TEGENHANGER VAN METROPOLIS. Wilma’s film

Het Antwerps stadsbestuur buigt zich over de bouwaanvraag voor een nieuw Rex-complex. Hoofdpromotor is het Nederlandse bouw- en vastgoedconcern Wilma International, dat zijn eerste stappen op Vlaamse bodem zet.

De Franse filmgroep Gaumont bindt de strijd aan tegen Metropolis.

Al 15 jaar lang huisvest het hoofdkwartier van Wilma International Nederlandse bouw- en vastgoedreus met een groepsomzet van zo’n 30 miljard frank (zie cijfertabel) op de 23ste verdieping van de Antwerp Tower. Ook de voorzitter van het internationaal concern, Luud Maas, woont al 15 jaar lang op een boerderij in ‘s Gravenwezel, waar hij Père David-herten fokt.

Ondanks deze prominente aanwezigheid heeft het bedrijf nooit voet aan wal kunnen zetten op Vlaamse bodem, uitgezonderd een mislukte overname van een Brusselse aannemer in de jaren zeventig en een sporadische aktiviteit als aannemer (nvdr zo is de KNP-papierfabriek in Lanaken mee door Wilma gebouwd). Daar is nu op het vlak van de projektontwikkeling verandering in gekomen. Thans realizeert WPD (Wilma Project Development) Belgium, de Belgische promotor van Wilma International, haar eerste projekten in ons land. De primeur ligt letterlijk vijf huizen van de hoofdzetel : het Rex-complex aan de de Keyserlei, tussen de BBL en Fouquets.

Joos Custers, direkteur Algemene Zaken van Wilma Group Services en rechterhand van Maas : “Wij richten ons louter op de projektontwikkeling in België, gezien het ruime aanbod van lokale produktiebedrijven. Na onze ervaringen uit het verleden zweren we nog enkel bij autonome groei. Akkwisitie van een bestaande firma is uitgesloten. Wel willen we hier onze aktiviteiten als promotor verder ontwikkelen. Met onze expertise in binnenstedelijke projekten en seriematige woningen kunnen we menig projekt een toegevoegde waarde bieden. Hierbij geloven we sterk in strategische allianties met plaatselijke partners (aannemers, architekten, makelaars en financiers), zoals in het geval van Rex. “

Naast het Antwerps ontspanningscentrum promoot WPD Belgium een gemengd woon/winkelprojekt in Aalst op de voormalige Rogib-terreinen aan de Kattestraat/Nieuwstraat (totale oppervlakte van 4100 m²) met behoud van de bestaande kapel. De bouwaanvraag wordt in de loop van deze maand ingediend. Voorts is Wilma betrokken bij de promotie van appartementen in Nijvel en Waterloo, evenals een verkaveling in Brugge.

Bas van der Elst, gedelegeerd bestuurder van WPD Belgium : “In vergelijking met Nederland beschikken de lokale overheden over aanzienlijk minder middelen om aktief te participeren in de revitalizering van de binnensteden. Toch zijn ze overtuigd van de noodzaak. De kracht van WPD ligt in haar financiële ruggegraat, buitenlandse ervaring en inventieve koncepten. Bovendien zijn wij niet gebonden aan één bepaalde aannemer, zoals vele andere promotoren. Dat is een extra voordeel. “

Naar analogie met TransPolis bij Schiphol onderhandelt Wilma met een aantal nog onbekende partners over de kreatie van een kantorencomplex voor kleine en middelgrote multinationals naast de nationale luchthaven in Zaventem. Tenslotte zit de groep samen met de Antwerpse Bouwwerken (ABV) in de kombinatie die vorig jaar de wedstrijd voor een nieuw casino in Oostende won. Maar het nieuwe stadssbestuur heeft het ontwerp van architekt bOb Van Reeth een mastodont van glas en beton op een kunstmatig schiereiland in zee omwille van de te hoge kostprijs (10 miljard frank) en publiek verzet in de ijskast gestopt.

LIMBURGSE BASIS.

Januari ’39 richten twee timmerlieden Henk Willemsen en Harry Maas uit Nederlands Limburg een aannemersbedrijf op : Wilma (samenvoeging van de eerste letters van beide achternamen) in Weert. Drie decennia geleden realizeren ze hun eerste projekt in eigen beheer : de Annadalflat in Maastricht met 132 etagewoningen en vier winkels (’60). Daarop volgde een groot aantal opdrachten voor lokale huisvestingmaatschappijen.

