Open brief aan rector Rik Torfs (KU Leuven) van Geert Noels

Het zou mooi zijn als wat meer studenten de kudde durven verlaten om te kiezen voor het avontuur.

Geachte rector,

Ik schrijf u deze brief vanuit de universiteitsstad Lier. Tenminste, dat was het geweest, mocht Lier in de 15de eeuw niet gekozen hebben voor de toen lucratievere schapenmarkt. Het is ongetwijfeld een legende, maar het leert ons iets over keuzen voor de erg lange termijn. De eerste generaties was een schapenmarkt nog interessanter, maar de eeuwen erna woog een universiteit uiteindelijk zwaar door. Lier is sympathiek, maar zijn invloed reikt tot aan de samenvloeiing van de Grote en de Kleine Nete. Leuven is een begrip, en klinkt als een klok over de gehele wereld.

Deze brief had ik graag eerst met u afgetoetst, zoals we een aantal keren deden bij ‘Zuster Agnes’ in dat mooie Lier. Ik herinner me deze inspirerende gesprekken, op een moment dat u nog “in de politiek zat”, zoals dat heet, en ik u aanmoedigde om voluit voor het rectorschap te gaan. Uw voorgangers zijn uitzonderlijke persoonlijkheden, die ik ken en erg apprecieer. In het domein dat ik het beste beheers, hebben ze allen grote verdiensten. Rector Oosterlinck zorgde ervoor dat de universiteit een economische groeipool werd voor de wijde regio. Zijn opvolgers zetten dit werk verder, en zorgden er ook voor dat het Universitair Ziekenhuis een pool werd van competenties met een positieve economische impact. Het zal niet makkelijk zijn om op economisch vlak beter te doen, maar u hebt uw humaniora in Lier doorlopen, en ik vermoed dat het doembeeld om ooit voor een moderne schapenmarkt te kiezen daar in uw geheugen is geprent.

De lijst van beroemde wetenschappers die ooit afstudeerden aan de KU Leuven is lang en indrukwekkend. Zelfs de politici op deze lijst mogen gezien worden, zoals u zelf kan getuigen. Maar op ondernemersvlak is er ruimte voor beterschap. Zeker, de cluster rond Imec en de spin-offs van Leuven zijn indrukwekkend. Maar het is nog geen Silicon Valley van West-Europa, iets wat vandaag steden met minder referenties wel durven claimen.

De finaliteit van een universiteit mag niet herleid worden tot haar economisch belang. Maar ik wil wel benadrukken dat het hefboomeffect van een universiteit op de economie van een hele regio in toenemende mate een determinerende factor wordt voor de welvaart. Het ontbreekt de afgestudeerden van de Alma Mater allerminst aan kennis. Maar er stroomt nog te weinig ondernemersbloed door hun aders. We doen er alles aan om dat kransje dat de juiste ondernemersmix heeft maximaal te besproeien met startersgeld, begeleiding of incubatie om een succesvolle spin-off te laten groeien.

Het ontwikkelen van ondernemerschap begint echter al veel vroeger. Modelleerlingen kleuren binnen de lijntjes, leren hun lessen, maken hun huiswerk en komen op tijd op school. Veel ruimte, letterlijk en figuurlijk, om eens iets te proberen is er niet. Leren mislukken hoort er niet bij. Je moet slagen. En als je altijd slaagt, dan ga je naar de universiteit. Ondernemen gaat veel over hoe omgaan met mislukkingen. Tegenslagen overwinnen, niet koppig tegen de muur blijven lopen, maar je laten coachen om de weg rond de muur ook te leren vinden. Combineer die ervaring met de topkennis van de KU Leuven en dat geeft economisch vuurwerk.

En bent u niet het beste voorbeeld van het bovenstaande? Want – geef toe – een kerkjurist die altijd netjes binnen de lijntjes kleurt, die gaat naar de hemel, maar ziet niet de wereld zoals u hem hebt gezien.

Elk jaar kiezen honderden studenten om gedwee naar de schapenmarkt te gaan. Het zou mooi zijn als er wat meer van hen de kudde durven verlaten, om te kiezen voor het avontuur. De resultaten kan men dan binnen honderd jaar nog bewonderen.

Ik kijk uit naar de volgende koffie bij ‘Zuster Agnes’.

Geert Noels (Stichter en hoofdeconoom van Econopolis) Bron: Campuskrant, tijdschrift van de KU Leuven