Oorverdovend ongezond

Lawaai heeft een negatieve invloed op de arbeidsprestaties.

In België lopen jaarlijks naar schatting een driehonderdtal mensen ernstig gehoorverlies op tengevolge van lawaai. Het zou vooral om popartiesten gaan. Daarnaast worden elk jaar ongeveer 3500 matige letsels en nog eens 10.000 lichte beschadigingen vastgesteld.

De invloed van lawaai op het gehoor hangt af van de frequentie (in het algemeen zijn hogere tonen schadelijker dan de lage), de duur van blootstelling en de intensiteit (de geluidssterkte) van het lawaai.

De sterkte van het geluid wordt uitgedrukt in decibel (dB). Geluidssterkten van honderd decibel en sterker doen pijn aan de oren. Zij beschadigen de zintuighaartjes (zintuigcellen in het gehoororgaan) vaak onherroepelijk. Dat is ook het geval met geluidssterkten van negentig decibel indien je er regelmatig aan wordt blootgesteld.

Algemeen wordt aangenomen dat een blootstelling aan een geluidsniveau van tachtig decibel gedurende acht uur per dag de veiligheidsgrens is. Een blootstelling aan hogere geluidsniveaus of gedurende een langere periode geeft kans op blijvende gehoorschade. Zo kan schade optreden bij blootstelling aan lawaai van 95 decibel gedurende vier uur. Boven een bepaald niveau, rond 140 decibel, kan één enkele blootstelling al een blijvend gehoorverlies veroorzaken.

Niet iedereen reageert op dezelfde wijze op lawaai. Sommige mensen hebben een sterk gehoororgaan en zullen minder snel gehoorbeschadiging oplopen dan anderen. Wie wel of niet een gehoorbeschadiging zal oplopen, kan je vooraf echter niet voorspellen.

Volgens sommige studies zouden mannen gevoeliger zijn voor gehoorbeschadiging dan vrouwen. Waarschijnlijker is dat mannen meer blootgesteld zijn aan lawaai dan vrouwen.

De precieze werking van lawaai op het menselijk organisme is nog niet bekend. Hoge geluidsniveaus (het hoeft niet altijd boven tachtig decibel te zijn) zouden bijvoorbeeld aanleiding kunnen geven tot maagzweren, verhoogde bloeddruk, hart- en vaatproblemen, hoofdpijn, ontsteking van de dikke darm, versnelling van de hartslag en verwijding van de oogpupillen. Waarschijnlijk zijn er ook onrechtstreekse effecten op de gezondheid doordat lawaai hinder, gespannenheid en stress veroorzaakt. De meest voorkomende klacht in verband met geluidsoverlast zijn slaapproblemen, waaronder minder gemakkelijk inslapen, herhaald wakker worden of het gevoel hebben van niet uitgeslapen te zijn. Onderbroken geluiden en wijzigingen in het geluidsniveau, bijvoorbeeld door een overvliegend vliegtuig, veroorzaken meer hinder dan een constant geluid of eenzelfde geluidsniveau. Ook betekenisvolle geluiden, zoals het geween van een kind, verstoren de slaap meer dan neutrale geluiden. De ochtenduren zijn gevoeliger omdat de slaap dan het lichtst is. Geluidspieken van zestig decibel, tengevolge van het verkeer bijvoorbeeld, of een constant geluidsniveau van vijftig decibel kunnen de slaap ernstig verstoren. De gevolgen van een verstoorde nachtrust zijn prikkelbaarheid, verminderde fitheid en een verminderd prestatieniveau.

Marleen Finoulst