STALEN ZENUWEN

De buitenwereld zal de West-Vlaamse multinational Bekaert allicht nog een tijdlang associëren met zijn charismatische ex-PDG, Karel Vinck. De naam van de opvolger ? Veel bedrijfswatchers zullen, zelfs twee jaar na het aantreden van Raf Decaluwé, nog steeds het antwoord schuldig blijven. Zelfs een “hete herfst” kan daar vermoedelijk nauwelijks verandering in brengen. Manager Decaluwé blijft ook vandaag zijn imago getrouw : intern een rationeel en uitermate geduldig onderhandelaar, extern een non-communicator bij uitstek.

Dat de sociale verhoudingen in Zwevegem, het historische hart van de Bekaert-groep, momenteel erg gespannen zijn, is een understatement. Een door Decaluwé & Co gevraagde looninlevering en het “spook van een nieuw doorbraakprogramma” heeft de vakbondszuilen én de arbeiders aan de basis in elkaars armen gedreven. Net geen honderd procent (96 procent) van de ondervraagde arbeiders in Zwevegem antwoordde (op een door de vakbonden georganiseerde rondvraag) koudweg njet op de vraag of ze 14 procent minder inkomen zagen zitten. Gevolg : een patstelling, waarop Raf Decaluwé, en met hem de rest van het topkader, op 9 en 10 oktober eerstkomend zich kunnen bezinnen tijdens een al langer gepland directiecomité. Bekaert-Zwevegem is verlieslatend en draait te weinig productief vooral als je het toegestopte investeringsgeld van de voorbije tien jaar (10 miljard frank) in rekening brengt. “Geen enkele fabriek kreeg ooit zoveel geld toegestopt,” heet het op fluistertoon in de omgeving van de PDG. Intern heeft de in Izegem geboren manager er alvast geen twijfel over laten bestaan : er is geen weg terug, want de Zwevegemse lonen zweven een heel stuk (15 tot 20 procent) boven het Fabrimetal-gemiddelde. Een door de regionale televisie WTV ondervraagde arbeider in Zwevegem stelde zich niettemin behoorlijk strijdvaardig op waar hij stelde : “Inleveringen ? Dat zullen we dan nog wel eens zien.”

Raf Decaluwé heeft heel zeker al woeliger watertjes doorzwommen. Insiders twijfelen er niet aan : ook na deze ronde zal hij sowieso als winnaar uit de ring stappen. Karel Vinck mag dan al de Mijnheer Doorbraak worden genoemd van Bekaert, de door hem gelanceerde herstructureringsprogramma’s van 1987 (staaldraad) en 1991 (staalkoord), ontsproten ook mee aan het brein van zijn toenmalige rechterhand Raf Decaluwé. Een handelsingenieur die zijn schaduwbestaan in 1995 definitief moest opgeven, toen de raad der wijzen van Bekaert in hem de geknipte opvolger zagen van de strijdbare Vinck. Vinck nam akte en zag dat het goed was.

Rafaël Decaluwé wordt intern geprezen voor zijn grote degelijkheid. Hij past in het plaatje dat de Bekaert-familie zo graag voor zichzelf uitgetekend ziet : discreet, heel discreet. Zo goed als afwezig ook op de publieke scène. Een topmanager ongetwijfeld, maar zonder mandaten bij het VEV of het VBO, een katholiek ideeëngoed maar niet te zien in kringen van pakweg het VKW (Vereniging voor Kristelijke Werkgevers en kaderleden), schrander van inzicht en een pak businesservaring maar te goed voor de Vlerick-School of andere leerscholen rond management. Zijn directiesecretaris Albert Vandecaveye zou aan de hand van de agenda van de baas kunnen bevestigen waarom : omdat hij gewoon al zijn tijd en aandacht wil stoppen in het interne huishouden, met zijn 65 fabrieken in 21 landen.

Het doorbraakprogramma van Karel Vinck kreeg onder Raf Decaluwé een andere naam. Het heet nu een winstverbeteringsprogramma, maar de missie is eender : als Bekaert in zijn sector een wereldmarktleider wil blijven, dan moeten een aantal paswoorden strikt toegepast worden. Zoals : groei door innovatie en extreme productiviteit. In drie Vlaamse vestigingen (Ingelmunster, Aalter en Lanklaar) is die door Decaluwé geduldig gepredikte boodschap doorgesijpeld én ook aanvaard, in Zwevegem zal dat vermoedelijk nog wat tijd vergen. “De vakbonden weten alvast met welke kaarten Raf Decaluwé speelt,” zegt woordvoerder Willy Snaet. “Hij is er de man niet naar om het sociaal overleg naast zich neer te leggen. Toegegeven : het winstverbeteringsprogramma is verregaand, maar dat geldt niet alleen voor Zwevegem. Decaluwé is een team player, ook in zijn relatie met de vakbonden.”

Raf Decaluwé beseft twee jaar na zijn aantreden beter dan ooit de draagwijdte van Karel Vincks afscheidswoorden : het werk is nooit af. De opvolger hoopt dat de implementatie van zijn programma, zoals het vorige, ook geen halve dag sociale onrust of staking met zich zal brengen. Als zoon uit een West-Vlaams arbeidersgezin ligt een term als werkzekerheid ook in de oren van Decaluwé gevoelig.

Raf Decaluwé staat aan de drempel van zijn vijftigste verjaardag. Op nieuwjaarsdag 1998 blaast hij de kaarsjes van een halve eeuw uit. Zelfs ervaren koppensnellers kijken op als ze het curriculum vitae van de handelsingenieur en MBA-gediplomeerde (Chicago) uit Izegem doornemen. Financieel analist bij Continental Oil in New Jersey (1970/1971), auditor bij Arthur Andersen in Brussel (1971/1973), kaderfunctie bij Samsonite Europe (1973/1975), controller bij Fisher-Price Toys Europe (1975/1979), een Europese én een Amerikaanse carrière op hoog niveau bij Black & Decker (1979/1986), tenslotte geheadhunt en onder dak bij Bekaert. Toen Karel Vinck van de Bekaert-scène wilde stappen, ontstond binnenskamers een ontroerende eensgezindheid omtrent de nieuwe dauphin : Decaluwé, Decaluwé, Decaluwé, heette het op alle stembriefjes.

Raf Decaluwé zegt van zichzelf dat hij een dagindeling heeft zoals elke manager van een bedrijf. Zijn vrouw en zijn drie kinderen zullen daar allicht anders over denken, zeker als ze vaderlief, zoals wel vaker gebeurt, met een pak dossiers onder de arm het huis zien binnenstappen. “Ik durf dat wel eens doen,” zei hij in een van zijn schaarse interviews. In dat huis, in de Kortrijkse periferie, staan naargelang het weer een home trainer en een klassieke fiets op de Bekaert-manager te wachten om hem toch even op andere gedachten te brengen. Op zijn nachttafel liggen boeken, die het meest betrekking hebben op management. Een workaholic ? Hebben wij niet gezegd, en Raf Decaluwé evenmin.

KAREL CAMBIEN