STOP DE DISCRIMINATIE

De bank- en verzekeringssector staat opnieuw in rep en roer. In het dossier rond Spaar Select heeft de Antwerpse onderzoeksrechter Swiss Life Belgium – het vroegere Zelia – in verdenking gesteld (zie blz. 24). Ondertussen zit het hypotheekkantoor Kempar al in het beklaagdenbankje en loopt er een onderzoek naar de rol van ABN Amro en het Beroepskrediet.

Naast het strafrechtelijke luik moeten de betrokken instellingen zowel in België als in Nederland ook nog voor de burgerlijke rechtbank verschijnen wegens schending van de wet op het consumentenkrediet. Bij een veroordeling dreigen zij volledig de schade van de gedupeerde beleggers te moeten betalen. Dat zou Dexia – de nieuwe eigenaar van Labouchere – in totaal 10 miljard euro kunnen kosten, aldus een Nederlandse advocaat van JuniorLease.

Wat ook het uiteindelijke oordeel van Justitie zal zijn, er dringt zich een wetgevend initiatief op om de huidige onzekerheid uit de wereld te helpen en malafide constructies à la Spaar Select te vermijden. In de praktijk blijkt het wapenarsenaal van de overheid te broos voor een goede bescherming van de naïeve beleggers. De bevoegdheden van de Commissie voor het Bank-, Financie- en Assurantiewezen (CBFA) blijft beperkt tot de controle van de registratie, terwijl de FOD Economie slechts over een tiental inspecteurs beschikt om de handel en wandel van verzekeringsbemiddelaars in het oog te houden.

Onder druk van vicepremier Freya Van den Bossche (SP.A) werkt Assuralia – de beroepsfederatie van verzekeringsondernemingen – aan een deontologische code. Dat is een stap in de goede richting, maar het zal de problematiek op de markt niet oplossen. Met een verwijzing naar het buitenland, stelt Daniel Nicolaes – voorzitter van de Beroepsvereniging voor Zelfstandige Bank- en verzekeringsagenten (BZB) – voor om levensverzekeringen gekoppeld aan beleggingen (zoals Tak 21 en Tak 23) ook onder het strenge regime van de bankproducten te laten vallen. Zo zouden een beleggingsprofiel en de publicatie van alle kosten in de verzekeringsvoorstellen wettelijk verplicht moeten worden.

Voorts blijven de verdisconteerbare commissielonen voor problemen in de sector zorgen. Hierbij worden de vergoedingen voor de bemiddelaars naar voren geschoven in de tijd. De verkopers krijgen dus bij de ondertekening van het contract al een soort van voorschot voor de latere commissies. Die techniek tart elke logica uit het actua-riaat. In tegenstelling tot de klassieke levensverzekeringen met een vast be-talingsprogramma, is Tak 23 een flexibel product, waar de premies periodiek kunnen verschillen. In zulke gevallen commissies op voorhand uitbetalen, zou verboden moeten worden om misbruik te vermijden.

Ten slotte blijft er een discriminatie tussen de verzekeraars en de andere financiële instellingen. Zo worden beursvennootschappen verplicht al hun kosten in detail en op voorhand aan hun clientèle bekend te maken. Bovendien worden ze binnenkort aan een nog strenger toezicht onderworpen, namelijk de Europese richtlijn voor beleggingstransacties (Mifid). Naast het huidige risicoprofiel van de klant, zullen de beursvennootschappen de volledige beheersvergoeding moeten toelichten. De verzekeringsmakelaars ontsnappen aan dergelijke verplichtingen. Dat is oneerlijke concurrentie. Tak 23 is namelijk een beleggingsproduct, verpakt in een levensverzekering.

Eric Pompen