Restauratie. De Mohammed Ali van de steenkappers

Europees toprestaurateur Monument Vandekerckhove kruipt uit het dal. Het Chinees Paviljoen in Laken

en de vier nieuwe sarkofagen voor de koninklijke familie zijn mooie referenties.

Het bedrijf uit Ingelmunster komt voor het eerst in de schijnwerpers.

In de schaduw van de koninklijke domeinen van Laken staat het Chinees Paviljoen. Na decennia van verval is dit historisch juweeltje een projekt van Leopold II opnieuw open voor het publiek. Drie jaar lang heeft Monument Vandekerckhove, een Europees topbedrijf in de restauratiesektor en marktleider in België, samen met onderaannemer Ardicor (zie kader) aan de restauratie gewerkt. Kostprijs : 150 miljoen frank.

Volgend jaar bestaat Monument Vandekerckhove uit Ingelmunster 100 jaar. Deze gebeurtenis zal niet met de nodige luister gevierd worden. Het familiebedrijf sinds de management buy-out (MBO) van ’89 voor 100 % in handen van Jozef De Poorter staat op haar diskretie. Toch geniet de groep met een gekonsolideerde omzet van 1,7 miljard frank in ’94 en 500 werknemers een internationale reputatie dank zij referenties zoals : Alden Biesen (Spouwen), Sint-Niklaaskerk (Gent), Sint-Michielskatedraal (Brussel), Louvre (Parijs), oude site van Carcassonne, Raad van State (Den Haag), Stadhuis (Luxemburg), Heilige-Bloedkapel (Brugge), enzovoort.

In opdracht van de Regie der Gebouwen is Monument Vandekerckhove vorige maand begonnen met de bouw van vier nieuwe sarkofagen voor de koninklijke krypte in Laken. Tegen half december moeten de grafmonumenten kostprijs van 17,5 miljoen frank klaar zijn.

DE WEDEROPSTANDING.

In 1896 richt Albric Vandekerckhove uit Ingelmunster een onderneming op, gespecializeerd in het restaureren van historische monumenten. Bij de wederopbouw van de Hallen en de Sint-Maartenskerk in Ieper verwerft de firma nationale bekendheid.

Als zijn echtgenote Maria Bossuyt op het kraambed van haar 14de kind sterft, hertrouwt Albric met zijn goevernante Emilie Verbeke. Na het overlijden van de stichter neemt zij de zaak over en onterft alle nakomelingen uit het eerste huwelijk. Maar twee onder hen laten zich niet onbetuigd en stampen met een lening van 80.000 frank bij de Bank van Handel en Nijverheid nu KB een nieuw restauratiebedrijf uit de grond : Gebroeders Georges en ingenieur Jozef Vandekerckhove (VDK). Dan neemt Maurice Verbeke broer van Emilie de door Albric opgerichte firma over, maar moet in ’83 noodgedwongen de boeken neerleggen.

Het nieuwe VDK overleeft de bouwkrisis en breidt onder impuls van Jozef De Poorter sinds ’60 ingenieur bij het bedrijf, in ’85 aandeelhouder (50 %) en thans gedelegeerd bestuurder stelselmatig uit (zie organogram) : Eurosteiger (’83), MRT (’85), Pierre de Tournai (’86), Carteb (’86), Goedleven (’87)… Begin dit decennium zet de groep haar eerste stappen in het buitenland : Hulshof (Nederland), Blanchon (Frankrijk) en Monument Deutschland. Ook stapt De Poorter de markt van de projektontwikkeling 20 % van de huidige omzet in : Kloosterpand, Eurassimo, Soprimo en Imbofin. Onderhandelingen vinden momenteel plaats in onder andere Libanon, Tsjechië en Wit-Rusland.

Met het oog op de financiering van deze expansie verhoogt Monument Vandekerckhove op 22 december ’94 zijn kapitaal met 100 miljoen frank. De Vlaamse Investeringsvennootschap (VIV) zorgt voor de inbreng van deze middelen, waarvan de helft via een achtergestelde konverteerbare obligatielening. De Poorter : “Hoewel een beursgang niet in ons strategisch plan ’95 staat, sluiten we deze mogelijkheid in de toekomst niet uit. Op internationaal vlak wordt dergelijke struktuur als teken van stabiliteit beschouwd. “

Na jaren van zwarte sneeuw, gaat het Monument Vandekerckhove opnieuw voor de wind. De Poorter : “De recessie heeft veel roet in het eten gegooid. Enerzijds verloren we 36 miljoen frank aan faillissementen van onze opdrachtgevers. Anderzijds draaiden openbare besturen de kraan dicht en legde de overheid vijf grote werken waaronder het Chinees paviljoen en de katedraal in Brussel stil wegens gebrek aan middelen, net nadat we meer dan 100 miljoen frank aan werfinrichting en nieuwe machines hadden geïnvesteerd. Bovendien valt bij een MBO de financiële last volledig op de schouders van de onderneming. Gevolg : de groep raakte in likwiditeitsproblemen. Maar die zijn nu gelukkig achter de rug. “

LEEUW VAN VLAANDEREN.

Internationaal herstelt de markt van de restauratie zich. Vooral in Nederland en Frankrijk klaart de situatie op. Onder stimulans van ex-minister Johan Sauwens trekt ook Vlaanderen haar budgetten voor monumentenzorg op. Thans voert Monument Vandekerckhove onder leiding van algemeen direkteur Willy De Pooter een 40-tal opdrachten uit waaronder naast de koninklijke krypte van Laken, het stadhuis van Gouda, het rijksmuseum van Amsterdam, de Notre Dame in Doornik, de IJzertoren in Diksmuide en de Stadhuistoren in Brussel.

“Onze know-how zit in het personeel, ” zegt De Poorter. “Het kappen van stenen figuren, herstellen van polychrome houten beelden uit de middeleeuwen en renovatie van loden glasramen is precisiewerk, dat alleen specialisten aankunnen. Jean-Pierre Coopman de Leeuw van Vlaanderen was zo’n vakman van Monument Vandekerckhove. Na zijn kamp tegen de grootste bokser aller tijden Mohammed Ali in ’76 hing hij zijn beitel aan de haak. “Jammer, ” zegt De Poorter. “Ik heb hem achteraf meermaals gevraagd terug bij ons te komen werken, maar hij verkoos zijn taverne in Roeselare. “

ERIC POMPEN

WILLY DE POOTER EN JOZEF DE POORTER (MONUMENT VANDEKERCKHOVE) “Onze know-how zit in het personeel. “