In ’67 scheiden de wegen van beide oprichters. Willemsen neemt de toeleveringsbedrijven voor zijn rekening, terwijl Maas de bouwfirma verderzet en met projektontwikkeling start. Na het overlijden van zijn vader neemt Luud Maas het roer in handen en breekt de grenzen open naar Duitsland en de Verenigde Staten. Zelfs in Indonesië en Maleisië worden pilootprojekten opgezet. Na een Amerikaans debâcle legt Wilma zich vanaf ’92 vooral toe op betaalbare eengezinswoningen en geïntegreerde stadsprojekten, zoals Rex (wonen, werken, winkelen, recreëren, parkeren). De voorzitter ziet de toekomst positief tegemoet. Maas verwacht het volgend decennium een groei van de partikuliere woningmarkt : “In Duitsland bestaat een vraag naar twee miljoen, vooral goedkope rijhuizen (het eigendomskwotum bedraagt slechts 40 %, het laagste in Europa). Ook de Nederlandse behoefte is groot. De Vierde Nota Ruimtelijke Ordening Extra (VINEX) pleit voor optimale verdichting van bestaande stadskernen en een gelimiteerd aantal uitbreidingen aan de rand. Daar is tot 2005 naar schatting één miljoen nieuwbouw-woningen mee gemoeid. België tenslotte wordt gekenmerkt door het vrijwel ontbreken van sociale woningbouw en de relatief geringe voorraad van (vaak verouderde) appartementen. “

Gezien het toenemend belang van de woningbouw (in ’94 goed voor 80 % van de omzet) is de beschikbare voorraad van gronden van essentieel belang. In Nederland heeft Wilma (samen met derden) ruim 1000 ha bouwgrond ter beschikking (ter waarde van 5 miljard frank, goed voor 15.000 tot 20.000 woningen, vooral op de zogenaamde Vinex-lokaties). In Duitsland bedraagt de grondvoorraad ruim 2 miljard frank, zodat de bouw van zo’n 2500 woningen verzekerd is”.

OPENING NAAR EXTERN KAPITAAL.

Geleidelijk ontwikkelt Wilma zich tot de grootste woningbouwer van Nederland en een belangrijke speler in Duitsland, waar de groep na een aanwezigheid van 20 jaar nu al een omzet van zo’n 11 miljard frank haalt (nvdr met een jaarlijkse groei van 20 tot 25 % zal deze zuster binnenkort de produktie van de moeder-onderneming op de Nederlandse thuismarkt overstijgen). Een greep uit de projekten : het nieuw stadhuis van Den Haag (een projekt van 6,7 miljard frank met Richard Meier als architekt), dat in juni ’95 wordt opgeleverd ; Am Römerhof (350 woningen) in Rondorf bij Keulen, MECC in Maastricht ; kantoor Kennedypark in Düsseldorf ; VROM-ministerie in Den Haag ; woonwijken in Berlijn ; enz.

Vandaag telt de groep vijf werkmaatschappijen met een personeelsbestand van 2293 werknemers : Wilma Bouw (NL), Wilma Vastgoed (NL), WPD Belgium (B), Wilma Bau (D) en Wilma Immobiliengesellschaft (D). Volgens het recente jaarverslag realizeert de groep in ’94 een gekonsolideerde bruto produktie-omzet van 27,7 miljard frank (+ 14 %). Dank zij de positieve ontwikkelingen in de woningbouw neemt de omzet van de bouwaktiviteiten toe tot 15,4 miljard frank (+27 %), terwijl de omzet van de vastgoedpoot zich handhaaft op een niveau van 12,1 miljard frank. De orderportefeuille bedraagt thans 30,7 miljard frank (- 5 %). De som van de projekten in voorbereiding en de opgeleverde omzet schommelen respektievelijk rond de 69,7 miljard frank (+ 35 %) en de 23,8 miljard frank (+ 9 %).

Sinds vorig jaar bestudeert Wilma (nog steeds voor 100 % in handen van de familie Maas) de mogelijkheid om op termijn extern kapitaal aan te trekken om de expansie te financieren. Hierbij wordt niet aan een beursgang gedacht “uitgesloten, ” zingen de bestuurders in koor maar wel aan de onderhandse uitgifte van konverteerbare obligaties (leningen die later in aandelen kunnen omgewisseld worden) gedacht. Maas : “Gezien het bedrijfsresultaat steeg met meer dan 80 %, van zo’n 300 miljoen frank in ’93 naar 540 miljoen frank in ’94, hoeven we voorlopig nog geen beroep te doen op dit financieel instrument om onze groei te financieren. Voor het tweede opeenvolgende jaar hebben we van de aandeelhouders het fiat gekregen om praktisch geen dividend uit te keren en de winst van 420 miljoen frank in de onderneming te stoppen. “

ERIC POMPEN

JOOS CUSTERS (DIREKTEUR ALGEMENE ZAKEN WILMA GROUP SERVICES) Koncentratie op Benelux en Duitsland, waar de rijke helft van de EU-bevolking woont.