Donald Trump heeft India vernederd en een handels- en defensiecrisis veroorzaakt. Hoe moet premier Narendra Modi daarop reageren?
Het is ongebruikelijk tegelijk vernedering te ervaren, genoegdoening te zoeken en voor een beslissende test te staan. Dat is precies de situatie waarin India zich bevindt. De Amerikaanse president Donald Trump heeft 25 jaar Amerikaanse diplomatie tenietgedaan door Pakistan na zijn conflict met India te omarmen en India nog hogere importheffingen op te leggen dan China. Hij kan niet grondig hebben nagedacht over hoe het meest bevolkte land en de op vier na grootste economie ter wereld daarop zou reageren.
Narendra Modi, de premier van India, heeft onlangs een pad uitgestippeld om zijn land uit te bouwen tot een krachtige, meer zelfvoorzienende natie. Hij heeft in China Xi Jinping ontmoet, na de bittere, vier jaar durende, militaire impasse tussen China en India in de Himalaya. Het is een ernstige fout van de Verenigde Staten om India van zich te vervreemden. Voor India is het een kans: een beslissende test voor zijn claim dat het een supermacht in wording is.
Trump heeft India op twee manieren vernederd. Op 27 augustus legde de Amerikaanse president, nadat hij India had veroordeeld voor de aankoop van Russische olie, een extra invoerheffing van 25 procent op, boven op het bestaande tarief van 25 procent op Indiase goederen. Het kopen van ruwe olie uit het Kremlin is verachtelijk. Maar aangezien India dat doet via een door het Westen beheerde prijsplafondregeling, het geraffineerde aardolieproducten aan Europa verkoopt, en een groot deel van de wereld, waaronder China, ook Russische olie koopt, lijkt het alsof India speciaal wordt geviseerd.
De andere vernedering is de liefde van Trump voor Pakistan. Na een terroristische aanslag in India, waarvoor Modi Pakistan verantwoordelijk had gesteld, vochten de twee landen in mei een vier dagen durende schermutseling uit. Toch onderzoekt Trump nu crypto- en mijnbouwdeals in Pakistan. Hij heeft in het Witte Huis gedineerd met veldmaarschalk Asim Munir, de feitelijke heerser van Pakistan, die Trump voordraagt voor de Nobelprijs voor de Vrede. Amerika heeft aangeboden te bemiddelen in het geschil over Kasjmir, waarmee het zijn vroegere beleid afvalt en een Indiaas taboe doorbreekt.
Multi-gebondheid
Dat Amerika India niet heeft gesteund in een zaak die de veiligheid van het land bedreigt en heeft besloten het land economisch te straffen, heeft het vertrouwen van de Indiërs geschonden. Sinds 2004 hebben Amerikaanse presidenten India verwelkomd als een opkomende democratische macht die zich verzet tegen de Chinese dominantie in Azië. De economie van 4 biljoen dollar en de aandelenmarkt van 5 biljoen dollar doen die van Pakistan, dat wordt geteisterd door instabiliteit, schuldencrises, terrorisme en afhankelijkheid van China, in het niet verzinken – een gigantische owngoal voor de belangen van Amerika.
Dat verklaart de tweede emotie bij sommigen in India: genoegdoening. Sinds de onafhankelijkheid in 1947 heeft India allianties vermeden, hoewel de term die het daarvoor gebruikt, is veranderd van ‘niet-gebondenheid’ naar ‘multi-gebondenheid’. In 2020, toen de betrekkingen met China na de grensconflicten in de Himalaya diep onder het vriespunt zakten, hoopten sommigen in Washington dat dit een voorbode zou zijn van een quasi-alliantie met de Verenigde Staten. Er werden inlichtingen uitgewisseld en gezamenlijke militaire oefeningen leidden in 2024 tot nauwere defensiebanden.
Het is een ernstige fout van de Verenigde Staten om India van zich te vervreemden.
Indiërs die sceptisch staan tegenover die ontwikkelingen voelen zich gesterkt door de gebeurtenissen van de afgelopen maanden. Zoals zij altijd hebben gewaarschuwd, blijkt afhankelijkheid van Amerika gevaarlijk te zijn. Het bezoek van Modi aan China was bedoeld om aan te geven dat India andere opties heeft.
Antiwesterse sentimenten
Modi streeft al elf jaar naar natievorming, modernisering en centralisatie. Er zijn tegenslagen geweest. De industrialisatiecampagne heeft bescheiden resultaten opgeleverd en niet geleid tot de nieuwe banen die India nodig heeft. Het onderwijssysteem is slecht. Modi vervalt vaak in hindoe-chauvinisme.
Maar er zijn ook successen geboekt. Nieuwe wegen en luchthavens, en digitale betalings- en belastingplatforms hebben een gigantische interne markt gecreëerd. Het financiële systeem is sterker geworden. Dat zal het land helpen de handelsschok te doorstaan, al zal India door de Amerikaanse heffingen minder snel supplychains aantrekken. De groei zal naar verwachting boven 6 procent blijven, waardoor India de meest dynamische grote economie ter wereld is en volgens het Internationaal Monetair Fonds in 2028 de op twee na grootste wordt.
Bekijk ook: EU en India zetten vaart achter historisch vrijhandelsakkoord
Het gevaar is dat de agressie van Amerika de sluimerende autarkie en antiwesterse sentimenten weer doet opleven. Maar als India zich meer naar binnen zou keren, zou dat een bedreiging vormen voor zijn dienstensector, die nu bijna evenveel exporteert als alle andere sectoren samen. Indiase bedrijven die technologische diensten verlenen, halen minstens de helft van hun omzet van Amerikaanse klanten, waaronder bluechipbedrijven met global capability centres in India. Het land is op basis van het aantal gebruikers de op één na grootste markt van OpenAI.
India kan beter proberen de schade te beperken. Het moet rationele concessies doen, waaronder het kopen van minder Russische olie en meer Amerikaans aardgas. Amerika en India hebben nog altijd duurzame banden, waaronder een enorme diaspora.
Naar binnen kijken
Een tweede prioriteit moeten hervormingen in eigen land zijn. De keuze van India is onafhankelijk te zijn. Omvang en dynamiek zijn belangrijker dan ooit om betere voorwaarden te bedingen, defensie-investeringen te betalen en de levensstandaard te verhogen, zelfs als de wereldhandel vertraagt. India wacht al enkele jaren op meer ingrijpende hervormingen, waaronder een deregulering van het bedrijfsleven, de hervorming van de rechtbanken en de modernisering van de landbouw, het landgebruik en de energievoorziening.
Veel van die hervormingen vereisen samenwerking tussen de Indiase deelstaten en de centrale regering. Het is bemoedigend dat Modi onlangs heeft gezegd dat hij de belasting op goederen en diensten zal vereenvoudigen en de economie zal dereguleren. Na elf jaar in functie moet hij verder en sneller gaan. Het is altijd in het nationale belang geweest om de diepste interne uitdagingen van India aan te pakken. In een vijandige wereld is het ook de beste verdediging.
