Europa schuift Griekenland 86 miljard euro steun toe zodat het land weer even zijn schuldeisers kan betalen. Het Internationaal Monetair Fonds (IMF) doet niet mee tot er sprake is van voldoende schuldverlichting.”Bijna de helft van de moderne geschiedenis was Griekenland in staat van wanbetaling”, weet KBC-econoom Koen De Leus.
Van een kwijtschelding wil het Duitse kamp niet weten. Kunnen andere methoden van schuldverlichting even efficiënt zijn?
KOEN DE LEUS. “In principe wel. Ze kunnen bijvoorbeeld de looptijd verlengen tot 100 jaar en de rente verder omlaag halen, waardoor de jaarlijkse schuldenlast onderuitgaat. Ze kunnen de terugbetaling nog verder opschorten dan vandaag al het geval is, bijvoorbeeld de eerste twintig jaar, tot de Griekse economie weer op de rails is. Bij een herstel van de economie en een normale inflatie wordt de schuldenberg vanzelf kleiner. De schuldeisers uit de eurozone hebben beloofd dat ze de schuldenlast draaglijk zullen houden als Griekenland zich houdt aan de hervormingsagenda. Effectieve schuldvermindering is een goede wortel, die het land kan worden voorgehouden als beloning voor hervormingen. Een of andere schuldverlichting is nodig, want de hervormingen zullen in eerste instantie pijn doen en later de economische groei opkrikken.”
Is het noodzakelijk dat het IMF toezicht houdt op de hervormingen in Griekenland? De instelling heeft niet kunnen beletten dat het land opnieuw bezweek, ondanks de schuldherschikking in 2012.
DE LEUS. “Het IMF werd oorspronkelijk mee in bad getrokken om zijn expertise, maar vandaag is zijn aanwezigheid noodzakelijk voor de Duitsers. Voor de Duitsers is het IMF een garantie dat streng wordt toegezien op de uitvoering van de maatregelen.
“Er zijn verschillende redenen waarom het opnieuw de verkeerde kant uitging met Griekenland. Ze hadden in 2010 meteen een zware schuldherschikking moeten doorvoeren, toen de eerste problemen met de Griekse schulden opdoken, in plaats van te wachten tot 2012. Daarnaast heeft het IMF onderschat wat het multiplicatoreffect van de besparingen zou zijn op de Griekse economie. En het grootste probleem is dat van de noodzakelijke structurele hervormingen nog niet veel in huis is gekomen.”
Welke maatregelen zijn volgens u onontbeerlijk?
DE LEUS. “Ze moeten ten eerste de strijd aangaan met de fiscale fraude en belastingontduiking. Het opzetten van een kadaster en een moderne, gedepolitiseerde administratie is noodzakelijk. Ten tweede moeten ze de arbeids- en producentenmarkt opengooien, zodat concurrentie mogelijk is. Dat leidt tot innovatie, efficiëntie en productiviteitswinsten. Zonder moderne overheid en competitieve economie kan Griekenland nooit op lange termijn aan zijn schuldverplichtingen voldoen.”
ILSE DE WITTE