Pas tijdig de juiste remedie toe

De crisis heeft sporen nagelaten. Uw bedrijf lijdt eronder en de kas nog meer. Maar voor elke kwaal bestaat er een remedie en elke remedie heeft een financiële formule.

Heel wat bedrijfsleiders beoordelen de financiële gezondheid van hun bedrijf op basis van het saldo op hun bankrekening. Een positief saldo doet vermoeden dat alles in orde is, een negatief saldo baart eerder zorgen. “Dat is een natuurlijke reflex, maar erg gevaarlijk”, zegt Olivier Kahn, accountant en coördinator van het Centrum voor Ondernemingen in Moeilijkheden (COM). Als een bedrijf een positieve kas heeft maar niet rendabel is, kan dat voor grote problemen zorgen. Dat is met name het geval wanneer een bedrijf leningen, geld van vennoten of overheidssubsidies heeft gekregen, of wanneer het teert op eerder opgebouwde reserves, terwijl de marges voor de verkochte producten en diensten negatief zijn omdat de prijs te laag of de kosten te hoog zijn. Kahn: “Dat is een klassieke situatie tijdens crisisperiodes. Bedrijven verlagen de prijs in de hoop meer te kunnen verkopen. In medische termen kunnen we deze situatie vergelijken met een tumor. Hoe langer het duurt voordat de tumor ontdekt wordt, hoe moeilijker het wordt om hem te behandelen.”

Omgekeerd kan een bedrijf geconfronteerd worden met een gebrek aan kasmiddelen en in het rood staan, maar toch nog winst maken. “Dat kan het geval zijn bij grote investeringen die slecht gefinancierd werden, bij onbetaalde vorderingen of bij diefstal. Het bedrijf is dan hooguit verkouden”, stelt Kahn.

Stap één: red de meubelen

Recupereer eerst al wat u kunt alvorens elders naar geld te zoeken. “Vraag uw boekhouder de handelsvorderingen af te drukken zodat u een goed zicht hebt op de resterende betaaltermijnen en welke klanten al hadden moeten betalen. Op die manier kunt u wanbetalers doeltreffend aanpakken”, raadt Kahn aan. “Liquideer vervolgens zo snel mogelijk de voorraden die niet verkocht raken, zonder de regels te overtreden. Durf aan uw leveranciers te vragen dat ze de goederen terugnemen die niet verkocht raken, ook al doet u daarbij verlies. Zo krijgt u weer wat kasmiddelen binnen. Werk vervolgens – zoveel mogelijk – just in time met uiterst beperkte voorraden.”

Olivier Kahn brengt een simpel principe in herinnering: alles wat u niet uitgeeft, spaart u uit. “Elimineer alle verspillingen. Onderhandel opnieuw over uw verzekeringen, splits uw premies op, kies wagens die minder verbruiken, schakel energieverslindende apparaten uit, enzovoort. Aarzel ook niet om een nutteloze machine te verkopen of een te groot geworden vrachtwagen te vervangen door een kleiner leasevoertuig.”

Stap twee: creëer goodwill bij de administratie

De procedure om op korte termijn flexibele betalingsvoorwaarden te krijgen, varieert volgens het soort schuldeisers waarmee u moet onderhandelen. De ‘gevaarlijkste’ wat aansprakelijkheid en kosten betreft, zijn de directe belastingen, de btw, de RSZ en de socialeverzekeringskas.

Bij de directe belastingen is enkel de ontvanger bevoegd om een afbetalingsplan of een bijkomende betaaltermijn toe te kennen en zijn beslissing is niet aanvechtbaar. De aanvraagprocedure is tamelijk informeel. “Wacht niet tot je een herinnering krijgt om te reageren. Dien je officiële aanvraag in per post en leg daarin uit waarom je moeite hebt om binnen de vastgestelde termijn te betalen. Voeg bij je brief een kopie van je maandelijkse inkomsten en uitgaven. Vraag uitstel of stel meteen een afbetalingsplan voor.” Bij een weigering van de ontvanger kunt u nog altijd aankloppen bij de Fiscale Bemiddelingsdienst.

Bij de btw kan de belastingplichtige die zijn volledige schuld niet onmiddellijk kan betalen, rechtstreeks aan de ontvanger een afbetalingsplan vragen. “Om meer kans op slagen te maken, stuur je het best een schriftelijke aanvraag waarin je met de nodige bewijsstukken de financiële problemen in detail toelicht. Stort zo mogelijk al een eerste bedrag bij de verzending van je aanvraag om je goede wil te bewijzen”, suggereert Kahn. Ook hier kan de Fiscale Bemiddelingsdienst een rol spelen na een weigering van de ontvanger.

