Politici onder vuur in nieuw boek Marc Descheemaecker

Drie politici komen heel slecht uit het nieuwe boek Dood Spoor van Marc Descheemaecker, de voormalig gedelegeerd bestuurder van de NMBS en huidig ondervoorzitter van De Lijn.

Lees ook een uitgebreid interview met Marc Descheemaecker in Trends van 1 februari.

1/ Premier Alexander De Croo (Open VLD)

Rancune. Dat is het woord dat verschillende keren terugkeert in het boek als Descheemaecker het over premier Alexander De Croo heeft. Descheemaeker stond in 2014 als lijstduwer op de Europese lijst van de NV-A, en trok ook daarna nog met die partij naar de kiezer. Daardoor kreeg hij het etiket ‘Vlaams-nationalist’ opgekleefd. Die politieke keuze als bedrijfsleider heeft De Croo hem blijkbaar nooit vergeven.

Het belangrijkste incident tussen de twee gebeurde bij Brussels Airport Company (BAC). De Croo weigerde, ondanks de brede steun die hij genoot bij de private aandeelhouders en zelfs de FPIM, de herbenoeming van Descheemaecker als voorzitter.

De Croo schoof zijn eigen kandidaat naar voren: Wouter Gabriëls, zoon van de liberale coryfee Jaak en zakenbankier bij Lazard. Maar de private aandeelhouders, die bijna driekwart van BAC controleren, vonden dat daarmee de regels van deugdelijk bestuur geschonden werden en hielden het been stijf. Daardoor heeft BAC al drie jaar geen voorzitter.

Minder bekend is dat De Croo in 2018 talmde met de benoeming van een Belg als ondervoorzitter van de Europese Investeringsbank (EIB). Tot grote ergernis van de Nederlanders, met wie de Belgen dit mandaat in een beurtrol delen. Omdat Descheemaecker bestuurder bij de EIB was, dook zijn naam als alternatief op. Maar De Croo weigerde en wachtte tot Kris Peeters (cd&v) in 2021 benoemd werd. Peeters kon hierdoor maar de helft van zijn mandaat uitdoen (drie jaar in plaats van zes). “Een blamage voor ons land”, vindt Descheemaecker.

2/ Federaal minister van Mobiliteit Georges Gilkinet (Ecolo)

In 2002, toen Marc Descheemaecker aan het hoofd van de NMBS kwam, was de spoorwegmaatschappij virtueel failliet. Ze had 700 miljoen euro verlies geïncasseerd en stevende af op een schuldenlast van 10 miljard euro. ‘Wat is het verschil nu twintig jaar verder?’ vraagt Descheemaecker zich af: opnieuw kleuren de resultaten bloedrood, opnieuw stijgen de schulden en… opnieuw is er een Ecolo-voogdijminister die geen al te beste verstandhouding heeft met de CEO, nu Sophie Dutordoir.

Descheemaecker beschuldigt Gilkinet ervan een ‘averechts’ beleid te voeren, dat ingaat tegen de belangen van de vennootschap: “Hij wil meer treinen, meer reizigers, meer stations, zonder evenwel het model of de organisatie te vereenvoudigen. Terwijl hiervoor wellicht pas ten vroegste in 2032 voldoende treinen zullen beschikbaar zijn. Mits die toekomstige investeringsprogramma’s gefinancierd worden, wat nu nog niet het geval is. Er is een tienjarig beheerscontract, maar er staan geen financiële middelen tegenover. Ik vrees dat men de overeenkomst na de verkiezingen zal moeten heronderhandelen.”

3/ Vlaams minister van Mobiliteit Lydia Peeters (Open Vld)

Onder minister van Mobiliteit Lydia Peeters wordt De Lijn kapot bespaard, schrijft Descheemaecker in zijn boek. Sinds haar aantreden moest de Vlaamse vervoersmaatschappij een kwart miljard recurrent besparen op haar werking. Dat De Lijn in tijden van hyperinflatie haar tarieven niet mocht indexeren van de minister, “om imago-populistische redenen”, stuit bij Descheemaecker op groot onbegrip. De Lijn moest immers wel de facturen van zijn onderaannemers betalen, die natuurlijk hun loonkosten ten laste van De Lijn indexeerden.

Ging het om een ideologische keuze om het openbaar vervoer zo te beschadigen dat de roep om een privatisering luid zou weerklinken? Dat zou passen in het kraam van een liberale politica. Descheemaecker denkt van niet: “Ik geloof niet in een verrottingsstrategie. Ik noem het gewoon onoordeelkundig beleid. De minister heeft verkeerde beslissingen genomen. In mijn boek noem ik het onkunde, een pijnlijk gebrek aan inzicht in de materie. Ik had het gevoel dat de minister de cijfers die haar werden voorgelegd niet echt begreep”.

Lees ook: