“Nooit gedacht dat meneer Frère zou tussenkomen”

Ackermans & van Haaren verraste vriend en vijand en reeg in een uiterst woelig beursklimaat de GIB-Groep aan de riem. Weliswaar na een compromis à la belge met de onvermijdelijke superfinancier Albert Frère. Een gesprek met topman Luc Bertrand over schaakgrootmeesters, de kwaliteit van hamburgers, underdogs en de parabels van De La Fontaine.

Zijn discretie is legendarisch. Luc Bertrand torst de reputatie dat hij nauwelijks in zijn kaarten laat kijken. Hij lijkt daarmee de traditie van het oude Franstalige financiële establishment hoog in het vaandel te dragen. Is dat de reden waarom hij en Albert Frère het zo snel op een akkoordje gooiden in de overnamestrijd om de GIB-holding? Zelf ontkent hij dat. De Antwerpse financier klaagt integendeel over té veel openheid van zijn dienstengroep (“Zeg nooit holding!” aldus Bertrand) Ackermans & van Haaren. “We moeten communiceren omdat we beursgenoteerd zijn. Het zou veel makkelijker zijn als we dat allemaal binnenshuis, onder elkaar, konden verwerken.” Toch gaf hij ons twee uren de tijd om zijn minzame pokergelaat te doorgronden.

TRENDS. Welk gevoel houdt u over aan de tumultueuze overnamestrijd rond GIB van de voorbije weken?

LUC BERTRAND (ACKERMANS & VAN HAAREN). “Er kan van alles gebeuren bij de lancering van een openbaar bod. We hebben het vuur geopend, ook al wisten we dat het moeilijk was. Misschien waren we onvoorzichtig, maar we hadden nooit gedacht dat meneer Albert Frère zou tussenkomen. We hadden dat gecheckt, er werd ons gezegd dat hij niet geïnteresseerd was. Misschien zijn we wat roekeloos geweest, maar we komen met de helft van de zaak naar huis.”

JAN SUYKENS (CFO ACKERMANS & VAN HAAREN). “Nuance. We waren misschien snel, maar niet roekeloos.”

BERTRAND. “Goed. Maar dan licht roekeloos, in de positieve zin van het woord. Want als je niets doet, gebeurt er nooit iets. We positioneerden ons en namen als eerste het initiatief.”

Maar speelde u voldoende in op alle alternatieve scenario’s? Want plots kwam daar, een paar dagen later, een hoger bod. Voelde u de hete adem van Frère al in de nek?

BERTRAND. “Nee, we waren gewoon attent voor de reactie van de markt. Eerst dreven we het bod omhoog, vandaag zitten we samen met Albert Frère aan tafel. We gaan naar een alliantie met een zeer sterke partij. Op termijn zal dat positief zijn voor onze groep.”

Waarom waren jullie verrast over Frère? Hij heeft toch historische banden met Cobepa? Heeft Cobepa wel voldoende open kaart gespeeld ten aanzien van jullie?

BERTRAND. “Dat antwoord ligt in het kamp van Cobepa, en misschien GBL en NPM. Zij kunnen die vraag beantwoorden, niet wij. Kijk, de mensen rond meneer Frère kennen de hoofdaandeelhouders van GIB goed, ze hebben een aantal allianties. Ze waren geïnteresseerd om iets met GIB te doen, maar dat hebben we pas achteraf ervaren.”

Waarom dacht u als enige geïnteresseerd te zijn in een cashrijke holding zoals GIB?

BERTRAND. “We dachten nooit van bij het begin het spel te winnen…”

SUYKENS. “…Je moet met het juiste voorstel op het juiste moment komen…”

BERTRAND. “…Kijk, onze timing was goed. En onze introductieprijs was achteraf bekeken toch niet zo slecht hoor.” ( lacht schalks)

Waarom zegt u dat? De Amerikaanse aandeelhouders van GIB vonden jullie aanbod te laag. Toch vreemd dat ze meteen positief reageerden op het aanbod van Frère?

BERTRAND. “Er zijn lange relaties in Frankrijk met de groep rond Albert Frère, bij onder meer de Société du Louvre. Het was voor meneer Frère waarschijnlijk makkelijker en efficiënter om met hen contacten te leggen. Uiteindelijk hebben we een mooie deal op tafel gelegd. In mijn hoofd misschien zelfs iets te mooi, want uiteindelijk is het bod van 41 naar 43 euro geëvolueerd.”

Zegt u nu dat u te veel moet betalen?

BERTRAND. “Nee, ik vind dat wij een goede prijs hebben.”

De overnamestrijd van GIB was een schaakspel, waarbij Ackermans & van Haaren noch Frère gewonnen of verloren hebben. Vatten wij dit goed samen?

