Rijk worden over de rug van de patiënt

Rugoperaties hebben de reputatie gecompliceerd en gevaarlijk te zijn. De chirurgische ingreep kan met de instrumenten van Kyphon echter tot een minimum worden beperkt. Patiënten, chirurgen en aandeelhouders van Kyphon kunnen dat waarderen.

Voorlopig vinden de Amerikaanse aandeelhouders het geen probleem dat de Belgische ziekteverzekering het medische materiaal van Kyphon niet terugbetaalt. Die terugbetaling komt vast nog wel. Kyphon is een Amerikaanse producent van chirurgisch materiaal dat wordt gebruikt om ingezakte rugwervels te herstellen. Al vier jaar verhuist het dossier voor de behandelingsmethode van Kyphon van het ene Rizivbureau naar het andere, zonder dat de terugbetaling wordt goedgekeurd. De Duitsers waren in Europa de eersten om dat wel te doen. In Italië, Oostenrijk, Zwitserland en Spanje wordt de behandeling intussen al terugbetaald, en sinds eind vorige maand ook in Groot-Brittannië. Bij ons niet.

Nochtans worden alle markten behalve de Verenigde Staten bediend vanuit het kantoor van Kyphon International in Zaventem. Het hoofdkwartier van de beursgenoteerde Amerikaanse groep buiten beschouwing gelaten, ligt de belangrijkste vestiging van de groep dus in ons land. Overigens mag Kyphon International zich sinds kort een van de beste werkgevers van België noemen. Het bedrijf eindigde op de twintigste plaats in de competitie Beste Werkgever van de jobkrant Vacature.

Ballonnetje herstelt wervels

Het Belgische dochterbedrijf Kyphon International bestaat sinds mei 2000 en wordt sindsdien geleid door de Belg Bert Vandervelde. Intussen is het al in negentien landen actief en staat Vandervelde aan het hoofd van 244 werknemers, waarvan er 69 in Zaventem hun stek hebben. Het groepshoofdkwartier ligt in Californië en een derde vestiging in het Zwitserse Neuchâtel wint aan belang als onderzoekscentrum, maar eigenlijk klopt in Zaventem het hart van de niet-Amerikaanse activiteiten van Kyphon Inc. Dat werd overigens pas opgericht in 1996. De ruggengraat van het bedrijf is een patent op ballontechnologie die wordt gebruikt bij de chirurgische behandeling van indeukingsbreuken in de wervelkolom. Die kunnen ontstaan na een ongeval of door kanker, maar zijn meestal het gevolg van osteoporose. Ze vormen vaak een pijnlijk probleem voor de patiënten zelf en leiden bij meervoudige fracturen tot een neerwaartse spiraal van secundaire aandoeningen, met na enkele jaren zelfs de dood tot gevolg.

Wereldwijd gaat het al gauw om 850.000 gevallen, waarvan er in 2005 zo’n 10 % werd behandeld met een ballonnetje van Kyphon. Omdat de wervel is ingezakt, brengt een chirurg een ballonnetje in om de wervel op te tillen. De holte die ontstaat wordt opgevuld met een cementpasta en zo wordt de rugwervel gefixeerd. Vergelijk het met een tand laten vullen bij de tandarts. “Alleen kan bij ons de vulling er niet uitvallen,” lacht Vandervelde.

Rugoperaties hebben de reputatie gecompliceerd en gevaarlijk te zijn. De chirurgische ingreep kan met de instrumenten van Kyphon echter tot een minimum worden beperkt. Het litteken is ook erg klein, want er worden voor de operatie slechts twee minuscule gaatjes geboord in de wervelkolom. Bert Vandervelde: “Bovendien kunnen patiënten meestal dezelfde dag nog naar huis. Ze voelen dus bijna onmiddellijk het enorme verschil in levenskwaliteit.”

Sinds de ingreep zijn waarde heeft bewezen, worden steeds meer patiënten en fracturen behandeld volgens deze methode en met materiaal van Kyphon. Dat laat zich ook voelen aan de inkomstenstroom. Bedroeg de wereldwijde omzet van Kyphon in 2000 amper 6 miljoen dollar, dan was dat vorig jaar al 306 miljoen dollar. Tegen een gemiddelde kostprijs van 4000 dollar per patiënt betekent dat meer dan 76.000 patiënten.

Het aandeel van de Belgische dochter in de groepsomzet is vooralsnog bescheiden. Vorig jaar behandelde Kyphon International 13.721 patiënten en boekte het een omzet van 39,8 miljoen euro. In 2004 was dat maar 11,8 miljoen euro. “We zien het belang van Kyphon International binnen de groep toenemen,” benadrukt Vandervelde. “Momenteel bedraagt ons aandeel in de omzet al 16 %.”

Samenwerking met vier universiteiten

Orthopedische chirurgen keken in het begin vreemd op van de behandelingsmethode die Kyphon presenteerde. De gangbare operatietechniek was er immers een met stalen plaatjes en schroeven. Aanvankelijk vond het bedrijf weinig gehoor in de branche. Nu is dat al helemaal anders.

Desondanks zit Kyphon nog volop in de fase waarin het zijn aanpak moet promoten tegenover de bestaande behandelpraktijken. “Dat komt omdat de osteoporosepatiënt met een wervelfractuur meestal niet bij de orthopedische chirurg op consultatie gaat. Hij zoekt een behandeling bij reumatologen of huisartsen,” benadrukt Vandervelde. “Het is dus de vraag hoe je die mensen kan bereiken. Daarom trekken we veel tijd uit om chirurgen te trainen en artsen, reumatologen en hospitalen te informeren over een multidisciplinaire aanpak. We organiseren workshops in samenwerking met vier universiteiten in Europa.”

Kyphon heeft vooralsnog slechts één enkele therapie op de markt. Het bedrijf heeft nochtans een beurskapitalisatie van 2 miljard dollar. De financiële wereld heeft dus blijkbaar vertrouwen in de toekomstperspectieven van het Amerikaanse bedrijf. Vandervelde: “We willen onze kennis gebruiken om een platform uit te bouwen voor minimaal invasieve rugchirurgie, zoals de behandeling van tumoren in de wervelkolom.”

Dat wil de onderneming bereiken door eigen onderzoek, maar evengoed door externe groei. “We kijken constant naar mogelijke overnames,” bevestigt de topman. “Zo namen we in 2003 een klein Duits bedrijfje over dat onderzoek doet naar biocementen.”

Gezien de vergrijzing van de bevolking in de westerse wereld groeit het marktpotentieel van Kyphon voortdurend. Vooral in Japan, waar osteoporose veel voorkomt vanwege het calciumarme dieet van de Japanners. Overigens benadrukt Vandervelde dat het management van de groep weinig tijd verspilt aan zijn beurskoers. Overnames en omzetgroei zijn een logisch gevolg van de bedrijfsmissie om wereldleider te worden in de markt van de minimaal invasieve rugchirurgie. “We zijn meer gefocust op de patiënten dan op onze aandeelhouders,” zegt Vandervelde. “De waarde van onze aandelen stijgt vanzelf als ons bedrijf slaagt in zijn missie.”

Roeland Byl