden: cultuur of natuur, restaurant of zelf koken. Niets vooraf willen regelen en zo ‘avontuurlijk’ mogelijk vertrekken, is om problemen vragen, zo zegt de relatietherapeut.

marleen.finoulst@trends.be

Marleen Finoulst