OOK ZONDER WOLFOWITZ IS WERELDBANK ZIEK

Eind juni is Paul Wolfowitz voorzitter af bij de Wereldbank, na een onverkwikkelijk vertoon van hebberigheid, hypocrisie en politieke afrekeningen binnen de instelling. Weinig fraais voor de grootste ontwikkelingsorganisatie die jaarlijks 14,8 miljard euro besteedt aan “armoedebestrijding” en moreel gezag zou moeten uitstralen. Wolfowitz had een topprioriteit gemaakt van corruptiebestrijding in landen waar het geld naartoe gaat. Maar de bank moet zelf boven alle verdenking staan en dat was met Wolfowitz niet langer het geval.

Volgens de Financial Times zou de man ook een bezwarend intern rapport over spoorloos Wereldbankgeld in Congo hebben achtergehouden om alsnog steun voor zijn positie te krijgen bij Afrikaanse leiders. Als dat zo is, moet België als aandeelhouder van de bank er alles aan doen om dat rapport openbaar te maken. Het is een publiek geheim dat in Congo al jaren een loopje wordt genomen met aanbestedingen voor Wereldbankprojecten. Nog los van buitensporige mijncontracten die onder supervisie van de Wereldbank werden beklonken. Beursspeculanten hebben goed gecasht, zonder een begin van effectieve uitbating van de Congolese ondergrond (zie blz. 64).

Corruptie bestrijd je door maximale transparantie te eisen over de besteding van ontwikkelingsgelden, gekoppeld aan meetbare resultaten. De Wereldbank nam dat laatste niet al te nauw. Paul Collier, een allesbehalve naïeve ontwikkelingseconoom uit Oxford, is ervan overtuigd dat internationale financiële instellingen corrupte praktijken kunnen ombuigen en landen tot meer transparantie kunnen bewegen. Maar dan moeten ze vierkant achter de hervormers in die landen staan. En dat is in Congo – waar ons land vanaf 2008 jaarlijks 65 miljoen euro hulp voor vrijmaakt – niet gebeurd. Kritische en oprechte ngo’s (er zijn er ook andere) werden door de Wereldbank niet serieus genomen, ook niet door de Belgische regering. Zo komt het dat de regering-Gizenga een staatsbegroting kan opmaken alsof Congo een Sahelland zou zijn, want mijnopbrengsten worden er niet in voorzien. Louis Michel (Europese Unie) en Armand De Decker (Belgische ontwikkelingssamenwerking) zullen wel bijpassen. Alleen Karel De Gucht (Open VLD) durft de machthebbers in Kinshasa voor hun verantwoordelijkheid te plaatsen.

Ook zonder de eigengereide Amerikaan is de Wereldbank grondig verziekt. Hoewel Wolfowitz zich door zijn managementstijl onmogelijk had gemaakt en dus móést gaan, heeft het bankestablishment, met zijn vele baronieën, geen alternatief aangebracht. De belangrijkste slag moet nog geleverd worden: ervoor zorgen dat de jaarlijkse 14,8 miljard euro zo efficiënt mogelijk de armoede (en corruptie) terugdringen. Dat is haar eerste bestaansreden, zeker nu meer privékapitaal en massale Chinese steun (ook 14,8 miljard euro, maar over drie jaar) de invloed van de Wereldbank in ontwikkelingslanden doet wegebben.

Crols & contra op blz. 129: Wolfie verdwijnt, Kris en Julie blijven

Erik Bruyland