Pakjes op het net

Mobiele datacommunicatie : snelkoerier DHL is er commercieel een stuk slagvaardiger door geworden. En misschien kan ook uw bedrijf er zijn voordeel mee doen. Maar welk systeem moet u dan kiezen ? De opties : GSM, trunking of Mobitex.

Voor de chauffeurs van snelkoerier DHL in België wordt het wennen. Geen boordradio meer, maar een dataterminal. Geen knetterend livecontact met de dispatcher, maar een koele barcodescanner, communicatie in code en de opdrachten aflezen van het LCD-scherm. F3 10 intikken voor een stop van 10 minuten, F2 15 om de aankomst bij het station aan te kondigen. In België zijn al 25 koeriers met het systeem uitgerust, 75 andere volgen binnen de 2 maanden.

Doel van de vernieuwing is niet personeelsvermindering in een sector die 15 tot 20 % per jaar groeit, is dat niet direct aan de orde maar een betere service en dito weerstand tegen naaste concurrenten als UPS, TNT of Fedex. De datatransmissie brengt de info over een zending in minder dan 10 minuten wereldwijd op het DHL-netwerk. “Vroeger gebruikten we private mobile radio (nvdr zoals in taxi’s). Er verliepen ongeveer 27 minuten tussen de ontvangst van een opdracht vanwege de klant en de bevestiging van de koerier dat hij die opdracht had doorgekregen. Vandaag is die informatie in minder dan één minuut in het voertuig beschikbaar, meestal zelfs in 13 seconden, zonder een kans dat ze incorrect wordt overgeseind, verloren gaat of vergeten wordt,” stelt een tevreden Jean-Luc Collard, telecommunications manager Europe and Africa. DHL heeft niet enkel zijn wereld- en eurafrika-hoofdkwartier in Brussel, maar ook een telecomlab.

De efficiëntere interne communicatie zorgt ervoor dat klanten ‘s avonds later zendingen kunnen aanbieden, zonder het leveringstijdstip de volgende dag te vertragen. “Onze cut-off time ( nvdr het rien ne va plus ‘s avonds) wordt typisch met één uur verschoven,” zegt Collard. Dat is extra mooi omdat daardoor ook nog buiten de piekuren kan worden gewerkt, wanneer er meer bezoeken per tijdseenheid kunnen worden afgelegd. Bijkomende voordelen van de omschakeling van stem naar data zijn een rustiger werkomgeving en lagere stress voor de chauffeurs, het voorkomen van menselijke fouten bij de dispatchers en een 60 %-daling van het aantal ongevallen, zoals bleek in Finland. “De bottom line is dat het systeem onze cost per shipment verlaagt,” stelt Collard. Zo bleek bijvoorbeeld onverwacht dat er gemiddeld per wagen en per werkdag 4 km minder (onproductief) terug werd gereden op een route ( backtracking). Een besparing die DHL in Europa op 6 miljoen dollar per jaar becijfert, terwijl er ook nog eens meer klanten per tijdseenheid kunnen worden aangedaan.

De Regional Dispatch Application, zoals de toepassing bij DHL heet, vloeit voort uit het Europese RACE-project nummer R1063, Mobile Application Pilot Scheme, waarvan DHL een hoofdaannemer was. Het vergeleek verschillende communicatietechnologieën in functie van de noden van de gebruikers. “Onze conclusie was dat 70 percent van onze communicatienoden op stadsniveau lagen, 25 percent op landelijk niveau en amper 5 percent op binnenshuis en internationaal niveau. Stemcommunicatie bleek relatief secundair te zijn. Het kwam er vooral op aan informatie zoals namen en adressen en dergelijke precies door te geven. En de interacties met de dispatching konden worden samengebald in een tiental typeberichten die met functietoetsen konden worden uitgezonden.”

DE OPTIES.

Tot nog toe en gedeeltelijk nog altijd werkte DHL met een eigen radionetwerk ( private mobile radio of PMR) rond een antenne in Zaventem met een bereik van 20 tot 25 kilometer. Toen dat systeem aan uitbreiding toe was, besloot de koerier liever een dienst in te kopen dan verder in eigen infrastructuur te investeren. Wat waren de alternatieven ?

GSM zeg maar Proximus van Belgacom Mobile had een goede landelijke dekking en toestellen die je overal kon meenemen. Maar voor een bedrijf als DHL, waarvoor een lage kostprijs per verzending cruciaal is, waren (zijn) de tarieven onoverkomelijk. “Reken maar uit : 15,9 frank per oproep, met een 100-tal oproepen per wagen en per dag, plus inschrijvings- en abonnementskosten,” zegt Collard. Daarbij komt een technisch element. GSM is weliswaar digitaal (en dus principieel geschikt voor data), maar wie een oproep plaatst, moet wachten tot de verbinding doorheen het netwerk tot stand is gebracht. Dat duurt verschillende tientallen seconden. “GSM is wel bruikbaar voor de occasionele fax of E-mail, maar zeker niet voor zeer frequente, zeer korte berichten,” meent Collard. Ook de storingsgevoeligheid van dataverbindingen via GSM maakt hem sceptisch. “Er wordt reclame gemaakt met foto’s waarop je managers in hun auto via GSM en een pc data ziet verzenden. Daarbij kan je je al vragen stellen, maar je moet het eens al rijdend proberen,” klinkt het. Groepsgesprekken tenslotte het sterke punt van private radio zijn met GSM nog niet mogelijk en zullen ook later speciaal moeten worden opgezet. Dat alles neemt niet weg dat DHL in Italië wel degelijk GSM gebruikt.

Een optie die DHL kon overwogen hebben, is trunking (zie kader : Troeven in trunking), een “collectief” privaat mobiel radionetwerk, waarin abonnees voor de duur van hun gesprekken een frequentie krijgen toegewezen. DHL gebruikt in Nederland het Traxys-trunkingnetwerk en zit ook in Duitsland op trunking. “Wij hebben contact gehad met DHL. Het probleem was dat wij nog niet op de markt waren,” zegt daarover woordvoerder Christian Somville van de Belgian Trunking Company, die in januari jl. operationeel werd en dezelfde Nokia-technologie gebruikt als Traxys. Geen trunking dus voor DHL, want te laat.

De snelkoerier ging scheep met Ram Mobile Data, een in dataverkeer gespecialiseerde telecomoperator die over heel Europa Mobitex-radiodatanetwerken met pakkettenschakeling van Ericsson uitbaat. Zoals in alle netwerken met pakkettenschakeling, waaronder het Internet, wordt de digitale informatie hier in blokjes verstuurd, elk voorzien van bestemmingsadres, identificatie, controlecodes en wat al meer. Eens je je als gebruiker op het netwerk hebt geïdentificeerd voor een koerier is dat bij het vertrek ‘s morgens kan je je informatie daar direct op kwijt. Er zijn geen wachttijden vóór de verzending. Bij storingen worden pakketten automatisch opnieuw verstuurd. De bedrijfszekerheid is groot. De snelheid is 5000 bits per seconde.

De grote kracht van Ram Mobile Data ligt in zijn soepele tarievenstructuur. De gebruiker betaalt per netto verzonden bit informatie (dus niet voor de “omslag” waarin de informatie wordt verzonden en ook niet voor fout verzonden berichten). Jean-Luc Collard houdt de tanden op elkaar als het om de kosten gaat, maar het is duidelijk dat DHL als de belangrijkste pilootklant van Ram Mobile Data Belgium gunstige voorwaarden heeft afgedwongen. “De cost per shipment is aanvaardbaar,” zegt Collard bescheiden. DHL garandeert Ram een bepaald volume trafiek, maar de overeenkomst kan verder elk jaar worden herzien.

De nieuwe manier van werken levert DHL een ongeëvenaarde controle over zijn bedrijvigheid. Elke zending wordt vergezeld van een airway bill waarvan de unieke streepjescode bij de afhaling wordt ingescand. Daarvoor gebruikt de koerier een geïntegreerde scanner/handcomputer. Tussen de afhaling en de aflevering enkele uren later zitten nu 14 controlepunten waarlangs de zending automatisch wordt gevolgd. De informatie gaat in een Informix database op HP 9000-computers onder Unix en kan over het interne TCP/IP-netwerk van DHL wereldwijd worden opgevraagd. Dat maakt een uitstekende opvolging van de performantie in functie van de objectieven mogelijk en laat toe vragen van de cliënteel prompt te beantwoorden. “Tegenover klanten die zelf gewend zijn aan lokale netwerken en pc’s geeft dat een indruk van sérieux,” besluit Jean-Luc Collard.

BRUNO LEIJNSE

JEAN-LUC COLLARD (DHL) Met handcomputer annex scanner en airway bill. Mobiele datacom maakt informatie onmiddellijk beschikbaar.