ONTEX IS GEEN MISLUKKING

Ontexvoorzitter Bart Van Malderen zuchtte diep: “Waarom houdt iedereen dit bedrijf zo nauwlettend in het oog? We zijn niet eens beursgenoteerd,” klaagde hij vorig jaar in een gesprek met Trends. De reden is simpel. De met schulden gefinancierde overname van de luierfabrikant in 2002 was de grootste van ons land. Zo’n 1,1 miljard euro (8,2 keer de operationele kasstroom) ging over de toonbank. Durfkapitalist Candover, Van Malderen zelf en enkele banken werden aandeelhouders.

De inkt op de overnamepapieren was nog niet droog of de kritiek kwam los. De overname zou te duur zijn en nefast voor de goede gang van zaken in het bedrijf. En de critici kregen op het eerste gezicht gelijk. Kort na de overname ging het bedrijf op de sukkel: herstructureringen drongen zich op, met banenverlies en managementwissels als gevolg. Nu wordt er heel drastisch ingegrepen. Ontex wordt gesplitst. Van Malderen koopt voor 300 miljoen euro de afdeling incontinentieproducten, Candover wordt de eigenaar van de retailactiviteiten (babyluiers en producten voor vrouwelijke hygiëne onder private label). De splitsing moet beide partijen nieuwe financiële zuurstof opleveren. Ontex is nu voor velen het voorbeeld dat durfkapitaal een onderneming naar de haaien helpt. Maar Ontex is in de eerste plaats een verhaal van ongelukkige timing. De overnameprijs was hoog, maar met of zonder buy-out had Ontex klappen gekregen. Kort na de aandeelhouderswissel raakte het bedrijf verwikkeld in een onvoorziene distributieoorlog met concurrenten, aangevoerd door Procter & Gamble. De prijzen stonden onder druk en Ontex zag marktaandeel als rook verdwijnen. Om een gepast antwoord te geven, moest het bedrijf herstructureren, delokaliseren en personeel ontslaan. Ook met andere aandeelhouders aan boord moest Ontex deze evolutie doormaken.

De schuldenberg die het bedrijf torste met de overname verhoogde natuurlijk de druk. Maar de schulden zijn niet de oorzaak van de operationele problemen. De splitsing is een antwoord op financiële verzuchtingen van de schuldeisers. Al is ook hier enige nuancering op zijn plaats, vindt Bart Van Malderen. De splitsing is namelijk niet tegennatuurlijk en zou vroeg of laat toch zijn gebeurd. De twee bedrijfssegmenten staan ver uit elkaar en hebben andere distributiekanalen en eindgebruikers. Maar dat de splitsing er nu al komt, heeft wel alles te maken met de schuldherschikking. Want Van Malderen laat duidelijk verstaan dat dit een noodoplossing is, hoe valabel die ook is.

Dus hebben de criticasters gelijk? Dat valt nog te bezien. Onder Candover deed Ontex met de overname van een onderdeel van Hartmann de grootste overname uit zijn 27-jarige geschiedenis. De overname had via de beurs niet gekund, daarvoor was de hefboom te klein. De gezondheidskuur die Ontex zichzelf oplegde, zorgde er ook voor dat het bedrijf ondanks een afkalvende markt een ebitda van ruim 10 % kon behouden. Daar konden concurrenten alleen van dromen. Werd daarvoor een ongezonde druk op het bedrijf en zijn management gelegd? Elke lokale kmo kent de druk van zijn lokale bankier. Elk beursgenoteerd bedrijf kent de dwingende druk van de kwartaalcijfers. Een aandeelhouder-durfkapitalist is niet anders. Overigens, een durfkapitaalfonds heeft er geen belang bij een bedrijf onnodig te pijnigen, het snijdt daarmee alleen in eigen vel. En dat vel wordt soms duur verkocht.

Lieven Desmet