De overname leek al beklonken. Netflix, wereldwijd de grootste streamingdienst, kondigde op 5 december aan dat het het merendeel van Warner Bros. Discovery zou kopen, een van de iconen van de klassieke filmwereld. De waarde van de deal: 83 miljard dollar. Maar drie dagen later stak Paramount daar een stokje voor. De kleinere rivaal stapte voorbij het bestuur van Warner en richtte zich rechtstreeks tot de aandeelhouders met een tegenbod van 108 miljard dollar voor het volledige bedrijf – volgens Paramount “op elke denkbare manier beter dan het voorstel van Netflix”.
Dat bedrag kan nog oplopen. De familie Ellison, de eigenaar van Paramount, heeft al laten verstaan dat ze bereid is extra middelen vrij te maken. Netflix, met een beurswaarde boven 400 miljard dollar, kan dat evenzeer. Maar de kern van de strijd gaat niet om de prijs. Netflix en Paramount streven een totaal verschillend toekomstbeeld na. Wie Warner binnenhaalt, bepaalt mee hoe Hollywood er de komende decennia zal uitzien.
Paramount dacht dat het al binnen was
Maandenlang gold Paramount als de logische koper van de eeuweling onder de studio’s. David Ellison, een 42-jarige producent, kocht Paramount in augustus voor 8 miljard dollar, met financiële ruggensteun van zijn vader Larry Ellison, rijk geworden via Oracle. Nog voor ze gesetteld waren in de gebouwen aan Melrose Avenue, kondigden ze aan dat ze ook Warner wilden overnemen – om zo een mediagroep van wereldformaat te creëren. Ze beschikten over het kapitaal, een duidelijk plan en een vlotte politieke relatie met president Donald Trump. Wat kon hen nog in de weg staan?
Netflix, zo bleek onverwacht. Op 4 december, terwijl David Ellison steeds dringender berichten naar de leiding van Warner stuurde, werd duidelijk dat Netflix de voorkeur genoot. Een dag later werd het officieel. Uit documenten die Paramount deze week indiende, blijkt dat het bedrijf niet op de hoogte was en zijn verbeterde bod niet naar waarde vond beoordeeld. Vandaar de huidige vijandige aanpak: Paramount vindt dat aandeelhouders zelf moeten kunnen beslissen, los van wat het bestuur met Netflix heeft afgestemd.
Paramount en Netflix hangen Warner ongeveer dezelfde waardering om. Paramount biedt 108 miljard dollar in contanten voor het hele concern. Netflix biedt 83 miljard dollar in geld én aandelen, maar enkel voor de filmstudio en de streamingpoot. De verouderende kabel- en tv-zenders blijven achter in een afgeslankte restgroep, die in Hollywood al spottend ‘ShitCo’ wordt genoemd. Afhankelijk van de beurswaarde van dat restbedrijf kan de Netflix-constructie globaal op een vergelijkbaar totaalbedrag uitkomen – met aanzienlijk meer onzekerheid.
Twee biedingen, twee totaal verschillende toekomstbeelden
Paramounts drijfveer is eenvoudig: het mist de schaal om op eigen kracht mee te dingen met Netflix en Disney. Met Warner erbij krijgt het wél het formaat om de strijd opnieuw op gang te trekken. De streamingoorlog, die Netflix bijna definitief leek gewonnen te hebben, zou herbeginnen. Als Paramount de overname misloopt, waarschuwt het onderzoeksbureau MoffettNathanson, staat het bedrijf “vlak bij een existentiële splitsing”.
Daarbovenop wil Paramount de bioscoopsector een duw in de rug geven. David Ellison, een uitgesproken pleitbezorger van de filmzaal en de producent van Top Gun: Maverick, verklaarde dat een samengaan met Warner jaarlijks meer dan dertig bioscoopreleases zou opleveren. Netflix belooft dat Warner-films niet volledig achter de deur van streaming verdwijnen, maar niemand in Hollywood verwacht dat Netflix de cinema nieuw leven zal inblazen. Ted Sarandos, de gedelegeerd bestuurder, noemde een bioscoopbezoek eerder dit jaar nog “voor de meeste mensen een achterhaald idee”.
Netflix aast niet op omvang, maar op verhalen en werelden
Netflix heeft geen nood aan nóg meer schaal: met ongeveer 325 miljoen abonnees is het bijna dubbel zo groot als elke concurrent. Maar wat het overvloedig heeft in aantallen, ontbreekt soms in uitzonderlijke kwaliteit. UBS wijst erop dat Netflix in de VS ongeveer twee keer zoveel titels aanbiedt als Warner, maar dat Warners HBO Max meer absolute topwerken bevat (scores van minstens 9/10 op IMDB): 141 tegenover 120.
