Het economische nieuws werd afgelopen week beheerst door een feit zonder voorgaande. De fabriek die Nutella maakt voor Australië is stilgevallen en onze tegenvoeters hebben het meer dan een week zonder dit levensnoodzakelijke goedje moeten stellen.
Dat is ontstellend nieuws. Ik kan mij de drama’s in de gezinnen voorstellen waar de kinderen smeken om Nutella en de ouders hoogstens een zwak substituut kunnen aanbieden: confituur, smeerkaas, een appel, of chocolade met noten. Vergeet niet, het is nu winter in het zuidelijk halfrond en waar je je des zomers nog zou kunnen inbeelden dat een stukje watermeloen, of een fris slaatje en de belofte op een plons in het zwembad de aandacht van het kroost kunnen afleiden, leeft Australië nu, in hartje winter, zonder dit onontbeerlijk product.
In ieder geval heeft de pers hier eens te meer haar rol niet goed gespeeld. Ik mis belangrijke informatie over dit schokkende nieuws. We weten meer over de Griekse banken (toch wel een zeer saai verhaal) dan over de drama’s die zich afspelen aan de andere kant van de wereld. Worden er woekerprijzen betaald voor de laatste potten? Zijn dit gouden tijden voor chocoladebeslag of speculaaspasta? Heeft Lotus Bakeries zijn Australische strategie al aangepast? Hoe reageert de Australische overheid? Zijn er al T-shirts te koop met de slogan Keep calm and eat some chocolate?
Voor links is marketing het aanwakkeren van kunstmatige behoeften. Voor rechts is marketing de motor van de economie, want het helpt permanent de bedrijven hun focus op de klant te houden. Is Nutella levensnoodzakelijk? Vraag het niet aan ouders met kinderen!
Wat is een kunstmatige behoefte? Als je even rond je heen kijkt, zal je snel een aantal heel belangrijke voorwerpen ontdekken. Als je die zou missen, zal je waarschijnlijk wel even panikeren: autosleutels, iPhone, tandenborstel, muesli, Nutella, schoonheidscrème, medicatie, loopschoenen, de Disney-dvd van Frozen. Een kind wordt geboren met de behoefte aan vocht, eten, warmte en een reeks sociale interacties. Niet bepaald behoeften om een economie op te bouwen. Een landbouweconomie uiteraard wel: rijst, granen, peulvruchten, voor de niet-vegetariërs ook nog kip, en voor de heidenen ook nog varkensvlees. Een baby heeft geen behoefte aan Bumba, Twix of Minecraft. Dat lijken me dus, Nutella incluis, stuk voor stuk zeer kunstmatige behoeftes. En wie zal de grens trekken? Sinaasappelen (mijn moeder had er als kind nauwelijks van gehoord) wel, maar een Twix niet. Waarschijnlijk omdat Twix te veel suiker bevat. Maar let op: fruitsappen bevatten ook wel een mooie dosis weliswaar natuurlijke suikers.
De grote debatvraag is natuurlijk: wie zal in onze plaats beslissen dat bosaardbeien geen kunstmatige behoefte zijn, maar een Disney-film wel? Mijn kleindochters denken in ieder geval over de noodzaak van die laatste lichtjes anders dan ik. En kinderloze gezinnen zullen ook wel anders over Bumba denken dan gezinnen met peuters.
Omdat de pers zo schielijk tekortschiet, heb ik mijn eigen research gedaan. En helaas, ik had het moeten weten. Het is komkommertijd. De echte tekorten in Australië zijn de driekilopotten. Wie pannenkoeken met Nutella of Nutella-taarten verkoopt, die werd getroffen, de gezinnen bleven gespaard. Het is alsof ik Di Rupo hoor. Zo heeft elk economisch nieuws een duidelijke politieke dimensie. Ik lees in deze komkommertijd ook dat CD&V niet al te gelukkig is met de taxshift. Ik heb voor deze partij dan ook een gouden tip. Blijf focussen op uw doelgroep: families. Leer uit dit bijna familiale drama van het zuidelijk halfrond. Besef dat misschien ook veel gepensioneerden Nutella eten. Weet u al in welke mate er ook in ziekenhuizen Nutella wordt geconsumeerd? Wat zou u denken van titels in de pers als CD&V stelt Nutella-consumptie veilig? CD&V, een nuttige Nutella-partij. Dan speelt u in op wat er bij gezinnen echt leeft. Eis misschien dat de prijs van de familiepot voor drie jaar wordt geblokkeerd. Ik weet het, Ferrero is een Italiaans bedrijf, maar net op die manier steunt u de Italiaanse economie en we moeten als goede Europeanen toch vermijden dat er een Griekenland-bis komt.
De auteur is professor-emeritus aan de Vlerick Business School.
MARC BUELENS
Een kind wordt geboren met de behoefte aan vocht, eten, warmte en een reeks sociale interacties. Niet bepaald behoeften om een economie op te bouwen.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier