De maximumprijs van stookolie zakte vorige week naar 0,5391 euro per liter. Dat is 43 procent lager dan de piek in oktober 2012. Mensen durven nu weer te kiezen voor een verwarmingsketel op stookolie. Is verwarmen met aardgas nog altijd voordeliger?
Een vat Brent-olie uit de Noordzee kost op de internationale markten minder dan 50 dollar. In 2008 was dat nog 146 dollar. Die prijsdaling sijpelt ook door in de maximumprijzen van huisbrandolie (zie grafiek). In de prijzen van huisbrandolie zitten accijnzen en bijdragen zoals die voor het Sociaal Verwarmingsfonds verrekend, waardoor de prijsevoluties niet helemaal gelijke tred houden met de prijs van ruwe olie.
Olivier Neirynck, de technisch directeur van de Belgische Federatie der Brandstoffenhandelaars (Brafco) zegt dat juli en augustus goede maanden waren voor de verdelers van brandstoffen. Exacte cijfers kan hij nog niet geven. “De bestellingen van grote hoeveelheden huisbrandolie zijn wellicht ingegeven door de lage prijs op dit moment.”
Op 16 januari tikte de prijs van ‘gasolie verwarming’, zoals stookolie officieel heet, even 0,5171 euro per liter aan. Dat is nog minder dan we vandaag betalen voor een bestelling van meer dan 2000 liter. Het zijn prijzen die we de voorgaande vier jaar niet zagen. Voor alle duidelijkheid: het gaat om maximumprijzen. De leveranciers mogen kortingen toekennen. Test-Aankoop bijvoorbeeld organiseert regelmatig groepsaankopen, waardoor consumenten gemakkelijker kortingen kunnen afdwingen.
Het kan best dat de prijzen nog verder zakken. Door de slabakkende wereldeconomie is er minder vraag naar olie dan verwacht en is er een overaanbod. Bovendien zou Iran binnenkort weer meer olie kunnen exporteren, waardoor het aanbod stijgt. Maar niemand kan met 100 procent zekerheid voorspellen waar de olieprijs naartoe gaat. Ook de scherpe val van de olieprijs kwam voor velen als een verrassing. Het is met andere woorden risicovol om te blijven wachten op een nog lagere prijs om uw mazouttank te vullen.
Verwarmingstoestellen
Niet enkel de bestellingen van mazout zijn prijsgevoelig. In de eerste zeven maanden van 2015 werden in ons land 12.100 verwarmingstoestellen op stookolie verkocht. “Dat is een stijging met 30 procent tegenover dezelfde periode vorig jaar”, zegt Emile Vandenbosch, de secretaris van de Associatie voor Thermische Technieken van België (ATTB), een onafhankelijke instantie die de marktcijfers verzamelt. “Nu, er is wel een stijging in de verkoopcijfers in 2015, maar ik moet erbij vertellen dat de verkoop van ketels op huisbrandolie sinds 2010 elk jaar is afgenomen.”
Bovendien zijn er in 2015 ook al 101.900 ketels op aardgas verkocht, bijna tien keer zoveel. De stijging in de verkoopcijfers is bij de toestellen op gas wel minder spectaculair (+2,5 % tegenover dezelfde periode vorig jaar). Naar schatting 2,2 miljoen Belgische gezinnen verwarmen hun huis met aardgas. Bij nog eens 1,7 miljoen gezinnen zou de centrale verwarming draaien op stookolie. Elektriciteit komt op de derde plaats, maar is veel duurder dan verwarmen op aardgas of olie. Slechts een minderheid kiest voor alternatieven, zoals een kachel op pellets.
Het is opvallend dat de prijzen van energie, die sterk schommelen, blijkbaar zo’n invloed hebben op beslissingen met een impact op de lange termijn. Wie vandaag een ketel koopt, zit daaraan vast voor de komende vijftien jaar. “De prijzen van energie spelen een belangrijke rol in de beslissing van consumenten om het ene of het andere verwarmingstoestel te kopen. Al die krantenkoppen over ‘dure elektriciteit’ en ‘goedkope olie’ missen hun effect niet”, reageert Willem Voets, general manager van Informazout. Die vzw geeft informatie over alles wat te maken heeft met verwarmen op stookolie en geniet de steun van de verdelers van mazout, de fabrikanten en de installateurs van stookolieketels.
Volgens Voets is er nog een reden waarom opnieuw meer mensen aan een stookolieketel denken: “Door een oude ketel te vervangen door een hoogrendementsinstallatie (met Optimaz elite-label) kan je je verbruik tot 40 procent verminderen. In 1990 lag het gemiddelde verbruik per woning nog boven 3000 liter stookolie per jaar. Vandaag ligt dat rond 2100 liter per woning.”
Voordelen aardgas
Volgens de berekeningsmodule op aardgas.be, de consumentenwebsite van de aardgasfederatie, zou u 2117 kilowattuur energie per jaar minder verbruiken door een verwarmingstoestel op stookolie dat minder dan tien jaar oud is, te vervangen door een van de meest zuinige toestellen op aardgas. De overstap naar die installatie op aardgas levert u volgens de aardgasfederatie een jaarlijkse besparing van enkele euro’s op. We gingen voor de berekening uit van het gemiddelde verbruik van 2100 liter stookolie per jaar. Uw CO2-uitstoot zou u eveneens met 1801 kg per jaar terugdringen. Voor de plaatsing van een condensatieketel op gas met een HR TOP-label met alle benodigdheden betaalt u eenmalig 4600 euro.
