Het zijn rare en moeilijke tijden. Er is geen groei, en een negatieve economische groei valt niet uit te sluiten. Er is geen inflatie, maar veeleer deflatie. De rentes en de intresten op spaarrekeningen moeten met een vergrootglas worden gezocht, en zelfs negatieve interesten zijn op korte termijn niet onmogelijk. De aandelenbeurzen balanceren, naargelang van de beursgoeroe of de aandelenprofeet die aan het woord is, tussen een tijdelijk, labiel evenwicht en een beurscrash zonder voorgaande. Samen met het economische bestel zinkt ook het vertrouwen in het traditionele financiële bestel geleidelijk weg.
Iedereen maakt zich dezer dagen zorgen over het beheer van zijn vermogen, ook wie niet zo heel vermogend is. Een meerderheid van de private rekeninghouders zou overwegen zijn geld van de bank te halen als de intresten echt negatief worden. Dat er een trend naar alternatieve beleggingen is, is een open deur intrappen. Daarbij steken oude reflexen de kop op. De neiging om geld cash of in de vorm van goud, andere edelmetalen of edelstenen aan te houden, komt bovendrijven. Anderen investeren in alternatieven zoals kunst, wijn of oldtimers.
De wijze waarop het bestel denkt over vermogen en financiën, is ook drastisch gewijzigd. In het verleden volstond het bezit van een vermogen als legitimatie. Vandaag gaat dat allang niet meer op, al is dat besef nog niet doorgedrongen. Neem twee identieke oldtimers, met dezelfde motor, kleurencombinatie, opties en gebruikssporen. Wat verschilt, is de historische documentatie – het bezit van een aankoopbewijs, het onderhoudsboekje en de facturen van de herstellingen. De waarde van de niet-gedocumenteerde oldtimer valt in het niet bij die van de gedocumenteerde. De gedocumenteerde wagen kan moeiteloos door het verkeer laveren. Hetzelfde geldt voor uw vermogen. Hoe meer het historisch gedocumenteerd is, des te makkelijker u er zich in de toekomst mee door het rechtsverkeer kunt bewegen.
Telkens als er vermogen bovenkomt, wordt gerealiseerd en omgezet in giraal geld, wordt voortaan de vraag gesteld hoe dat vermogen is verworven en opgebouwd. De legitimatie kan enkel nog als er transparant en gedocumenteerd mee wordt omgegaan. En laten we nu net uit een periode komen dat het als veilig werd aangezien om vermogen niet blijvend te documenteren en op geen enkele wijze transparantie te creëren.
Hoewel het nergens duidelijk in een rechtsbeginsel staat en het in geen enkele wet is vastgelegd, toch is het an inconvenient truth. Het volstaat niet een vermogen te hebben, wel het te kunnen verantwoorden. Onthoud het: uw vermogen is een oldtimer. Als u zich tot een alternatieve belegging wendt, is dat gelukkig nog geen misdrijf. Maar als u de betichting van een misdrijf in de toekomst wilt vermijden, doet u er goed aan elke stap van uw alternatieve belegging goed en blijvend te documenteren. Dat is niet enkel in uw belang, maar ook in dat van uw erfgenamen. En ja, om op uw laatste vraag te antwoorden: de overheid en de wetgever mogen inderdaad wat meer duidelijkheid verschaffen over die nieuwe zeden en normen.
De auteur is advocaat-vennoot bij Tuerlinckx Fiscale Advocaten.
JAN TUERLINCKX
Telkens als er vermogen wordt omgezet in giraal geld, wordt voortaan de vraag gesteld hoe dat vermogen is verworven en opgebouwd.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier