Requiem voor een tabaksfabriek

Amper twee jaar nadat de multinational Japan Tobacco International de specialist in rol- en maaktabak Gryson had overgenomen, besliste het management de fabriek te sluiten. JTI maakt er echter een erezaak van om dat op de best mogelijke manier te doen.

7 oktober 2014. Voor de werknemers van de tabaksfabriek Gryson kwam het nieuws over de nakende sluiting als een donderslag bij heldere hemel. Met activiteiten in 46 landen was het bedrijf uitgegroeid tot een wereldspeler, vooral in de rol- en maaktabak. Amper twee jaar voordien had Japan Tobacco International (JTI) Gryson overgenomen van Guido Vandermarliere. In korte tijd had de multinational al meer dan 10 miljoen euro geïnvesteerd in de fabriek. “We hebben de productie op internationale leest geschoeid, zoals een optimalisering van de productielijnen en een verbetering van de kwaliteitscontrole. Op onze piek hadden we 240 mensen in dienst, een verdriedubbeling van het aantal bij de overname”, zegt Jeroen Dhanens, director corporate affairs & communications Belgium/Luxemburg.

Maar dan kwam de onverwachte beslissing, die twee redenen had: in de eerste plaats een algemene daling van het tabaksverbruik en daarnaast de implementatie van de Europese tabaksproductenrichtlijn. “Die wetgeving legt strenge voorwaarden op, onder andere voor de verpakking. Daardoor moest ons bedrijf de productiefaciliteiten reorganiseren. We hebben uiteindelijk beslist de productie van rol- en maaktabak te centraliseren in onze Poolse vestiging in Gostków”, legt Jeroen Dhanens uit.

Een sluiting is natuurlijk geen aangename maatregel, maar JTI maakt er een erezaak van Gryson op de best mogelijke manier te sluiten. Zo zoekt het bedrijf mee naar een oplossing voor de 132 vaste medewerkers en voor de uitzendkrachten. “We doen ons best om onze mensen sociaal en menselijk zo goed mogelijk voor te bereiden op een nieuwe carrière. De samenwerking met de vakbonden verloopt heel constructief. Het feit dat er tot nu toe weinig of geen mensen op eigen initiatief vertrokken zijn, bewijst dat we goed bezig zijn.” Midden 2018 zal de laatste werknemer definitief het licht doven en daarmee zal een einde komen aan een eeuwenoude traditie in de tabaksstad Wervik.

Imperium

Met de overname van de sigarenfabrieken Neos uit Handzame (1975) en TAF uit Luik (1979) begon Guido Vandermarliere aan de uitbouw van een klein sigarenimperium. Net geen tien jaar later schakelde hij over naar de roltabak door achtereenvolgens Gryson uit Lo, Covemaecker uit Houthulst, D’Heygere uit Menen en Arvic uit Wervik over te nemen. Vandermarliere bracht alle bedrijven samen onder de koepel Gryson. Door de lancering van nieuwe merken in de roltabaksector slaagde de zakenman erin de verkoop in 25 jaar te doen groeien van 500 ton naar 4000 ton.

Decennialang hadden de grote namen uit de sigarettenwereld de roltabaksector een beetje meewarig bekeken, maar toen tien jaar geleden bleek dat roltabak het veel beter deed dan de sigaret, veranderden de Marlboro’s en de Camels plots het geweer van schouder. Guido Vandermarliere had wel oren naar de lucratieve voorstellen en in 2012 verkocht hij Gryson aan Japan Tobacco International (JTI). Achteraf was hij wel wat triest. “Het is een baby die je uit handen geeft en het doet raar zo afscheid te moeten nemen van je mensen. Maar ik was ook opgelucht omdat we de zaak verkocht hadden aan een bedrijf dat de beste intenties had inzake tewerkstelling en de merken”, liet hij achteraf optekenen.

Dirk Van Thuyne

“Dat er tot nu toe weinig of geen mensen op eigen initiatief vertrokken zijn, bewijst dat we goed bezig zijn”