BERTRAND. “Ik denk dat we allebei gewonnen hebben.”

Dit kan niet in een schaakspel.

BERTRAND. “Wel, soms kom je uit op een patsituatie.”

Onbeslist dan?

BERTRAND. “Akkoord, maar het was voor beide kanten de beste oplossing.”

Is dé winnaar in de hele biedingsstrijd niet uiteindelijk BNP Paribas, dat 43 euro voor zijn aandelen krijgt?

BERTRAND. “Zeer duidelijk. Alle aandeelhouders profiteren hier trouwens van. De mensen van BNP Paribas zijn al heel lang grote schaakspelers. (Met een gulle lach) Ze behoren tot de grootmeesters!”

De overnamewetgeving heeft jullie zeker niet geholpen. Meer nog: ze lijkt vrij duister en dubieus. Sommigen vonden een verplicht bod door de tegenpartij noodzakelijk. Anderen spraken dat tegen. Onduidelijkheid troef dus. Hoe kan je in zo’n klimaat zakendoen?

BERTRAND. “Op de Britse markt zijn de wetten en besluiten rond overnamewetgeving de voorbije tien jaar zowat honderd keer veranderd. Die materie evolueert dus razendsnel. Ik weet zeker dat zowel de beursautoriteiten als de Commissie voor het Bank- en Financiewezen zullen nadenken over wat hier gebeurd is. Herinner je je 1988 en de overnamestrijd rond de Generale. Meneer De Benedetti ging met zijn aandelenpakket van bijna 30% naar meneer Lamy. Hij moest een publiek bod uitbrengen, waarna Suez aandelen kocht voor 100 frank hoger dan zijn bod. Suez zoog de markt systematisch leeg. Ik zie vandaag wat dat betekent. Vanaf een bepaald percentage wordt er verondersteld dat je de controle verwerft. En moet je dus een bod uitbrengen.”

Er zijn dus geen lessen getrokken uit die periode?

BERTRAND. “Neen. Maar zo werkt nu eenmaal het kapitalistische systeem. Probeer de regels maar eens te veranderen. Als resultaat krijg je misschien een zeer geparalyseerde en bevroren markt.”

Ackermans & van Haaren heeft een traditie in de overname van cashrijke holdings. In hoeverre heeft de groep nood aan een nieuw industrieel project? En past de overname van GIB in dat plaatje?

BERTRAND. “GIB heeft één belangrijk industrieel actief, en dat is Quick. De fastfoodketen is fundamenteel een goed bedrijf, het zit al in de fase van een turnaround, maar Quick is wel beladen met schulden. Quick heeft een kruk nodig bij het oversteken van de straat, terwijl we op een snelweg zitten waar de wagens snel, heel snel rijden. Het zal enkele jaren duren om Quick te versterken. Maar onze visie en die van de Nationale Portefeuillemaatschappij lopen gelijk.”

Maar u en Albert Frère hebben elkaar gevonden via een bieding. Niet vanwege een industrieel project of een gemeenschappelijke strategie.

BERTRAND. “We kenden elkaar al heel lang. Ooit zouden we samen wel iets gedaan hebben. Ook Ackermans & van Haaren is gegroeid uit partnerships. Het begon met twee Antwerpse families die zijn samengegaan, we hebben op die manier onder meer de baggergroep Deme vormgegeven en dankzij de samenwerking met andere families creëerden we onze bancaire poot. De groep Frère is een nieuwe, veel grotere, partner en past in deze logica.”

Zitten jullie ook op dezelfde golflengte inzake investeringen en een kapitaalverhoging, die zich bij Quick op korte termijn opdringen?

BERTRAND. “We gaan niet te hard van stapel lopen. Laten we eerst kijken naar de strategie, de businessplannen en de financiële data. We moeten samen met de managers van Quick een oplossing zoeken. Van buitenaf beslissingen nemen, zo werkt het niet.”

De Belgische participaties in de voedingssector van NPM draaien vierkant. Het wafelmerk Suzy werd verkocht, de ijsproducent IJsboerke maakt verlies. Ackermans & van Haaren heeft evenmin ervaring in de voeding.

BERTRAND. “Wie heeft er ervaring in de fastfood, behalve McDonald’s? Het is een zeer specifieke sector, met slechts enkele marktspelers.”

Vandaar ook dat GIB Quick jarenlang in de etalage stond, zonder een koper te vinden.

BERTRAND. “Wij zijn nooit in een bedrijf gestapt met de idee: hoe gaan we dit zo snel mogelijk verkopen? Ackermans & van Haaren is een investeerder voor de lange termijn.”

