Parel in plastiek

Binnen de investerings- maatschappij TrustCapital Partners (TCP) is een nieuwe Vlaamse kunststofgroep in de maak. Vorige week nam TCP de kunststofdivisie Plascobel van Union Minière over. De verborgen parel in deze nieuwe groep is evenwel het West-Vlaamse Vitalo.

Wijlen Joris Christiaens – in april overleden – was tot 1998 de bezieler van Vitalo. Hij bouwde de onderneming uit tot een modern kunststofverwerkend bedrijf. Vandaag telt het in 1936 opgerichte familiebedrijf ruim 300 medewerkers en heeft het productievestigingen in Meulebeke, Ierland en op de Filipijnen. De fabriek in Meulebeke is zo netjes dat je er van de vloer kunt eten.

Toen hij de ernst van zijn ziekte besefte, zocht Joris Christiaens contact met de West-Vlaamse industrieel Christian Dumolin. Die kocht medio 1998 het bedrijf met zijn investeringsmaatschappij TrustCapital Partners (zie kader: Onafhankelijk en industrieel). De strategie is ambitieus: Vitalo moet de parel worden aan de kroon van een Vlaamse internationale kunststoffengroep. Vorige week zette de investeringsmaatschappij een tweede stap in die strategie met de acquisitie van Union Minière-dochter Overpelt-Plascobel (OVP).

Dumolin draagt Christiaens in het hart. “Joris was een ondernemer in hart en nieren. Hij innoveerde, was bereid risico’s te nemen en had een visie op de evolutie van de kunststoffensector.”

Met een omzet van circa 1,3 miljard frank in 1998 is het internationaal vertakte Vitalo – de hoofdzetel is in Meulebeke – het stadium van veelbelovende kmo voorbij. TrustCapital Partners (TCP) stelde begin dit jaar Etienne Van Daele aan als nieuwe CEO. Die verdiende zijn sporen bij DSM in Tielt ( Erta) en is de drijvende kracht achter het Vlaams kunststoffencentrum in Kortrijk.

“Joris Christiaens was een techneut. Als hij een nieuwe machine zag, introduceerde hij die technologie in het bedrijf. Nu is Vitalo toe aan een volgende fase. Daarvoor is iemand nodig die minder het accent op vernieuwing legt, maar eerst de aanwezige troeven kan valoriseren”, aldus Dumolin.

Ambitieus focussen

Vitalo ligt op een boogscheut van de West-Vlaamse producenten van diepvriesgroenten zoals Ardovries, Pinguin en Unifrost. De kunststofverwerker mikt evenwel niet zozeer op voedingsverpakkingen voor klanten naast de deur. Het bedrijf kiest voor kunststofproducten met hoge toegevoegde waarde in enkele technologische niches. De aanzet daarvoor gaf Christiaens al jaren geleden. “Hij concentreerde het bedrijf geleidelijk op enkele specifieke markten,” zegt Etienne Van Daele. “Wij willen dat nog verscherpen, door een focus op vier markten: industriële voertuigen, apparatenbouw, hoogtechnologische verpakkingen en akoestische materialen.”

Strategisch ambieert de groep binnen deze markten een plaats bij de Europese topvijf. “Wij denken dat er het volgende decennium een consolidatiebeweging op gang zal komen in de plastiekindustrie”, meent Van Daele. “Enkel de bedrijven die zich hebben aangepast aan hun klanten en op tijd innoveerden zullen overblijven.”

Deze verwachting verklaart

de aanwezigheid van Vitalo op de Filipijnen en binnenkort in China, waar de groep nog dit najaar een productievestiging opent. Het Verre Oosten is – volgens Vitalo – niet zozeer interessant vanwege de lagere lonen, maar omdat de vraag naar verpakkingen voor hoogtechnologische elektronicacomponenten in die richting is verschoven.