Netflix ziet vooral kansen om zulke sterke reeksen beter te laten renderen. Eerder blies het al verouderde programmatie nieuw leven in — zoals Suits, jarenlang onopvallend bij NBCUniversal tot Netflix er een kijkcijferhit van maakte. Wat zou het dan kunnen doen met monumenten als Game of Thrones? Sarandos formuleerde het zo: “Hun catalogus past beter bij ons model, en ons model werkt beter met hun catalogus.”
Voor Netflix hoort die catalogus thuis in een strijd die verder reikt dan Hollywood. Niet de traditionele studio’s zijn de grootste tegenstanders, maar YouTube. Volgens Nielsen haalde YouTube het voorbije kwartaal 28 procent van al het tv-streamingverbruik in de VS binnen; Netflix zat op 19 procent. HBO Max kwam niet boven 3 procent uit. Netflix mag dan het zwaartepunt van Hollywood vormen, maar bereidt zich voor op de échte concurrentieslag: professioneel gemaakte fictie laten opwegen tegen reeksen korte, thuisgemaakte filmpjes waarvan de selectie wordt gestuurd door algoritmes. Warners premiumreeksen zouden een cruciaal arsenaal aan topmateriaal leveren.
Dat wordt ook het centrale argument waarmee Netflix naar mededingingstoezichthouders stapt: dat de échte concurrentiestrijd niet in Hollywood plaatsvindt, maar in Silicon Valley — waar socialemediaplatformen de aandacht van jongeren steeds meer domineren. Dat het grootste streamingbedrijf het vierde grootste wil overnemen, lijkt op het eerste gezicht moeilijk verteerbaar. Maar Netflix hoopt dat regulators het bredere perspectief laten meewegen.
Politiek schuurt langs beide kanten
Zowel de Netflix- als de Paramount-plannen worden doorkruist door politieke gevoeligheden. Paramount beweert dat zijn fusie sneller goedgekeurd raakt, onder meer omdat de mededingingszorgen kleiner zijn, maar ook omdat de Ellisons een goede verstandhouding hebben met president Trump. Die liet al weten dat de Netflix-overname “een probleem zou kunnen vormen” gezien het “grote marktaandeel” van het bedrijf. Sarandos is dan weer een bekende donor van de Democraten, en zijn echtgenote was ambassadeur onder Barack Obama.
Maar ook Paramount draagt ballast mee. Affinity Partners, het investeringsvehikel van Trumps schoonzoon Jared Kushner, maakt deel uit van het consortium. Paramount benadrukt dat de financiering hoofdzakelijk komt van de familie Ellison en van RedBird Capital. Toch blijkt uit een indiening van 8 december dat de grootste financieringsbron bestaat uit staatsfondsen uit de Golfregio. In een versie van het bod eerder deze maand zouden de Ellisons 12 miljard dollar op tafel leggen, terwijl Abu Dhabi, Qatar en Saudi-Arabië samen 24 miljard dollar inbrengen. Een eerdere biedfase steunde op geld van Tencent, het Chinese technologieconcern.
Paramount zegt dat Tencent inmiddels is afgehaakt en dat de Golfinvesteerders geen stemrecht of bestuurszetels zouden krijgen. Daarmee, zo redeneert het bedrijf, zou Amerika’s toezicht op buitenlandse investeringen niet nodig zijn. Maar het blijft opmerkelijk – en voor velen onrustwekkend – dat een aanzienlijk deel van een van de grootste mediabedrijven van het land in handen komt van Golfstaatfondsen én van de schoonzoon van de president. Een combinatie Paramount-Warner zou bovendien de eigenaar worden van zowel CNN als CBS News.
Twee paden voor toekomst Hollywood
De strijd is nog niet beslist. Netflix kan zijn bod verhogen; Paramount heeft al laten weten dat zijn bedrag niet definitief is. Maar welke prijs uiteindelijk op tafel komt: de contouren van twee mogelijke toekomsten zijn duidelijk.
In het Paramount-scenario blijft iets van het oude Hollywood overeind: een wereld die gelooft in bioscoopreleases, in studiorivaliteit en in grootschalige filmproductie — mogelijk gefinancierd met miljarden uit de Golfregio.
In het Netflix-scenario versnelt de evolutie van de voorbije jaren: minder onafhankelijke studio’s, een machtsblok rond intellectuele eigendom, en een mediastructuur die is gebouwd om Silicon Valley te trotseren in de strijd om aandacht.
De aandeelhouders van Warner moeten kiezen: een vervolg in de geest van het verleden, of een radicale hertekening van het landschap.
