Schubben en schillen

De machines van Jérôme Cretel zijn wereldwijd verspreid. Zelfs op de Fiji-eilanden wordt met zijn machines ‘ontvild’. Maar de expansieplannen worden mogelijk ingedijkt. Breekt de Vlaamse overheid de continue groeipret van de dynamische kmo uit Eeklo?

De werkplaats is volgestouwd met stalen platen, kaders, cilinders. Werkmannen leggen de laatste hand aan een zes meter lange, volautomatische wasmachine voor kratten. “We hebben plaats te kort, ik zou willen uitbreiden, maar ik mag niet,” zucht zaakvoerder Jérôme Cretel van de nv Cretel. “Al drie jaar wil ik bouwen, maar mijn bedrijf is zonevreemd. Dit is een ambachtelijke, en het zou een industriële zone moeten worden. Wanneer kan ik eindelijk tien nieuwe mensen aanwerven?”

Het gaat duidelijk té goed met de nv Cretel, geprangd aan de Gentsesteenweg in Eeklo. Wat in 1980 startte met een bedrijfspand van 200 vierkante meter, vertienvoudigde in oppervlakte. “Onze omzet klom van 140 miljoen in 1994, naar 200 miljoen in 1998. Maar er moet dringend een nieuwe hangar bijkomen. Zo niet krijgen we problemen met leveringstermijnen, wegens plaatsgebrek,” herhaalt Jérôme de noodkreet. De zaakvoerder specialiseerde zich immers met succes in een bijzondere niche. Zijn bedrijf maakt machines voor het ontvliezen van voeding, in hoofdzaak vis en vlees. Vlies of schubben bevinden zich rond vlees of vis. Het taaie velletje is hooguit een onsmakelijke belemmering voor de consument. “De machine maken is niet moeilijk. Wél ze op de juiste manier instellen, en ze rendabel doen werken. Weggesneden vlees is verlies voor de handelaar. Dat vlees hoort niet in de vuilnisbak, maar op de toonbank. Die specifieke kennis hebben wij opgebouwd, door klein te beginnen.”

BLOEDERIG.

Jérôme Cretel begint inderdaad klein in 1971, als handelaar in materiaal voor beenhouwers: slijpmachines, bestek, stapelrekken, potten. Een decennium later, in 1980, start hij met de productie van zijn marktniche. “Ontvliesmachines waren er enkel voor industriële toepassingen, waar tonnen vlees of vis per dag worden verwerkt. Maar de lokale beenhouwer, die honderd kilo vlees per dag ontvliest, vroeg voortdurend om een specifieke machine. Na twee jaar sleutelen, lanceerde ik het prototype.”

Onder de merknaam JC Cretel verkoopt het materiaal lekker. In 1982 start de zaakvoerder eveneens met de fabricage van industriële ontvliezers. Bovendien diversifieert het bedrijf naar de productie van stalen onderdelen voor derden, waarbij elementen voor het machinepark van Ontex, of silo’s voor het mengen van korrels. Dat maatwerk levert een tiende van de omzet op. “De productie van onze machines houden we volledig in eigen huis. Het gaat immers steeds om kleine hoeveelheden, met series van maximaal honderd stuks. Bovendien waren er, door ons specifiek marktsegment, steeds problemen met toeleveranciers.”

HACCP.

De ontvliesmachines zijn vandaag goed voor de helft van de omzet. Daarvan wordt 60% geëxporteerd, naar zestig landen. Tot op de Fiji-eilanden worden vis en vlees met machines uit Eeklo gevild. Cretel heeft overigens verkoopkantoren in Michigan en New Jersey in de Verenigde Staten, en in Singapore. De klanten zijn vleeswarenfabrieken, slachthuizen, visgroothandelaars. “De crisis in Azië merken we,” jammert Jérôme Cretel. “Thailand, onze belangrijkste markt in Azië, is volledig stilgevallen.”

Maar elders op moeder aarde is voldoende groei mogelijk. Ook de steeds strenger wordende wetgeving, vooral de HACCP-normering, biedt opportuniteiten. Het bedrijf uit Eeklo breidt het gamma machines uit. Op maat gemaakte werktafels uit roestvrij staal, ter vervanging van hout, waren een eerste diversificatie. Volautomatische wasmachines voor kratten in de voeding, zijn een nog belangrijker marktsegment. Cretel tekende een licentie-overeenkomst met de Duitse fabrikant Kainz. De wasmachines, met een gemiddelde doorsnede van zes meter, maken reeds een tiende van de omzet uit. De vismijn van Nieuwpoort is een belangrijke referentie. Maar net bij de wasmachines wringt de schoen van het tekort aan ruimte. Voor seriematige productie, met reeksen van zes machines in een aparte fabricagehal, wacht Cretel op de nodige bouwvergunning.

WOR