Rentabiliteit Carrefour België ondermaats

Het marktaandeel van de Carrefour-hypermarkten kalft nog steeds af. En de rentabiliteit is evenmin op peil. Voor nieuwkomer Gilles Roudy is er werk aan de winkel. Hij vervangt Gilles Petit als algemeen directeur België bij Carrefour.

Tijdens de algemene vergadering van Carrefour, met een omzet van 70 miljard euro na Wal-Mart de grootste distributieketen ter wereld, was CEO Daniel Bernard onlangs opvallend lief voor de Belgische directie. Tot tweemaal toe haalde hij in Parijs het wierookvat boven voor Gilles Petit en zijn team. De cijfers bewijzen dat er op vier jaar tijd inderdaad heel wat ten goede is veranderd. Maakte Carrefour op groepsniveau in 2000 nog een geconsolideerd bedrijfsverlies van 50 miljoen euro in ons land, vorig jaar was er al een voorzichtige winst van 12 miljoen euro.

Crisismanagers en stakingen

Op het einde van de vorige eeuw sleepte de GB-keten zich van de ene herstructurering naar de andere. Terwijl de grootste concurrenten, Delhaize en Colruyt, er wel in geslaagd waren om zich een duidelijk en consistent profiel aan te meten, bleef GB achter met een grijs imago. De besluiteloosheid van de directie bleef ook niet onopgemerkt bij de klanten. In een enquête waarin de consumentenorganisatie Test-Aankoop peilde naar de tevredenheid van de klanten, eindigden de Maxi GB’s op een zesentwintigste plaats. De ene crisismanager volgde de andere op. Net zoals de stakingen overigens, want GB was een notoir bolwerk van de vakbonden. De resultaten kleurden steeds dieper rood en op middellange termijn leek zelfs een faillissement niet uitgesloten. GB had echter nog één belangrijke troef achter de hand waarvoor midden 2000 overnemer Carrefour door de knieën ging: ondanks alles was GB nog altijd marktleider in ons land.

Het Franse moederbedrijf zond met Gilles Petit, die op dat moment al ruim tien jaar ervaring in de sector had, een van haar beste zonen uit om de niet risicoloze overname te integreren. Zijn eerste zorg was de prijspositionering. Carrefour kondigde prompt een reeks permanente prijsdalingen aan, waardoor het een heuse prijzenoorlog uitlokte met directe opponent Colruyt. Tijdelijke acties als ‘”de maand van Carrefour’ en de lancering van het ‘ N° 1’-merk verstevigden het kersverse imago van prijsbreker.

Volgens Test-Aankoop is het prijsverschil met Colruyt, dat aanvankelijk ruim tien procent bedroeg, intussen teruggelopen tot amper vier procent. Deze ingrijpende koerswijziging miste echter haar effect niet op de aankoopmarge. Carrefour oefende wel zware druk uit op haar leveranciers om op hun beurt de prijzen te verlagen, maar het kon niet beletten dat de aankoopmarge terugviel van een niveau van ruim twintig procent tot een cijfer dat nu schommelt rond zestien procent (zie grafiek: Dit jaar winst bij Carrefour?).

Geen peis en vree bij de vakbonden

De nieuwe prijspositionering was natuurlijk een aanslag op de al lage rentabiliteit. En daarom ging de nieuwe directie alle kosten onder de loep nemen. Dat was een vrij nieuwe ervaring voor de bijna twintigduizend werknemers. Vertegenwoordigden de bedrijfskosten in 1999 nog 21 % van de omzet, dan was dat cijfer vorig jaar al teruggevallen tot 17,1 %. Dankzij deze inspanning kwam de vennootschap Carrefour Belgium vorig jaar zeer dicht bij het breakeven-punt.

Het grootste slachtoffer van die focus op de kosten, lijkt het personeel te zijn. “De klachten over de werkdruk zijn niet van de lucht,” verzekert de socialistische vakbondsverantwoordelijke Erwin De Deyn ( BBTK) ons. Nochtans bleven grote conflicten de jongste jaren uit. Merkwaardig, want Gilles Petit was nauwelijks in zijn directiestoel gaan zitten of hij had al een algemene staking aan zijn broek. “Het sociaal overleg is wel wat verbeterd, maar dit wil niet zeggen dat nu alles peis en vree is,” aldus De Deyn. “Zo was Carrefour een van de grote roergangers achter de vraag om de openingsuren te verruimen. Tijdens de aangekondigde staking, die echter in laatste instantie werd afgeblazen, zouden we dan ook speciale aandacht hebben gehad voor dit bedrijf.”

En er zijn nog een paar valse noten waarvoor de nieuwe topman Gilles Roudy aandacht zal moeten hebben. “Het marktaandeel van de Carrefour-hypermarkten kalft nog steeds af,” aldus Chris Opdebeeck van het Antwerpse marktonderzoeksbureau Marketing Map. “Daarnaast laten franchisenemers nog altijd een duidelijke voorkeur blijken voor de formule van AD Delhaize boven die van Super GB Partner.” Twee uitspraken die Geneviève Bruynseels van Carrefour België overigens aanvecht. Gilles Roudy is ten slotte ook nog niet thuis op het vlak van de rentabiliteit, want met een bedrijfsmarge van 0,3 % blijft Carrefour België fors onder het groepsgemiddelde dat 4,6 % bedraagt.

Dirk Van Thuyne

De lagere prijzen zijn een aanslag op de al lage rentabiliteit.