Tapijtboer met een lintje

Lord Harris of Peckham, geboren in 1942 als Philip Harris, de oprichter en bestuursvoorzitter van de Britse keten van tapijtwinkels Carpetright, lanceert samen met het management een bod op de aandelen die ze nog niet bezitten. Het bod bedraagt 628 miljoen pond (906,5 miljoen euro) of 1250 pence per aandeel. Dat waardeert Carpetright op 849 miljoen pond, of omgerekend een slordige 1,22 miljard euro. Lord Harris heeft vandaag 23 procent van Carpetright in handen, het management bezit 3 procent van de aandelen. Waarnemers verwachten dat Harris zal slagen in zijn overnamepoging, die wel nog het fiat moet krijgen van de onafhankelijke bestuurders.

Lord Harris stichtte in 1988 Carpetright. Het onwaarschijnlijke groeiverhaal begon met een winkel in Londen, en is vandaag de grootste keten van tapijtwinkels in Europa. Er zijn ruim 600 winkels, het leeuwendeel in Groot-Brittannië en Ierland, maar ook in Nederland en Polen. In ons land is de keten actief sinds 2002, toen de Britten de keten Carpetland van Mitiska overnamen. Carpetright telt hier 28 winkels. In de Britse pers wordt duchtig gespeculeerd over de reden van de overnamepoging die de 65-jarige Harris op het getouw heeft gezet.

Twee denkpistes springen eruit. Volgens de eerste verklaring zou de aandelenoperatie passen in een ambitieus groeiplan, dat het aantal winkels op 800 moet brengen. Daarmee zou Carpetright 35 procent van de Europese tapijtmarkt in handen krijgen. De andere denkpiste is prozaïscher van aard. Lord Harris zou hiermee de handen vrij willen hebben voor de troonopvolging van zijn tapijtimperium. Drie namen staan met stip genoteerd: zijn zoon Martin Harris, de 37-jarige commercieel directeur van Carpetright, Christian Sollesse, de 47-jarige verkoopsdirecteur, en John Kitching, de 55-jarige managing director en architect van de Europese expansie van de groep.

Harris kreeg op 1 oktober nog de Ernst & Young Entrepreneur of the Year Award uitgereikt. Het is niet de eerste onderscheiding die hij ontvangt. De meest prestigieuze was ongetwijfeld toen hij in 1985 geridderd werd. Voor Philip Harris, die van eenvoudige komaf is, was het een heuse triomf. Toch vergat hij zijn afkomst niet: hij nam de titel Lord of Peckham aan. Peckham is de verpauperde volkswijk in Londen waar hij werd geboren. Harris is onder meer voorzitter van Guy’s Hospital en sponsort tal van scholen, ziekenhuizen, jeugdhuizen en liefdadigheidsprojecten.

Philip Harris, die aan dyslexie lijdt, is amper 15 wanneer hij zijn vader verliest. Drie jaar later overlijdt zijn moeder aan kanker; hij was enig kind. Terwijl zijn vrienden naar Elvis Presley luisteren, werkt hij zich uit de naad in de tapijtwinkel die zijn ouders hadden. Hij huwt met Pauline Chumley, een meisje van eenvoudige komaf. Samen krijgen ze vier kinderen: Charles, Peter, Martin en Susan. Tegen 1977, 17 jaar nadat hij begon te werken in de familiezaak, heeft Harris al 93 winkelpunten geopend. Een jaar later neemt hij de keten Queensway Discount over en herdoopt hij die in Harris Queensway Group.

Philip Harris vergaloppeert zich in een acquisitiestrategie. We schrijven 1988, en net op het ogenblik dat Harris zijn groep – die op dat moment 800 verkooppunten telt – weer onder controle lijkt te krijgen, verslikt hij zich in een vijandig overnamebod door James Gulliver. Twee jaar na de overname gaat de groep alsnog failliet. Harris haalt misprijzend uit naar de nieuwe eigenaars die hij mismanagement verwijt. Bij de oprichting van Carpetright neemt hij zich voor om het dit keer anders aan te pakken en de controle over zijn groep niet meer te verliezen. De analyse dat hij opnieuw de volledige eigenaar wil worden van zijn Carpetright vindt allicht daar zijn oorsprong.

Naast tapijtboer en filantropist is Lord Harris ook een enthousiast fondsenverzamelaar voor de conservatieve partij. Hij was een bewonderaar van Margaret Tatcher, die op zijn volle steun en portefeuille kon rekenen. Vandaag is het David Cameron, de 40-jarige Toryleider die zich mag verheugen in Harris’ steun. In Britse politieke kringen wordt Harris een buitenproportionele macht toegedicht. Hij heet een kingmaker te zijn.

Kingmaker is hij zeker in tapijtkringen. Met Carpetright, sinds 1993 beursgenoteerd, speelt Harris een sleutelrol in de Europese tapijtindustrie. Zijn succesformule luidt: ‘Goedkoper zijn dan de concurrentie, en de klanten een kwaliteitsvolle service leveren’. Vooral het adagium ‘goedkoper zijn’ maakt dat tapijtleveranciers zich genoodzaakt zien om minimale winstmarges aan te rekenen. Wie wil leveren aan Carpetright – en wie wil dat niet – moet zijn prijs uiterst scherp stellen. Belgische tapijtboeren zoals Balta, Beaulieu, Lano en consorten mogen wel op audiëntie bij tapijtpaus Harris, maar die leest hen de levieten als ze proberen hun marges op te krikken tot een acceptabeler niveau. Ondernemer Pierre Lano verwoordde het ooit zo: “Die grootdistributeurs zetten de marges onder extreme druk. Carpetright, Tapis Saint-Maclou en Allied. Zij gingen de voorbije jaren lopen met onze winst. Door de grootdistributie kunnen wij moeilijk prijsverhogingen doorvoeren. In dit segment valt geen cent te verdienen. Gelukkig heeft de grootdistributie niet meer dan een derde van de totale markt. Bij de rest – groothandels, vakhandels, de auto-industrie, de contractmarkt – zijn er wel nog marges te halen.”

Lieven Desmet