Tropisch hardhout in Oost-Vlaanderen

Hout zagen gebeurt nog zelden in Europa. De Oost-Vlaamse specialist in tropisch hardhout Bilterijst zag die evolutie tijdig in en focust nu op afgewerkte producten.

Precies een jaar geleden verhuisde de houtzagerij van Bilterijst van Gentbrugge naar Wetteren. Het bedrijf was ingesloten door een woonzone en had groeiruimte nodig. In 2002 realiseerde de onderneming, gespecialiseerd in het verhandelen en verwerken van tropisch hardhout, met achttien werknemers een omzet van 3 miljoen euro. De klanten bevinden zich vooral in de wegen-, water- en tuinbouw. Bilterijst maakt sluisdeuren, afbakeningspalen, bruggen, staketsels, oeverversterkingen en straatmeubilair. Zoals bij alle Europese houtbedrijven, bestaat de kernactiviteit niet meer uit het verzagen van boomstammen. Die taak wordt overgenomen door producerende regio’s in onder meer Zuid-Amerika, Maleisië en Indonesië. “Die landen hebben nu zelf de kennis en de technische mogelijkheden om het hout te verzagen,” weet Joos Louage, zaakvoerder van Bilterijst. “Willen we overleven, dan moeten we toegevoegde waarde leveren. Onze focus verschuift daarom naar afgewerkte producten.”

Klanten uit Japan en Azerbeidzjan

In 1926 richtte Pierre Bilterijst een houthandel op. Zoon Jean, die het bedrijf in 1973 overnam, veranderde Bilterijst in een moderne zagerij en schaverij. Het voortbestaan stond even op de helling, toen de zoon van Jean in 1989 om het leven kwam en zijn kleinzoon later besliste om zijn grootvader niet op te volgen. In 1999 werden de aandelen verkocht aan de familie Louage, sinds jaren klant als waterbouwaannemer.

De helft van de opdrachten komt uit Vlaanderen, 30 procent uit Wallonië. De rest wordt ingenomen door het buitenland, met Nederland en Frankrijk als belangrijkste afzetmarkten. Van een bestelling uit Japan of Azerbeidzjan schrikken ze bij Bilterijst ook niet meer op. Het Oost-Vlaamse bedrijf heeft voorraad zat, gemiddeld 1500 tot 2000 m3. Ter vergelijking: in een vrachtwagen zit ongeveer 15 m3 hout. “Een grote voorraad is financieel soms zwaar te dragen, maar heeft ook voordelen,” licht Joos Louage toe. “We kunnen snel inspelen op de vraag. In onze sector concurreren we niet zozeer op prijs, wel op service.”

Korte levertijden zijn dagelijkse kost, maar Bilterijst gaat niet onbezonnen te werk. “We werken uitsluitend op bestelling en zagen volgens de maten die de klant ons geeft. Vier balken van vijf meter kunnen we natuurlijk op één dag zagen, maar dan moeten we wel vijf stammen doorzagen. We proberen daarom zoveel mogelijk verschillende maten en lengtes samen te voegen, om het zaagrendement van de stammen op te voeren en verlies van hout te beperken.”

Niet meer slippen op het terras

In de winter is het rustiger bij Bilterijst. De aannemingswerken en tuinaanleg liggen stil, tot ze in het voorjaar opnieuw pieken. Tijdens de kalmere periodes maakt Bilterijst verschillende producten in voorraad, zoals afbakeningspalen en vlechtmatten.

Bilterijst ziet verdere groei door vooral afgewerkte producten te leveren en op zoek te gaan naar nieuwe activiteiten. Samen met een Belgisch en een Duits bedrijf, beide gespecialiseerd in kunststoffen, verfijnt Bilterijst een methode om terrasvloeren echt antislip te maken. Joos Louage: “Na een reeks proeven hebben we het procédé nu uitgetest op de toegangsbrug naar de gebouwen van de Chiro in Zwijndrecht. Ondanks een helling van 10 procent, is er veel minder risico dat lopende en spelende kinderen uitglijden.”

Melanie De Vrieze