Ordina gooit verleden van zich af

De Nederlandse Ordina-groep heeft afgezien tijdens de financiële crisis. Zijn Belgische filiaal reorganiseert zich na een mislukte managementbuy-out.

Het was een verrassing toen Hans Vets in januari bij systeemintegrator Ordina vertrok. Hij had in 2004 systeemintegrator en SAP-specialist The Vision Web, waar hij een belangrijk aandeelhouder was, aan Ordina Nederland verkocht en de leiding gekregen over Ordina Belgium.

Vervolgens had hij Ordina in België uitgebouwd tot een groep die op haar hoogtepunt zo’n 700 werknemers telde en de grootste SAP-consultancy van België had. De financiële crisis van 2008-’09 was niet zacht voor de Ordina-groep, hoewel die 2008 nog zou afsluiten met een recordomzet van 696 miljoen en 5336 werknemers. De hele top tien van zijn klanten kwam uit twee sectoren: de banken en de overheid.

Topman Ronald Kasteel had er in 2004 op ingezet dat de banken op het Europese continent, naar het voorbeeld van de VS en Groot-Brittannië, veel routineprocessen zouden uitbesteden. Daarvoor was een afzonderlijke firma opgericht, Ordina BPO.

Pilotklant Robeco Direct haakte halfweg 2008 af en de crisis deed het bedrijf helemaal de das om. Ordina betaalde enkele maanden later aan concurrent Centric 24 miljoen om zijn BPO-filiaal te willen overnemen. Bovenop werden nog eens 72 miljoen euro aan activa afgeboekt.

Voor Kasteel, die per 1 september na twaalf jaar als CEO vertrekt, was dat balen. Nog meer toen hij bijna tegelijk naast het grote stuk van concurrent Getronics greep, dat door KPN te koop was gesteld. Het was de gedoodverfde laatste kans voor Ordina om tot op internationaal niveau te groeien.

Het hielp ook niet dat de tweede grote markt van Ordina de overheid was, goed voor 44 procent van de omzet in 2009. Met de crisis trokken de publieke diensten de buikriem aan. Ordina vermagerde mee.

Belgen doen beter

Halfweg 2009 raakte Ordina buiten adem. De groep gaf extra aandelen uit en plaatste achtergestelde leningen, onder meer bij zijn grote klant ING.

Nog half 2010, terwijl collega’s als Unit4 de crisis al achter zich lieten, meldde Het Financieele Dagblad dat Kasteel al anderhalf jaar vergeefs een koper zocht. Zelfs Indiërs waren niet geïnteresseerd, heette het. De concurrentie likkebaardde aan de zijlijn en haalde ge-woon het weglopende personeel binnen. Ordina eindigde 2010 met 3330 werknemers, bijna 2000 minder dan twee jaar voordien.

België en Luxemburg deden het merkelijk beter. The Vision Web en overnames als Recyfin, EVO-soft of e-Chain Management hadden Ordina een cliënteel gegeven in de industrie, bij topbedrijven als Johnson & Johnson en Arcelor. De noodtoestand in het moederbedrijf inspireerde Vets en zijn team om, zo bevestigen meerdere bronnen, niet te wachten tot het schip zonk, maar het roer in eigen handen te nemen. Ze kregen de management buy-out niet rond. De vraagprijs was te hoog en een deal met een lefgeldverschaffer vond niet plaats. Andere financieringsscenario’s liepen dood. In januari vertrok Vets met een anticoncurrentiebeding van een jaar.

Focus op de Benelux

Intussen begon zelfs bij Ordina de conjunctuur te keren. Ordina moest nog wel aandelen uitgeven om de intresten op een achtergestelde lening te betalen, maar Kasteel kon begin 2011 toch een imagocampagne en een aanwervingsronde aankondigen.

Voor de Belux trok hij Franky Van Damme aan, een oud-Origin Belux-manager waarmee hij nog had gewerkt op een kredietenmodule voor Rabobank. Naar eigen zeggen was Van Damme aan het skiën toen de secretaresse van Kasteel hem belde. Volgens hem kan Ordina best aan de bak komen als regionale speler.

