Partijvoorzitters, ze komen en ze gaan

Jean-Marie Dedecker (LDD) lijkt al te solliciteren bij de N-VA en het is niet uitgesloten dat Didier Reynders (MR) een nieuwe loopbaan begint buiten de politiek. Beiden hebben hun conclusie getrokken, zoals dat heet. Ze stappen op als partijvoorzitter omdat hun formatie de verkiezingen zwaar heeft verloren. Hoe zit dat met hun collega’s partijpresidenten?

NV-A

Blijft Bart De Wever partijvoorzitter of stapt hij in de federale regering indien de N-VA een coalitiepartner wordt? Het is koffiedik kijken. Logischerwijze hoort De Wever lid te worden van het kernkabinet waar hij van heel nabij het tot een goed einde brengen van de staatshervorming kan volgen.

CD&V

Marianne Thyssens positie staat officieel niet ter discussie. Meer nog, aftredend premier Yves Leterme heeft zich vierkant achter haar geschaard. Maar in de politiek wordt soms gegrapt: ze staan vierkant achter haar… om haar beter in het ravijn te kunnen duwen. De Vlaamse christendemocraten behaalden hun slechtste score ooit. Neemt iemand daarvoor de verantwoordelijkheid? Leterme alvast niet, meer nog hij solliciteerde al voor een job als federaal vakminister.

Thyssen zelf kreeg het in haar verkiezingsreacties niet gezegd dat ze partijvoorzitster blijft. Het kan zijn dat ze zelf al heeft besloten terug te treden ondanks het algemeen aanvoelen dat niet zij, maar Leterme hoofdoorzaak is van de electorale afstraffing. En Kris Peeters wordt kwalijk genomen dat hij onzichtbaar bleef tijdens de verkiezingscampagne.

Hoe dan ook, indien Thyssen de fakkel doorgeeft, staat Inge Vervotte in poleposition om haar op te volgen. Ze scoorde alweer goed bij de stembusgang en is een vertrouwelinge van Leterme. Hoewel, dat laatste kan in haar nadeel spelen alsook het feit dat ze tot de arbeidersstrekking van haar partij behoort.

De rechtervleugel van de partij krijgt meestal een voorzitter uit zijn rangen wanneer de regeringscoalitie overwegend uit linkse partijen bestaat. Pieter De Crem dan? Hij deed het niet goed zondag en is allerminst geliefd bij de arbeidersvleugel. Kris Peeters? Hoogst onwaarschijnlijk. Hij voelt zich goed als minister-president en kan vanuit die positie erg wegen op wat er in zijn partij gebeurt.

Open Vld

Het is een supervalse start geworden voor Alexander De Croo en co. Ze hebben gelijk gekregen dat verkiezingen de Belgische patstelling kan deblokkeren. Alleen hadden ze er niet op gerekend dat de kiezer aan hun deur zou voorbijgaan. Het doet denken aan Guy Verhofstadt, die na een alles verschroeiende oppositie de kiezer op ‘zwarte zondag’ in 1991 naar het Vlaams Belang zag gaan.

De nieuwe jonge garde van de Vlaamse liberalen hoeft zich geen zorgen te maken over haar positie. Daarvoor is ze te nieuwbakken en, niet te versmaden, ze heeft de macht in handen. Bovendien is niet zij de hoofdoorzaak van de neergang. Verkeerd gegokt, dat wel, maar vooral de anciens hebben Open Vld gebracht waar ze vandaag staat. Ze bereidden de wissel van de wacht niet voor en ze plaveiden nog meer de weg naar verkiezingsverlies omdat ze hun partij in de regering hielden hoewel ze er openlijk veel kritiek op ventileerden. Alexander De Croo en zijn jonge kompanen trokken de redenering door en verlieten de federale ploeg.

De politieke stiel is hard en de nieuwe blauwe generatie betaalt heel wat leergeld. De heropstanding van Open Vld zal meer voeten in de aarde hebben dan de jonge blauwe politici hadden gedacht. Een oppositiekuur zit er overduidelijk aan te komen. Hopelijk voor de liberalen duurt ze geen decennium zoals met Verhofstadt. Ondertussen maken ze openlijk ruzie in het blauwe fabriekje en dat is nooit goed om het vertrouwen van de bevolking terug te winnen.

Sp.a

Wat te denken van de sp.a, die het nog slechter deed dan de vorige keer waarbij ze al heel slecht scoorden? En dat ondanks drie jaar oppositie. We houden stand, zegt partijvoorzitster Caroline Gennez in eenklank met partijcoryfee Johan Vande Lanotte. Pardon? Ook hier voelt niemand zich blijkbaar verantwoordelijk voor de slechte uitslag. Meer zelfonderzoek zou op zijn plaats zijn. Temeer daar Groen!, die links van de socialisten opgesteld staat, wel groeit.

Groen!

Partijvoorzitter Wouter Van Besien laat vooralsnog geen onuitwisbare indruk na. Laten we mild zijn en benadrukken dat hij nog maar pas in de champions league van de politiek speelt. En hij kan pronken met een bijkomende Kamerzetel. Toch moet hij niet te veel televisieoptredens doen waarbij hij samen met Philippe Dewinter van het Vlaams Belang, zijn absolute politieke tegenpool, lachend staat te debatteren. Van Besien is een blijver.

Vlaams Belang

Partijvoorzitter Bruno Valkeniers is miscast dat wel, maar niet hij is de hoofdoorzaak van de verkiezingsnederlaag. Vlaams Belang heeft geen politiek personeelsbeleid. De Antwerpenaren Filip Dewinter en Gerolf Annemans hebben zo goed als sinds altijd de touwtjes in handen. Wie het anders wou, werd opzij gemanoeuvreerd. Voormalig partijvoorzitter en Bruggeling Frank Vanhecke is daar het beste voorbeeld van. Marie-Rose Morel, die de verbreding van de partij moest belichamen, weet er ook alles van.

Is het einde aangebroken van het tijdperk Dewinter-Annemans? Coveliers heeft nog niet bewezen de wissel op de toekomst te kunnen zijn. Hoe dan ook, bij Vlaams Belang zijn de poppen al aan het dansen gegaan. Er zijn daar heel wat rekeningen te vereffenen.

PS

Bij de PS staat een voorzitterswissel in de steigers. Titularis Elio Di Rupo promoveert hoogstwaarschijnlijk naar de Wetstraat 16. Federaal minister en stemmenkanon Paul Magnette staat in poleposition om de nieuwe partijleider te worden.

cdH

De Franstalige humanisten verloren een Kamerzetel. Wordt het Joëlle Milquet aangerekend? Ze kan zich verdedigen met het feit dat het verlies er is gekomen door het grillige spel van de apparentering. Maar er zit hoe dan ook sleet op de politica: sinds 2008 combineert ze de jobs van federaal vice-premier en partijvoorzitster, wat ze sinds 1999 is. Binnen de partij is overigens afgesproken dat Waals minister Benoît Lutgen de fakkel van Milquet overneemt na de federale verkiezingen. Hij is een Luxemburger met een grote pedigree in cdH en heeft bovendien electoraal gescoord in zijn provincie.

Ecolo

Jean-Michel Javaux hoeft zich geen zorgen te maken. Hij blijft de sterke man van zijn partij.