SABAM VANGT BOT, OF TOCH NIET?

Op 19 november sprak het Europees Hof in Luxemburg zich uit over een prangende auteursrechtenkwestie: moeten zenders een auteursvergoeding betalen voor tv-programma’s die ze rechtstreeks naar een satelliet- of kabeloperator sturen? Magali Feys, expert in auteurs- en informatietechnologierecht van het advocatenkantoor time.lex, licht toe.

Auteursrecht is een wereld op zich. Waar draait de zaak om?

MAGALI FEYS. “Zo’n zes jaar terug weigerde SBS een aantal facturen voor auteursvergoedingen aan Sabam te betalen. SBS vond dat het geen mededeling deed aan het publiek als het via een privélijn programma’s doorgaf aan distributeurs zoals Telenet, Proximus en TV Vlaanderen. Volgens het auteursrecht is de auteur de enige die toestemming mag geven om zijn werk te verdelen of te reproduceren. Natuurlijk kan dat niet voor elke uitzending of doorgifte. De auteur geeft beheersmaatschappijen als Sabam het recht een vergoeding te vragen, telkens als zijn werk wordt medegedeeld aan het publiek in de vorm van een doorgifte of een wederdoorgifte.

“Sabam kreeg in eerste aanleg voor de rechtbank gelijk. Je kunt de vergelijking maken met een hotel dat tv-programma’s verdeelt naar zijn gasten. De verbinding naar het hotel is een eerste doorgifte, waarvoor een vergoeding moet worden betaald. Als het hotel die programma’s doorgeeft naar zijn gasten is dat een wederdoorgifte. Daarvoor is ook nog eens een vergoeding verschuldigd. Volgens Sabam deed SBS dat: eerst de programma’s doorsturen naar een bedrijf, de distributeur, die ze dan nog eens doorstuurde naar zijn abonnees. Een doorgifte en een wederdoorgifte.”

SBS ging dus in beroep?

FEYS. “In juni 2014 schoof de rechter in beroep het probleem via een prejudiciële vraag door naar het Europees Hof van Justitie. Dat arrest geeft SBS nu in principe gelijk. Als die programma’s via een private lijn van punt tot punt via een directe injectie naar de distributeurs gaan, komen die aan in technische ruimtes. Er is geen mededeling aan het publiek. Daarom hoeft SBS geen auteursvergoeding te betalen. Overigens betalen die kijkers nu al auteursrechten aan hun tv-distributeurs, niet aan de omroeporganisaties.”

Sabam vist achter het net.

FEYS. “Het Hof van Justitie hield een slag om de arm. Als uit de feiten zou blijken dat de distributeurs aan de zenders louter technisch materiaal ter beschikking stellen, waardoor die hun programma’s naar hun abonnees kunnen doorgeven, dan gebeurt de mededeling aan het publiek al bij de omroeporganisaties. Precies dat heeft Telenet altijd aangevoerd. ‘Wij zijn niet meer dan een technisch doorgeefluik’, klonk het. Het hof van beroep in Antwerpen heeft al geoordeeld dat Telenet veel meer doet: het bepaalt bijvoorbeeld wie wat te zien krijgt en het stelt pakketten samen. Die zaak ligt nu bij Cassatie.”

Sabam krijgt dus altijd centen, van Telenet of van SBS.

FEYS. “Het is afwachten welke rechter eerst gaat oordelen. Als de uitspraak in Cassatie eerst komt (volgens Telenet in het voorjaar, nvdr), moet de rechter in de SBS-zaak daar zeker naar kijken. Je kunt je ook afvragen of Sabam geen vergoeding kan vragen voor het louter ter beschikking stellen van technische middelen om die programma’s naar het publiek door te sturen. Dat ligt nog volledig open.”

BRUNO LEIJNSE