Tina of Tanya ?

Het klinkt dezer dagen weer modieus te spreken over Tina (“There Is No Alternative”). Los van het feit dat ik het maar een zwak koopargument vind voor aandelen, zie ik Tina ook niet als centraal thema, maar wel Tanya (“There Are No Yield Alternatives”). Er is immers een hemelsbreed verschil tussen meerwaarden en rendement – iets wat al te vaak uit het oog wordt verloren.

Laten we het onderscheid illustreren met een tocht door de woestijn, waarmee we verwijzen naar de minder gunstige omgeving waarin we zullen terechtkomen. Voor die tocht kan je gemiddeld voldoende water hebben en toch omkomen van de dorst. Bij het begin kan je nog eens flink doordrinken en op het einde staat er voldoende verfrissing ter beschikking. Maar wat in het midden van de woestijn ? Dát is het probleem met aandelen. De noodzakelijke meerwaarden komen er misschien niet op het moment dat je ze nodig hebt. Om onderweg financieel overeind te blijven, hebben we ook rendement nodig ( het water).

Yield was al mijn centraal thema voor 2004 en ik trek dat thema door voor 2005. Het thema werd geconcretiseerd in vijf voorkeuren : euro verkiezen boven dollar, high yield boven aandelen, dividendrendement boven groei, obligaties boven cash en Azië boven de VS. Die vijf voorkeuren zullen het ook maken in 2005. Misschien gaat ‘obligaties boven cash’ begin dit jaar niet op, maar dat zal wel het geval zijn voor heel 2005.

Strategisch belangrijk voor 2005 is de onderschatting van de gevolgen van een gesynchroniseerde groeivertraging. Dat betekent nog niet dat we dit jaar afstevenen op een recessie, wel op een growth recession ( groeirecessie). Uitkijken hoe de financiële markten daarmee zullen omgaan.

Over de vijf volgende zaken maak ik me zorgen. De eerste is zeker geen verrassing : de dollar, een zorg die verbonden is met de financiering van de grote macro-economische onevenwichten. Op de tweede plaats zijn er de grote, complexe financiële mastodonten. Sla er maar eens een recent rapport van de Bank of Eng-land op na, waar de Britse centrale bank een onderscheid maakt tussen ‘gewone’ financiële instellingen en ‘ large complex financial institutions’. De Bank of England noemt ze complex, niet goed te begrijpen en moeilijk te volgen. Op die lijst prijken ABN Amro, BNP-Paribas, Citigroup, Credit Suisse, Deutsche Bank, HSBC, JPMorgan, Lehman Brothers, Morgan Stanley, Société Générale en UBS. Misschien hebben zij een hoger risicoprofiel dan we denken.

Op de derde plaats maak ik me zorgen over China. Zoals u elders in dit magazine kan lezen, verwacht ik er een ‘harde landing’, wellicht al in 2005. De buitenbalansverplichtingen buiten de financiële sector en vooral van de vastgoedsector is ook iets om van wakker te liggen, omdat een accident er niet uit te sluiten valt. Het ontslaan van de topman zoals hypotheekverschaffer Fannie Mae deed met Franklin Raines, is geen voldoende oplossing . Een laatste pijnpunt voor 2005 zijn de hedge funds. In 2005 zal de nervositeit terugkeren. Dat zal die complexe financiële en strategische structuren onder druk zetten en zo de algemene volatiliteit versterken.

Zie ik dan geen positieve punten ? Natuurlijk wel. Het belangrijkste pluspunt is de rendabiliteit van de bedrijven en hun capaciteit om hoge free cashflows ( vrije kasstromen) te genereren, waarmee ook fraaie dividenden kunnen worden uitbetaald.

Getuigt dit alles (weer) van pessimisme ? Wat is de rol van een econoom ? De optimist uithangen ? Ik zie de rol van een econoom eerder als die van een buschauffeur. De passagiers verwachten van hem niet dat hij opschept over de kwaliteiten van de bus, de enorme paardenkracht van de motor of uitweidt over het prachtige landschap. Neen, zij hopen dat de chauffeur zich bewust is van mogelijke gevaren en zich concentreert op bochten en oneffenheden. Het is de rol van een econoom om risico’s te detecteren, er rekening mee te houden en uit te kijken voor de volgende obstakels. Een behouden 2005 toegewenst !

(*) Geert Noels is hoofdeconoom van beurshuis Petercam.

GEERT NOELS (*)

“Het belangrijkste pluspunt is de rendabiliteit van de bedrijven en hun capaciteit om hoge free cash-flows (vrije kasstromen) te genereren, waarmee ook fraaie dividenden kunnen worden uitbetaald.”