Telramen moeten creatieve industrie redden

Jonge meisjes willen modeontwerpster worden. Ze kiezen in de speelgoedwinkel vooral voor tekenboekjes, zo meldt speelgoedwinkel DreamLand. Over de verkoop van bijhorende telramen of rekenmachines blijft het stil.

Nochtans is zakelijk instinct onmisbaar voor wie het wil maken in de creatieve industrie. Zeker nu, zoals C&A het sinds de start van de crisis in haar slagzin zegt. De nieuwe lichting beseft beter vroeg dan laat dat er meer nodig is dan passie en talent om als zelfstandige te overleven. Anders dreigt het gebrek aan economisch realisme nefast te worden voor het voortbestaan van sectoren waarin België zou kunnen uitblinken.

Om de modesector te sensibiliseren over economie kwam er het Flanders Fashion Institute. Twaalf jaar na de oprichting kan deze organisatie nog altijd geen pasklaar antwoord geven op de vraag hoe de economische situatie van de modeontwerpers er uitziet. Het is dus met veel ongeduld afwachten of het daar eindelijk in slaagt nu het sinds kort onder de koepel van Flanders DC werkt.
De Belgische modeacademies dwingen hun studenten vooral in een creatieve ratrace. Terecht. Het hoge werktempo en de bijhorende stress van de opleiding zijn maar een voorsmaakje van hoe het er in het echte designerleven aan toe gaat. Door zo sterk te focussen op de creatieve kant, houden de academies hun studenten wel grotendeels blind voor de economische moeilijkheden die gepaard gaan met ondernemen hun sector.

Het is voor de pas afgestudeerden dan ook vaak pijnlijk landen als ze ondervinden dat weinigen in hun verhaal mee willen stappen. Het schrijven van een onderbouwd businessplan blijft voor velen een struikelblok om zakelijke leiders of investeerders aan te trekken. Zo blijft een industrie waarin de Belgen creatief uitblinken economisch onvoldoende ontgonnen. Daar heeft niemand wat aan, behalve misschien enkele grote – buitenlandse – bedrijven die de moedeloze ontwerpers in hun rangen kunnen schikken. De Limburgse modeontwerper Stijn Helsen studeerde onder andere daarom in Milaan.

Er zijn jammer genoeg nog veel meer sectoren en opleidingen die hetzelfde kunnen worden verweten. De faillissementsaantallen braken voor de start van de crisis ook in andere branches al records omdat veel starters onvoorbereid hun geluk beproefden. Organisaties als Unizo kunnen hen mee op weg helpen, maar het probleem moet bij de wortel worden aangepakt.

Scholen en universiteiten moeten hun opleidingen hervormen om er de nodige economische praktijkervaring in te kunnen verwerken. Stage lopen is niet altijd een oplossing, want deze vorm van praktijkervaring toont geregeld hoe je het best niet doet.

Projecten als het opstarten van miniondernemingen onder de juiste begeleiding slagen er vast beter in om ondernemen in een realistisch perspectief te zien. Niet met het doel om jongeren af te schrikken de stap naar een leven als zelfstandige te zetten. Wel om hen met de juiste bagage te laten starten. Om hen zo de teleurstelling van mislukken in het zakenleven te besparen. Nog te vaak krijgen creatievelingen een afkeer van ondernemen nadat het bedrijf faalt dat ze onbezonnen opzetten.

Trends-journalist Sjoukje Smedts