RETAIL IN EUROPA

Jarenlang hebben Europese beleidslui weinig bezwaren geuit tegen de groei van de super- en hypermarktketens. Maar inmiddels zijn die distributeurs zo groot geworden dat de bewakers van de concurrentie bedenkingen krijgen. De Britse Monopolies and Mergers Commission heeft de opdracht gekregen na te gaan of de Britse supermarkten de klanten tekortdoen. Ook de Europese Commissie heeft een onderzoek lopen naar de distributeurs. Niks te vroeg, zo stelt een nieuwe studie, gepubliceerd in het jongste nummer van het magazine Economic Policy.

Retail is big business in Europa. Naar omzet zijn achttien van de honderd grootste Europese ondernemingen retailers. Negen van ‘s werelds tien grootste voedingsdistributeurs zijn Europees. De grootste onder hen, de Duitse Metro-groep, boekte vorig jaar een omzet van 52,1 miljard dollar. Wat België betreft: in de jongste Trends Top-30.000 staat in de geconsolideerde rangschikking Delhaize De Leeuw met een omzet van 508 miljard frank (weliswaar voor zowat 80% in het buitenland gehaald) op nummer twee en GIB met 217 miljard frank op negen.

De concentratie in de distributiesector neemt almaar toe. De toptien van de Europese grutters had in 1997 een marktaandeel van 36%, of 8 procentpunt méér dan in 1992.

Tot voor kort maakte niemand zich zorgen over die dominerende positie van slechts een handvol spelers. Groter betekende immers vaak ook beter, omdat kan worden geprofiteerd van schaalvoordelen. En grote distributeurs kunnen betere overeenkomsten afdwingen van leveranciers. Wat ze daarmee uitsparen, zal normaal onder druk van de concurrentie worden doorgespeeld aan de klant in de vorm van lagere prijzen.

Maar dat model lijkt nu achterhaald. De auteurs van de studie, Paul Dobson van de universiteit van Loughborouh en Michael Waterson van de universiteit van Warwick, wijzen erop dat veel distributeurs hun leveranciers ongunstige voorwaarden opleggen – door bijvoorbeeld exclusiviteit te eisen – die de concurrentie beperken. Zelfs de grootste fabrikanten moeten vandaag betalen om een plaatsje te krijgen in de rekken van de supermarkt.

Volgens Dobson en Waterson tonen cijfers van de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (Oeso) aan dat de Europese prijzen hoger blijven dan die in de VS. Het Internet kan uiteindelijk gaan knagen aan de marges van de distributie, maar voorlopig mangelt het de detailhandel erg aan mededinging.

Paul Dobson en Michael Waterson, “Retailer Power” in Economic Policy, nr. 28, Blackwell Publishers, Cambridge, USA.

Info: Tel. (001-800)216.2522 of fax: (001-718)388.8210.