De verbruikskosten van gas en olie zijn op de lange termijn vergelijkbaar. Maar de prijzen van stookolie schommelen, terwijl die van aardgas relatief stabiel zijn. Op dit moment bedraagt de gemiddelde prijs van aardgas per kilowattuur ongeveer 6 cent. Er zijn wel grote verschillen tussen leveranciers. Het komt erop aan leveranciers te vergelijken via de websites van de Vlaamse Regulator van de Elektriciteits- en Gasmarkt (VREG), de Commission Wallonne pour l’Energie (CWaPE) of de Brusselse Regulator (Brugel). De maximumprijs voor stookolie is nu minder dan 54 cent per liter en uit 1 liter stookolie haal je ongeveer 10 kilowattuur energie. De prijzen van aardgas en stookolie per kilowattuur liggen momenteel dus dicht bij mekaar.
De meeste Belgen kiezen voor aardgas, omdat het gemakkelijk is. U moet niet nakijken hoeveel huisbrandolie nog in de tank zit. Het gas komt uit de leiding en u betaalt maandelijks uw factuur, in plaats van eenmalig een hoge factuur op het moment dat u een paar duizend liter mazout bestelt.
De impact op het milieu geeft voor anderen de doorslag. Aardgas staat te boek als de milieuvriendelijkste van alle fossiele brandstoffen, wat soms betwist wordt. Er wordt in ieder geval 25 procent minder CO2 uitgestoten bij de verbranding van aardgas dan bij de verbranding van olie. De aardgasfederatie wijst er ook op dat het gas via een pijpleiding uw woning binnenkomt en er geen tankwagen voor op de baan moet. Bij oude mazouttanks is er bovendien het risico dat er olie in de grond lekt. De verdedigers van huisbrandolie voeren echter aan dat er in totaal tijdens de verschillende fasen van de winning van aardgas tot het transport zelfs iets meer broeikasgassen vrijkomen dan bij olie. De keuze van de brandstof is voor het sparen van het milieu mogelijk minder belangrijk dan een goede isolatie van de woning en het rendement van de ketel.
Voordelen mazout
Voets somt nog enkele voordelen op van verwarmen op mazout: “De gebruiker kan zelf beslissen over zijn leverancier, de gewenste hoeveelheid energie die hij in voorraad wil aankopen of het tijdstip van de bestelling en levering bepalen. Door hernieuwbare energie, via zonnepanelen bijvoorbeeld, te integreren in zijn verwarmingssysteem kan hij die autonomie nog vergroten.” Die autonomie kan ook in uw nadeel uitdraaien, wanneer uw tank op het slechtst denkbare moment volledig leeg is. Wie midden 2008 zijn mazouttank liet vullen, of wie besliste in oktober 2012 nog eens 3000 liter te bestellen, komt er bekaaid vanaf.
Ook het niet gebonden zijn aan een netwerk noemt Voets een voordeel. Vooral in Wallonië en de Vlaamse Ardennen zijn er nog veel straten waar geen aardgasleiding loopt. Vandenbosch wijst erop dat nog verschillende andere factoren een rol spelen, zoals subsidies van de overheid. De regering-Di Rupo schrapte vanaf 2012 de belastingvermindering van 40 procent voor de installatie van condensatieketels. Dat zijn verwarmingstoestellen die waterdamp recupereren en daardoor minder energie verbruiken dan conventionele toestellen. Veel mensen hebben in 2011 de installatie van een nieuwe ketel versneld om nog snel gebruik te kunnen maken van de premies. Dit ging wellicht ten koste van de verkoop van condensatieketels in de daaropvolgende jaren.
Premies
In Vlaanderen kunnen enkel ‘beschermde afnemers’ nog een eenmalige premie van 800 euro krijgen voor de installatie van een condensatieketel in een bestaande woning. Het gaat om mensen die een beroep kunnen doen op de sociale maximumprijzen voor energie, omdat ze van een uitkering leven of een bepaalde tegemoetkoming krijgen.
In Brussel geeft een installatie van een condensatieketel op aardgas nog altijd recht op een premie van 500 tot 700 euro, afhankelijk van het inkomen, die maximaal 30 procent van de totale factuur mag compenseren. In Wallonië kan u eenmalig 200 euro krijgen voor de installatie van een condensatieketel op aardgas. Om exact te weten waarvoor u welke premies kan krijgen, kijkt u het beste op:
• www.premiezoeker.be of www.energiesparen.be voor een woning in Vlaanderen,
• www.ibgebim.be voor een woning in Brussel,
• energie. wallonie.be voor een woning in Wallonië.
ILSE DE WITTE
Vooral in Wallonië en de Vlaamse Ardennen zijn er nog veel straten waar geen aardgasleiding loopt.
Het is opvallend dat de prijzen van energie, die sterk schommelen, blijkbaar zo’n invloed hebben op beslissingen met een impact op de lange termijn.