Bent u onlangs in een Quick-restaurant geweest?

BERTRAND ( lacht). “Jazeker, twee keer vorige week. U kent mij nog niet.”

En was het lekker?

BERTRAND. “Daar ken ik niet genoeg van. Kijk, je bent een buitenstaander, je zit in een raad van bestuur, en je gaat eens eten in een van die restaurants. Je trekt conclusies, want je denkt dat je het allemaal weet. Maar zo werkt dat niet. Ik wil vandaag geen voorbarige beslissing nemen.”

Wat gebeurt er met de participaties van GIB in Disport (50%) en de biofastfoodketen Exki (79,4%)?

BERTRAND. “Voor Disport zijn er reeds opties voor de verkoop gegund. Maar Exki is een kleine, beginnende keten. Het lijkt me een mooi concept. Maar de uitbouw van zo’n keten zal dus geld vragen.”

Is er al duidelijkheid over de aanwending van de cashmiddelen in GIB?

BERTRAND. “Dat is nog te vroeg. Maar ik wil toch iets kwijt over de liquidatiebelasting. Volgens de financiële journalisten zou de overname gebeurd zijn om de roerende voorheffing van 10% op de liquidatiebonus te vermijden. Maar vandaag was al 90% van het kapitaal van GIB in handen van institutionele en grootaandeelhouders. Die betalen dus geen liquidatiebelasting. De idee – en ik wil die zo veel mogelijk en zo luid mogelijk uit de wereld helpen – dat wij de Belgische staat op de een of andere manier zijn liquidatiebonus zouden ontnemen, is dus totaal onjuist.”

Ackermans & van Haaren kende het voorbije decennium een exponentiële groei. Kunt u dat tempo volhouden? Sofinim, het filiaal voor private equity, is vandaag geen groeipool meer, de uitzendsector met Solvus evenmin. Waar bevindt zich de groeimotor voor de volgende jaren?

BERTRAND. “Momentje. In private equity hebben we vorig jaar een winst van 25 miljoen euro gerealiseerd.”

Maar in 2001 teerde de durfkapitaalsector nog op de hoogconjunctuur.

BERTRAND. “Ja, uiteraard, we bevinden ons vandaag in een periode van laagconjunctuur. In onze hele portefeuille van private equity hebben we enkele problemen, en we hebben beslist om die af te schrijven. De Amerikaanse kabelactiviteiten van Coditel betekenden een groot verlies van 13 miljoen euro in de eerste jaarhelft van 2002, maar dat is achter de rug.

“En kijk eens naar de resultaten van onze groep. We hebben in de eerste jaarhelft 18 miljoen euro winst gemaakt. Terwijl alle maatschappijen waarmee je ons kan vergelijken, zoals de Gimv, Brederode, Bois Sauvage, TrustCapital, zelfs Sofina, verlies maken. Wij maken winst, want 98% van de participaties van Sofinim bevinden zich in de reële economie.”

Op de verkoop van uw participatie in het biotechbedrijf Tibotec-Virco – de nieuwe economie – heeft u winst noch verlies gerealiseerd.

BERTRAND. ” Tibotec-Virco hebben we verkocht met een traantje in het oog. Het was een fantastisch, maar een zeer ambitieus dossier, met vele partners. We moesten samen een bijkomende inspanning doen van 200 tot 300 miljoen euro in één bedrijf in een relatief speculatieve sector, waar je tot het einde niet zal weten wat je zal hebben. Dus hebben we het verkocht in 2001, toen de marktwaarde van de sector van de biotechnologie al met twee derde gezakt was. Maar omdat Tibotec-Virco veel waarde had gecreëerd, zijn we toch een van de weinige die hun hele investeringsbedrag hebben teruggekregen.

“Ga trouwens niet te snel in uw conclusies. Bij Sofinim sluimeren heel wat verborgen pareltjes, waar veel potentieel in zit. Onze groep is geen verkoper, maar een koper van bedrijven voor de lange termijn. Op de markt zijn er vandaag veel bedrijven met een lage waardering. Het voorbije half jaar waren we nauwelijks actief met aankopen. We vonden dat vele waarderingen te hoog lagen. Nu willen we onze voorraad aanvullen.”

SUYKENS. ” Egemin en Oleon zijn goede voorbeelden van bedrijven voor de toekomst. Samen met partners stapten we in een management buy-outstructuur. We helpen het bedrijf autonoom worden, of we helpen het verder groeien.”

Staat ook Brantano op de lijst van aankopen?

BERTRAND. “Over dat dossier wordt verder gediscussieerd. We zijn in onderhandeling. We zijn samen met Etienne Kaesteker ( nvdr – een goede vriend van Brantano-topman Joris Brantegem) aanwezig in SCF, de holding boven de kledingketen E5-Mode. Daar is duidelijk synergie mogelijk met Brantano.”

