De schaduw van de nieuwe Amerikaanse president Donald Trump hing over de klimaattop in Marrakech. Die top moest de afspraken van Parijs concreter maken. De milieu- en energie-econoom Stef Proost (KU Leuven) is voorstander van internationale actie, maar is niet blind voor de problemen.
Leveren megaconferenties als Mar-rakech en Parijs eigenlijk iets op?
STEF PROOST. “Het klimaat is een van de belangrijkste milieuproblemen op wereldniveau, en er is actie nodig. Economen zien twee problemen. Ten eerste kan dit akkoord niet internationaal worden afgedwongen. Er zijn geen sancties. Er is enkel de morele druk om een belofte waar te maken. Alleen, veel andere beloftes, of het nu gaat over ontwikkelingshulp of ontwapening, worden ook niet nagekomen. Met andere woorden: wanneer het echt moeilijk wordt, haken veel landen af.
“Ten tweede zijn de beloftes die elk land heeft gemaakt, verschillend. Het is dus niet eenvoudig te checken of landen op de goede weg zijn, en nog minder of de inspanningen kosteneffectief zijn op wereldniveau. Dat laatste is belangrijk, omdat we dan globaal de emissies meer kunnen terugdringen.”
Met andere woorden: zo’n top schiet zijn doel voorbij?
PROOST. “Bijeenkomsten zoals Marrakech kunnen een bijdrage leveren op twee manieren. Ze kunnen een forum zijn om een betere en meer bindende wereldklimaatovereenkomst voor te bereiden. Ook kunnen ze helpen om de inspanningen te delen tussen landen die iets willen doen, met name door de handel in emissierechten te organiseren.”
Alle waarnemers zijn het erover eens dat veel zal afhangen van de houding van de nieuwe Amerikaanse president. Wat verwacht u van hem?
PROOST. “Het is nog vroeg om te oordelen over wat Trump effectief gaat doen. Het belangrijkste onderdeel van het klimaatplan van Obama was het vervroegd sluiten van de steenkoolcentrales. Die zijn tweemaal zo koolstofintensief als een moderne gascentrale.
“Alleen is aardgas, door de opkomst van schaliegas, goedkoop in de Verenigde Staten. Dus zelfs als Trump dit onderdeel van het klimaatplan zou terugdraaien, zijn de effecten op emissies beperkt, omdat die kolencentrales sowieso zullen sluiten.
“Belangrijker is welke technologische alternatieven hij wil promoten. Ook hij kan het klimaatprobleem niet ontkennen, dus hij zal wel met creatieve oplossingen moeten komen.”
In eigen land steunt CD&V-voorzitter Wouter Beke het voorstel van Jong CD&V om tegen 2025 alleen nog elektrische wagens te verkopen. Vanaf 2030 zouden alle fossiele voertuigen worden verboden, zoals ook Groen bepleit. Een stap in de goede richting?
PROOST. “Dat is geen goed plan. Elektrische auto’s zijn 5000 tot 10.000 euro duurder. Dat betekent dat de CO2- emissievermindering er komt tegen een kostprijs die tot vele honderden euro’s duurder is dan als we die in andere sectoren van de economie zouden realiseren. Benzine en dieselbelastingen fungeren nu als een hoge koolstofbelasting, van 200 tot 300 euro per ton CO2.
“Laat ons eerst de goedkopere oplossingen inzetten en ons concentreren op de echte problemen van het wegverkeer: het ontbreken van een juiste beprijzing van het weggebruik en het sterk ontmoedigen van oude en nieuwe dieselwagens in de stad.”
LUC HUYSMANS
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier