Projectontwikkelaars in zon

Ze kregen al de titel van de zonnekoningen. Maar ook het nieuwe Lernout & Hauspie. Enfinity, een van de vlaggenschepen van de groene energie, zoekt een sterke partner om de groei in Azië en Amerika te ondersteunen.

“Un investisse man très impor tan“, orakelt de kranige Raymond Philippe met een charmant Provençaals accent. De politicus, al sinds 1971 burgemeester van het 4000 man grote dorpje les Mées, op een paar kilometer van Aix-en-Provence, telt sinds enkele weken meer kilowatt aan zonnepanelen op zijn grondgebied dan inwoners. Enfinity bouwde er een zonnepanelenpark van 18 MW.

Het park moet een onderdeel worden van een groene vallei en is de zoveelste referentie op het palmares van het Waregemse bedrijf. Dat bekleedt volgens cijfers van Photon Consulting met 117 MW in 2010 de zesde plaats op de wereldranglijst van geïnstalleerde productiecapaciteit van zonne-energie, na concurrenten Sun Power, First Solar, Q-Cells International, EDF EN en SunEdison. “Tot nu toe heeft Enfinity in acht landen en drie continenten 1,2 miljoen zonnepanelen gelegd, goed voor 232 Megawattpiek of het verbruik van 72.000 gezinnen”, kondigde Etienne Grodard, directeur Enfinity France, niet zonder trots aan.

Om de groei te bestendigen, is er geld nodig. Vorig jaar werd 45 miljoen euro opgehaald, nu is er een kapitaalronde van 50 tot 100 miljoen euro in de maak. “We zijn in de eerste plaats op zoek naar een partner met een stevige balans”, zegt CEO Steven De Tollenaere. “Om ons te lanceren in de Verenigde Staten en Azië. Om meer parken voor eigen rekening te kunnen uitbaten. Om een wereldspeler te kunnen blijven. Want onze groeiremmer is werkkapitaal. Dus moet onze partner een sterke balans hebben. We sluiten niemand uit, maar gezien de marktdynamiek lijkt de kans groot dat het een Aziatische speler is.”

Vijf takken

Enfinity is nu een bedrijf met vijf takken: Develop, Invest, Technics, Power en Trade. Die laatste is de meest bekende, waarbij via dealers in België, Frankrijk, het Verenigd Koninkrijk, Italië en Israël zonnepanelenprojecten worden uitgevoerd bij ondernemingen en particulieren. Develop, waar 35 mensen werken, ontwikkelt de parken. De bouw wordt uitbesteed, maar het studiewerk en de vergunningen zijn hun taak.

Onder Invest vallen vijftien medewerkers die de financiering van de projecten voor hun rekening nemen. Technics is de grootste tak, met zowat 150 medewerkers die het design van de parken uittekenen, gaat op zoek naar de beste technische oplossing en neemt het project- en terreinbeheer voor zijn rekening.

Ten slotte is er Power, dat het management doet van de eigen parken. Bovendien beheren de zes medewerkers ongeveer 200 MW aan zonneparken en doen ze het assetmanagement, waarbij intussen al voor ruim 700 miljoen euro parken werden geplaatst.

De Waregemnaars zijn geen groenenergiebedrijf dat een portefeuille van energieproductie wil opbouwen. De medewerkers van Enfinity zijn in de eerste plaats projectontwikkelaars die zonneparken aanleggen in plaats van gebouwen. Hun rol varieert van de verkoop van bestaande parken aan geïnteresseerde investeerders, over gezamenlijke ontwikkeling tot een volledige bouw, al dan niet in opdracht. Zo is het project in les Mées geplaatst bij een Duitse asset finance-groep.

Ontslagen in België

Het businessmodel impliceert een grote afhankelijkheid van nieuwe contracten en een permanente bijsturing van de organisatie. Bijvoorbeeld omdat steeds meer Europese landen de subsidies voor zonnepanelen afbouwen. ” Rightsizing“, noemt De Tollenaere het.

Het personeelsbestand in Frankrijk wordt afgebouwd, Tsjechië en Spanje worden beperkt tot het beheer van de bestaande parken. Elders wordt aangeworven: Ierland, het Verenigd Koninkrijk, Italië, de Verenigde Staten, Canada, Azië, enzovoort. “In Europa gaan we ons meer richten op kleinere installaties. De uitbouw gebeurt eerder in de VS en Azië. In Canada bouwen we een park van 33 MW”, zegt De Tollenaere.

Ook België deelt in de klappen. De wetswijzigingen aan het subsidiesysteem voor hernieuwbare energie maken dat er na juli 2011 wellicht alleen nog grote installaties in België worden geplaatst. Dat vertaalt zich op de werkvloer: vorige week kregen tien medewerkers te horen dat ze op zoek moeten naar ander werk.

Het gaat niet alleen over personeelsaantallen, ook de activiteiten worden per land onder de loep genomen. In de VS waagt het bedrijf zich niet aan sleutel-op-de-deurzonneparken. “Onze toegevoegde waarde ligt daar in de financiering. Azië is dan weer een regio waar er veel wordt ontwikkeld, een beetje vergelijkbaar met het Europa van drie jaar geleden. Al is de schaal van de projecten doorgaans groter.”