Bij de RSZ mag het afbetalingsplan hoogstens achttien maanden in beslag nemen voor de kwartalen die aan de aanvraag voorafgaan. Alle kwartalen en schulden die in de toekomst vervallen, kunnen in aanmerking komen voor een ander plan dat op zijn beurt niet langer dan twaalf maanden mag duren. Het plan zal rekening moeten houden met verwijlintresten en toeslagen, en de betalingen zullen maandelijks moeten gebeuren.

Bij de sociale bijdragen hangen de regels om een afbetalingsplan te verkrijgen af van de socialeverzekeringskas waarbij u aangesloten bent. Voor u een aanvraag doet, zult u eerst een voorschot moeten storten om uw goede wil te tonen. De duur van het plan is over het algemeen twaalf tot achttien maanden (24 maanden in uitzonderlijke gevallen). “Maar als een eerder afbetalingsplan niet werd nageleefd, kan de verzekeringskas eerst een voorschot vragen van drie maandbetalingen van het vorige plan.” En ook al wordt er een afbetalingsplan toegekend, u zult doorgaans nog toeslagen moeten betalen.

Stap drie: herschik uw schulden

Op lange termijn moeten de schulden herschikt worden en de kortetermijnschulden omgezet in financieringsmiddelen op lange termijn. “Dat zorgt voor een beetje zuurstof. Maar je zult een financieel plan moeten opstellen om uit te leggen hoe je het nieuwe evenwicht tussen de middelen ziet”, merkt Olivier Kahn op.

De formule sale-and-lease-back gaat in die richting. Het is een operatie waarbij een bedrijf het goed waarvan het eigenaar is, verkoopt aan een ander bedrijf om het onmiddellijk weer in gebruik te nemen via een leasingcontract. De duur van het contract stemt vaak overeen met de economische levensduur van de uitrusting op het moment van de verkoop. De huur kan maandelijks, driemaandelijks of halfjaarlijks betaalbaar zijn, meestal vooraf. “Een sale-and-lease-backoperatie maakt het mogelijk tijdelijk liquiditeiten vrij te maken, de beschikbaarheid van het eigen vermogen en van bestaande kredieten bij de bank te garanderen en de schuld te herschikken. Door de verkoop komen middelen vrij waarmee je een eerdere lening die minder voordelig was geheel of gedeeltelijk kunt terugbetalen.”

Stap vier: alternatieven vinden

Een ding staat vast: bij moeilijkheden zal de bank waarschijnlijk niet uw beste bondgenoot zijn. Gelukkig bestaat er nog een andere uitweg als het met uw bankier niet lukt: de schuldbemiddelaar. Deze specialist helpt bedrijven die moeilijkheden ondervinden met hun banken om hun financieringsproblemen op te lossen. Hij zal de dialoog en het overleg tussen de partijen proberen te vereenvoudigen, en kan ook bemiddelen met andere overheidsdiensten (belastingen, RSZ…). “De afgelopen twee jaar kreeg twee derde van de financieringsproblemen die aan een schuldbemiddelaar werden voorgelegd een gunstig gevolg. Het zou dus zonde zijn er geen beroep op te doen”, aldus Kahn.

Er bestaan ook openbare formules. Zo biedt het Participatiefonds de formule Casheo aan voor bedrijven die schuldvorderingen hebben op openbare en parastatale instellingen (federale overheid, gewesten, provincies en gemeenten) en bedrijven die in belangrijke mate door overheidskapitaal en/of publiekrechtelijk door de overheid gecontroleerd worden (Belgacom, Bpost, Infrabel…). Het betreft een achtergestelde lening in de vorm van een revolving krediet voor een jaar en hernieuwbaar. Casheo kan een aanvulling zijn op kortetermijnkredieten die de bank het bedrijf ter beschikking stelt, tot een bedrag van maximaal 250.000 euro. De schuldvorderingen worden aangeboden bij het Participatiefonds dat meteen 80 procent van het bedrag van de factuur uitbetaalt. De overige 20 procent wordt gestort zodra de opdrachtgevers hun schuld hebben betaald op een rekening van het Participatiefonds. Ook op gewestelijk niveau kunnen openbare instellingen achtergestelde leningen verstrekken die bankleningen kunnen aanvullen, de terugbetaling van uitstaande bankkredieten waarborgen, de actie van de invests coördineren enzovoort.

Ten slotte vermelden we nog dat de Nationale Delcrederedienst financiële waarborgen kan verlenen voor verschillende soorten kredieten gerelateerd aan internationale transacties.

Mis onze zomerreeks niet

Olivier Kahn maakt u wegwijs in het financiële beheer van een kmo

CAMILLE VAN VYVE

Verkoop de te groot geworden vrachtwagen en vervang hem door een kleiner lease-voertuig Op gewestelijk niveau kunnen openbare instellingen achtergestelde leningen verstrekken.