Secuur en zonder franje

Françoise Chombar focust met Melexis op duurzaamheid. Ook in haar bedrijfsorganisatie.

Melexis stond al vóór de bekendmaking van de derdekwartaalresultaten in de hitlijstjes van beleggers. De onverwacht hoge omzetstijging van 11 procent dreef de kooplust alleen maar op. De chipontwerper voor de auto-industrie verwacht voor het vierde kwartaal zelfs ongeveer 15 procent groei, als de dollar standhoudt. Een resultaat dat afsteekt tegen concurrenten als ams, Texas Instruments, Infineon of Analog Devices, die in het eerste halfjaar een omzetdaling rapporteerden. “Melexis is een van de meest voorspelbare en regelmatige firma’s in zijn sector, dankzij zijn goede positie in sensoren”, zegt Stéphane Houri, de analist die bij Natixis de micro-elektronica volgt.

Françoise Chombar heeft de faam secuur, resultaatgericht en zonder franje te zijn en duidelijke rapporteringslijnen te organiseren. Met haar elfkoppige directiecomité – vier vrouwen, zeven mannen – bewaakt ze ook the big picture. Melexis werkt dit jaar rond de self-determination theory (SDT) van Edward Deci en Richard Ryan en rond ‘engagement’. “Ik kwam erbij terecht via het boek Drive van Dan Pink, een van mijn favoriete auteurs”, verklaart CEO Françoise Chombar. “Hij stelt dat er duidelijk wetenschappelijk bewijs is dat de wortel-en-stokaanpak niet werkt. Als je echt controle uitoefent, krijgt je hooguit mensen die volgen en zich conformeren, maar geen engagement. Wat je nodig hebt, is intrinsieke motivatie. Volgens SDT hebben mensen, waar dan ook, behoefte aan drie elementen: autonomie, verbondenheid en competentie. Intrinsieke motivatie krijg je door autonomie, door zelf te kunnen beslissen met wie je gaat werken en door je verbonden te voelen met de mensen uit je omgeving. De competenties zijn wat je kunt ontwikkelen en inzetten voor iets groters dan jezelf.”

“Wij werken rond dit soort thema’s met een extern klankbord, professor Maarten Vansteenkiste van UGent. Wij toetsen onze aanpak ook aan onze werkelijkheid. Waar zijn de gaten in de manier waarop we met mensen werken? Zitten onze systemen goed in elkaar? De humanresourcesspecialist Towers Watson heeft daarvoor eind 2011 een enquête onder ons personeel gedaan. Dat doen we elke drie à vier jaar, op vrijwillige basis en anoniem. Zo weten we waar we staan tegenover anderen.”

Beperkte variabele verloning

“Onze waarden zitten goed. We engineer the sustainable future (wij ontwikkelen de duurzame toekomst, nvdr ). Onze mensen werken aan dingen die het energieverbruik van bepaalde apparatuur fors naar beneden kunnen halen. Dan voel je: wij doen iets voor deze planeet”, zegt Chombar, terwijl ze het rode hoesje van haar iPhone 4 openklapt, een drie jaar oud model. “Zolang hij werkt, houd ik hem.”

Melexis werkt met bescheiden variabele beloningen boven op het vaste loon. “Afhankelijk van je job, gaat dat van 5 tot 25 procent. 40 procent van het variabele loon hangt af van de geconsolideerde cijfers, 60 procent van individuele en teamdoelstellingen”, zegt Chombar.

Anno 2013 komt 87 procent van de omzet van Melexis uit de automobielindustrie, vooral uit sensoren (58 %) en sturingen (30 %). De groep levert niet rechtstreeks aan de constructeurs, maar aan systeemleveranciers zoals Continental en Bosch. Voor de eerste negen maanden van dit jaar nog net iets meer in Europa (43 %, een inhaalbeweging) dan in Azië-Stille Oceaan (40 %).

Op zoek naar diversificatie

“Door je reputatie van leveringszekerheid, kwaliteit en levensduurzaamheid schep je een vrij stabiele situatie. De autobouwers willen liever niet te veel verandering. Daar lopen we soms tegenaan, en dat is de reden waarom we terug willen naar een verdeling van 70/30 of 75/25 tussen automobiel en niet-automobiel. Maar met dezelfde technologie.” Chombar denkt onder meer aan temperatuursensoren voor airco’s in gebouwen, duurzame consumentengoederen of medische apparaten. “Markten waar onze technologie een verschil kan maken. Geen commodity-producten. Dat zal tijd vergen.” Analist Matthias Maenhaut van ING Group Belgium: “Diversificatie is een langetermijndoel. Dat moet je dus op de lange termijn beoordelen.”

Bij de Europese verkiezingen van 2007 was Chombar opvolger op de Limburgse Open Vld-lijst, op verzoek van Roland Duchâtelet, de mentor die de Wevelgemse met haar tolkendiploma Engels-Spaans de halfgeleiders binnenloodste. Haar engagement om meer vrouwen aan het ondernemen te krijgen en haar pleidooi voor diversiteit — onder meer als bestuurder bij de Luikse videoserverfabrikant EVS — zijn bekend. Chombar applaudisseert voor EU-Commissaris Neelie Kroes, die oproept meer studenten naar de STEM-richtingen te sturen (Science, Technology, Engineering, Mathematics). “Daar hebben we er veel te weinig van. En als je hier dan eens een ingenieur hebt, vertrekt die naar een bank. Dat vind ik zó weggegooid. Wat wij nodig hebben, is productie van creatieve dingen. Waardecreatie.”

Huwelijk van CEO’s

Beleggers klagen niet over de waardecreatie bij Melexis. Het bedrijf keerde deze week een interim-dividend van 70 cent uit. Daarvan gaat 53,58 procent naar de referentieaandeelhouder, de Xtrion-holding. Die is voor de helft in handen van Chombar en haar echtgenoot Rudi De Winter, en voor de andere helft van Melexis-voorzitter Roland Duchâtelet.

Xtrion krijgt zo ruim 15 miljoen euro binnen. Maar ook Xtrion focust op waardecreatie. Sinds zijn oprichting in 2006 heeft de holding nooit een dividend uitgekeerd. Het geld wordt in andere halfgeleiderbedrijven belegd, zoals vorig jaar in MicroGen systems, een Amerikaanse starter die chips ontwikkelt die trillingen omzetten in energie en dus batterijen overbodig kan maken. Die halfgeleiders worden op hun beurt geproduceerd bij X-Fab Silicon Foundries in Duitsland, waar ook Melexis het merendeel van zijn halfgeleiders laat maken. Xtrion is dan weer de meerderheidsaandeelhouder van X-Fab en levert er met Rudi De Winter ook de co-CEO.

BRUNO LEIJNSE