De concurrentie wordt steeds groter en om de druk om steeds nieuwe contracten te moeten binnenhalen te verlichten, kondigde Enfinity midden vorig jaar aan dat het meer parken in eigen beheer neemt. Dat betekent zwaardere investeringen, maar garandeert stabiele inkomsten.

“Daarom zoeken we ook die partner met een sterke balans”, legt De Tolle-naere uit. “Dan kunnen we dat aandeel inkomsten uitbreiden.” De aankondiging viel samen met het nieuws over een kapitaalverhoging van 45 miljoen euro. Daarbij kochten onder andere Marc Coucke (Omega Pharma), Paul Buysse (Bekaert) en vastgoedondernemers Bart Versluys en Yves Despiegelaere zich via het vehikel Affinity voor 8 miljoen euro in.

De operatie droeg ook stevig bij aan de opbouw van de eigen parken. Want 17 miljoen euro vers kapitaal kwam van een tiental Vlaamse industriëlen, waaronder Jan De Clerck (Domo), Christophe De-simpel en Xavier Vanden Avenne, die hun aandeel in zonneparken omruilden in aandelen van Enfinity.

Een ander park werd verkregen door een koerswijziging in Tsjechië. Daar zou Enfinity zonnepanelen installeren op de panden van vastgoedgroep VGP. “Ons idee was die installaties te verkopen aan investeerders, maar door een wetswijziging werd het aantrekkelijker om de zonnepanelen in eigen beheer te houden.” Al zijn er na die twee operaties niet veel grote parken in eigen beheer bijgekomen.

Groeipijnen

Ook in België werd Enfinity geplaagd door groeipijnen. Bij het logistieke bedrijf Essers en MFI, een metaalcoatingbedrijf uit Beringen, kwamen de geplande projecten er, maar met vertraging. Zoutspecialist Zoutman uit Roeselare schakelde zelfs over op een andere leverancier, Electrawinds, om toch nog een deel van zijn plannen te realiseren.

De Tollenaere geeft de problemen toe, maar verwijst naar de marktomstandigheden. “Vorig jaar was er wereldwijd een enorme vraag naar zonnepanelen. Daardoor haalden we in een aantal gevallen de deadlines niet, soms door organisatorische problemen, soms omdat er eenvoudigweg geen panelen beschikbaar waren. Maar we hebben die klanten daarvoor vergoed.”

Dit jaar zouden zulke problemen niet of nauwelijks mogen gebeuren, verzekert De Tollenaere. “De wereldwijde productiecapaciteit verdubbelt dit jaar van zowat 15 naar 30 Gigawattpiek. Maar de vraag naar zonnepanelen haalt zelfs de verwachte stijging naar 20 GW niet. Door de wetswijzigingen in Europa wordt een stagnatie voorspeld. Dus crasht de markt en dalen de prijzen voor panelen.”

Al hoeft dat zeker niet in het nadeel van Enfinity te spelen. “Wij kopen panelen in functie van de beschikbare projecten, de omstandigheden op het terrein en de technologie. Soms heeft een klant een voorkeur voor een merk, en zelf laten we in onderaanneming zonnepanelen en omvormers onder ons eigen merk produceren, maar wij hebben met geen enkele producent banden. Dus zijn we onafhankelijk van welke zonnetechnologie dan ook. Maar we hebben door ons volume wel een zekere aankoopkracht. We moeten ons wel voorbereiden om de marges te normaliseren. Zon wordt een utility als andere energiebronnen.”

Energiespecialisten wijzen ook op een ander gevaar: zonnepanelen raken steeds meer geïntegreerd in ramen en dakpannen. Als die innovaties standaard worden bij nieuwe gebouwen, verdwijnt een deel van de markt voor Enfinity. De Tollenaere verwacht niet dat het zo’n vaart loopt. “Die oplossingen zijn nu nog vrij duur en kunnen nog niet zonder subsidies.” Al houdt dat Enfinity niet tegen om in de residentiële markt al op die trend in te spelen. Begin dit jaar lanceerde het drie building integrated-systemen waarbij zonnepalen esthetisch worden ingewerkt in het dak.

Toch legt Enfinity al zijn eieren in één mand: die van de zonne-energie. De plannen om ook een stevige windpoot uit te bouwen, belandden in de koelkast. Nochtans mag Enfinity in Vietnam meebouwen aan een project van 200 Megawatt, goed voor een investering van ruim 700 miljoen euro. Het dividend van zo vroeg aanwezig te zijn, maar toch zoekt het bedrijf een partner voor de cel die zich met wind bezighoudt. “Dat kan ook een andere zijn dan de partner voor het geheel. Wind is als markt veel meer matuur dan die van zon. Wij zijn er een kleine speler in een grote sector, terwijl we voor zon een grote speler zijn in een kleine sector.”

LUC HUYSMANS

“Vorig jaar haalden we de deadlines niet omwille van organisatorische problemen en omdat er eenvoudigweg geen panelen beschikbaar waren”

Steven De Tollenaere, CEO Enfinity