Het management bij Brantano kwam in conflict met zijn hoofdaandeelhouder Mitiska, die zijn participatie wil afstoten. Ook u kreeg een conflict met Michel Van Hemele, de topman van Solvus, die naar Carestel vertrekt. Remde Ackermans & van Haaren de groeiambities van zijn dochter te veel af?

BERTRAND. “Dat zegt u. Bij Solvus heb ik geen enkel belangrijk overnamedossier gezien waar we niet samen beslist hebben of we dat wel of niet zouden doen. We hebben het management continu gesteund.”

Maar Michel Van Hemele liet toch impliciet verstaan dat hij zijn expansieplannen minder snel kon waarmaken?

SUYKENS. “We hebben elke kapitaalverhoging gevolgd. De jongste van 50 miljoen euro bij Solvus hebben we zelf ingeleid. Solvus heeft een enorm actief jaar achter de rug, met een belangrijke groei in Italië en Spanje, en de opening van vijftig kantoren. Daarnaast werden ongeveer tien kleinere overnames gerealiseerd. Er is op dat vlak geen sprake van een misverstand tussen Van Hemele en ons.”

Waarom is de overstap van de topman dan zo onbeholpen bekendgemaakt, met de bekende gevolgen voor de beurskoers?

SUYKENS. “U hebt gelijk, de communicatie had beter gekund.”

BERTRAND ( onderbreekt). “Dit zijn vijgen na Pasen, het is gebeurd.”

Maar begrijpt u de overstap van Van Hemele?

BERTRAND. “Hij startte tien jaar geleden als ondernemer van een klein bedrijf. Hij heeft dat zeer snel, samen met ons tot een groot bedrijf uitgebouwd. Nu is Solvus op een ander niveau gekomen, en dat vereist een ander soort management. Michele Van Hemele weet dat, en hij kan dat ook. Maar hij is geïnteresseerd in de opbouw van een zaak zoals dat tien jaar lang gebeurde bij Solvus. Hij wil dat opnieuw meemaken. Wij begrijpen dat, we hebben er geen enkel probleem mee.”

Hoe belangrijk is netwerking voor een holding?

BERTRAND. “Momentje, we zijn geen holding. Dat klinkt bij ons als een anathema. We zijn een gediversifieerde dienstengroep ( smakelijke lach). Maar ik weet dat u dat anders kunt bekijken.”

Goed dan, een dienstengroep. Maar hoe belangrijk is netwerking in hoge financiële kringen voor Ackermans & van Haaren?

BERTRAND. “Het is duidelijk dat wij iets willen uitbouwen dat goed is voor Ackermans & van Haaren, maar ook voor alles waar AvH voor staat. Ik denk niet dat wij speciale steun willen krijgen, maar als je naar aanleiding van onze bieding op GIB een zekere morele steun in pers of hogere kringen zou krijgen, zou dat een zeer goed gevoel geven.”

Uw overnamebod op GIB werd niet meteen op applaus onthaald bij de publieke opinie. Hoe verklaart u dat?

BERTRAND. “In dit land is de populairste partij de underdog. Zodra je dat niet langer bent, heb je een probleem. Ik heb weinig positieve reacties gelezen over een groep die een risico nam en een inspanning doet om Quick verder te helpen. Behalve dan de aandeelhouders van Quick. Die hadden het heel snel begrepen ( nvdr – de koers van de hamburgerketen steeg de voorbije maand met bijna 8%).”

Is AvH al groot genoeg om internationaal mee te tellen? Vooral met grote spelers zoals de groep Frère, die zowel politiek als financieel een degelijk netwerk hebben uitgebouwd?

BERTRAND. “We zijn veel te klein om internationaal actief te zijn. We moeten niet sneller lopen dan we kunnen. We gaan stap, per stap, per stap. Als we te snel gaan, maken we alles kapot. We moeten onszelf niet opblazen. Ik hou altijd in mijn achterhoofd wat De La Fontaine schreef: la grenouille qui se veut aussi grosse que le boeuf.”

Piet Depuydt, Wolfgang Riepl [{ssquf}], wolfgang.riepl@trends.be

“De idee dat wij de staat zijn liquidatiebonus zouden ontnemen, is totaal onjuist.”

(Luc Bertrand, AvH)

“Over Brantano wordt verder gediscussieerd.

(Luc Bertrand, AvH)

“Het voorbije halfjaar waren we nauwelijks actief met het aankopen van bedrijven. Nu willen we onze voorraad aanvullen.”

(Luc Bertrand, AvH)