De klanten zijn niet van de minste: Siemens, Intel, Seagate en Philips. “We zijn eigenlijk één van onze klanten (Philips) naar het Oosten gevolgd en hebben daarom op de Filipijnen in 1996 een fabriek voor elektronicaverpakkingen geopend, die nu ook andere klanten aldaar bedient”, aldus COO Philippe Rummens. Hetzelfde principe gold voor de opening van de vestiging in Ierland (Galway), waar de groep speciale verpakkingen produceert voor medische componenten, zoals bijvoorbeeld een pacemaker.

Vitalo functioneert als een kapitaalintensief bedrijf. De meeste machines zijn jonger dan vijf jaar. De investeringsgraad (150 miljoen frank vorig jaar) ligt, met meer dan 10 % van de omzet, hoger dan het sectorgemiddelde. Van Daele: “Door technologische vooruitgang zal de arbeidsintensiteit verder dalen. We willen het personeelsbestand op peil houden via interne groei en opleidingsprogramma’s.”

Systeemleverancier

Het bedrijf wil – geïnspireerd op de automobielindustrie – de overstap naar systeemleverancier of total supplier maken. Tussen producent en toeleverancier heerst dan een partnerrelatie.

Van Daele: “Het vergt een open geest. In het automobielsegment is voor ons geen plaats meer. We kunnen wél nog wat doen in de niche van industriële voertuigen, zoals tractoren en vrachtwagens.”

Vitalo ziet zijn kracht vooral in de combinatie van design, prototypebouw, matrijsbouw en productie. Het bedrijf heeft een 30-tal ingenieurs in dienst en beheerst de kunststofniches waarin ze opereren, van het ontwerpen op computer tot het verwerken en assembleren van het onderdeel. Zo produceert het daken voor tractoren van New Holland, afgewerkt tot en met de koplampen en de geluidsisolatie.

“Wij benaderen onze klanten vanuit een geïntegreerd concept en spelen de rol van kunststofadviseur“, zegt Rummens. “Traditioneel moet een industriële klant eerst bij een designbureau aankloppen, daarna bij een matrijzenmaker om dan bij een kunststofverwerkingsbedrijf terecht te komen. Wij kunnen voor onze klanten die taak volledig overnemen. Maar: als we een bepaalde matrijs veel goedkoper in Polen kunnen laten maken, zullen we dat ook doen.”

De strategie van Vitalo

staat of valt met de duurzaamheid van hun klantenrelatie. Waarom zou een multinational als Intel naar een bedrijf uit Meulebeke afzakken?

“We bouwden dat langzaam op”, zegt Rummens. “Een grote luisterbereidheid is essentieel. Je moet actief inspelen op de noden van je klant. Daarbij moet je bereid zijn je nek uit te steken en hen dwingen je uit te dagen. Je moet oog hebben voor het verhogen van hun competitiviteit. Daarbij speelt ook de communicatie met de arbeider een rol. Hij is degene die de klant moet beleven. Terwijl aan de andere kant confidentialiteit voor het opbouwen van je geloofwaardigheid belangrijk is.”

Financiëleruggensteun

Vitalo verwacht een jaarlijkse omzetgroei van 20%. “Zelfs bij een nulgroei van de sector schatten we onze toekomst positief in”, stelt Etienne Van Daele. “Aangezien de concentratie bij de klanten volop aan de gang is, zal de concentratie bij de leveranciers een logisch gevolg zijn. Dus zien we enorme opportuniteiten. Wij zijn volop bezig met de voorbereiding van deze consolidatie in de Vlaamse kunststofindustrie.”

De inbreng van TrustCapital Partners is belangrijk. Van Daele: “Zij bieden ons het potentieel om deze sprong te maken. We willen leiderschap in al onze markten en dat heeft zijn prijs. Wij beschikken nu over voldoende werkkapitaal om dat via interne en externe groei te realiseren. We denken daarbij zowel aan acquisities als aan nieuwe vestigingen. Bovendien heeft TCP de expertise in huis om dergelijke financiële realisaties te begeleiden.”

ROELAND BYL