“Internationaal gaan met een groep als Ordina is suïcidaal. Je hebt geen schaalvoordelen. Kijk naar andere sterke regionale spelers. Steria, Sopra of Tieto halen meer dan 80 procent van hun omzet uit hun thuismarkt en meer dan 100 procent van hun winst. Meestal verliezen ze geld waar ze internationaal gingen. Ordina heeft 2,5 procent van een Benelux-markt van 18 miljard en is daarmee het nummer zeven. Mijn visie is dan: blijf in de Benelux en versterk daar je positie. ”

“Samen met de nieuwe CEO, Stépan Breedveld, heb ik van de raad van commissarissen het fiat gekregen om van Ordina een beter bedrijf te maken. Ordina staat niet te koop. Ik zou hier niet zitten als het was om Ordina te verkopen”, zegt Van Damme in het kantoorgebouw van Ordina langs de E19 in Mechelen. Het telt in de Belux zo’n 70 miljoen omzet en 550 werknemers, plus een 100-tal externen.

De SAP-praktijk met zijn lange overnamegeschiedenis is met zijn 140 spe-cialisten in Vlaanderen en 50 in Luxemburg nog altijd een macht. De tweede grote activiteit van Ordina is applicatieontwikkeling. Ze ondersteunt alle andere activiteiten en werkt in België op Microsoft-, Java- en mainframe-omgevingen.

De derde afdeling, infrastructuur, beheert computerparken en levert support en een helpdesk voor Microsoft-omgevingen. “Meer en meer gaan we daar ook naar een outsourcingmodel, met partners als Verizon Business of Colt Telecom en geïntegreerde oplossingen”, zegt Van Damme.

Geen productbedrijf, wel oplossingen

Op 9 juni zijn in Mechelen aan het voltallige personeel de resultaten van drie maanden interne discussie voorgesteld. “De perceptie is dat we alles en niks zijn voor iedereen en niemand. Dat willen we veranderen. We gaan ons richten op een aantal klantensectoren. We willen meer sectoriële kennis binnenhalen. Dat maakt onze dienstverlening efficiënter en voegt meer waarde toe”, zegt Van Damme. Hij wil zich ook versterken in het Franstalig landsgedeelte, momenteel een blinde vlek.

Uit zijn verleden heeft Ordina al specialiteiten overgehouden in de koppeling tussen de productievloer en de bedrijfsbeheersystemen, in planning & scheduling en in validatieprocessen in farma. Die vormen de vierde afdeling, Business Solutions. “Wij willen geen productbedrijf worden. Dat is een ander soort DNA. Maar tegen 2014 willen we wel een vijfde tot een kwart van onze omzet uit oplossingen halen”, zegt Van Damme. Een eigen offshoringorganisatie zet Ordina niet op. Daarvoor is er al een overeenkomst met het Amerikaans-Indische Cognizant.

Het actieterrein blijft nochtans breed, met banken, overheid, farma, biotech, nutsbedrijven, telecom, media en een groep industrie en handel. “Wat we zeker niet gaan doen, is gezondheidszorg. Iedereen voorspelt daar 6 procent groei, maar we staan daar nergens in België en we gaan er niet in investeren. ”

Samenwerken met Nederland

De historische bedrijfseenheden moeten nu samensmelten. “Interne concurrentie zorgt er soms voor dat we niet optimaal presteren. Bijvoorbeeld medewerkers die een business unit niet willen vrijgeven of beletten om naar een andere specialiteit te evolueren”, zegt Van Damme.

Ook de solutionstak wordt uitgebreid. “Wat pikken we op en welke frameworks en sjablonen combineren we met best-of-breednicheproducten tot een oplossing”, zegt Van Damme. Ordina Belux werkt ook meer samen met Nederland.

Waardeverminderingen en financiële kosten duwden de grootste werkmaatschappij, Ordina Belgium, vorig jaar netto ruim 4 miljoen euro in het rood. Van Damme heeft geen aandelenopties. “Maar wel een bonusplan, niet op korte termijn, naar 2014 toe. We bouwen voor de lange termijn.”

BRUNO LEIJNSE

“Internationaal gaan met een groep als Ordina is suïcidaal” Franky Van Damme, Ordina Belux