Noodtoestand apenpokken: wat is Bavarian Nordic, het enige bedrijf dat een vaccin heeft?

Het aandeel van Bavarian Nordic is bijna verdubbeld in een periode van 30 dagen. Als enige farmabedrijf ontwikkelde de Deense onderneming een vaccin tegen het apenpokkenvirus, ook mpox genaamd. Sinds vorige week is een nieuwe, dodelijkere variant van het virus in Europa gesignaleerd. Wat is Bavarian Nordic? Hoe komt het dat het als enige een oplossing klaar heeft? En hoe sterk kan het aandeel nog klimmen?

Niet het farmabedrijf Novo Nordisk, het waardevolste bedrijf van Europa, maar zijn Deense concullega Bavarian Nordic heeft een vaccin ontwikkeld tegen mpox. Imvanex heet het geneesmiddel tegen de huidziekte. Op verzoek van België stuurt Europa 215.000 dosissen Imvanex naar Afrika. Bavarian Nordic, opgericht in 1994, is een Deens farmaceutisch bedrijf dat bekendstaat om zijn vaccintechnologie. Het begon als een spin-off van de Universiteit van Kopenhagen, met een focus op het ontwikkelen van vaccins tegen infectieziekten – waaronder mpox – en kanker.

De doorbraak kwam in 2013 met de ontwikkeling van het zogenoemde MVA-BN-vaccinplatform, dat sindsdien is gebruikt voor verschillende vaccins, waaronder die tegen pokken en apenpokken. Bavarian Nordic speelde op de achtergrond een rol tijdens de covid-19-pandemie. Het ontwikkelde toen nieuwe vaccinplatforms en breidde zijn portfolio uit met nieuwe soorten vaccins, nadat andere bedrijven productiecapaciteit hadden vrijgemaakt voor covindvaccins.

Maar mogelijk kan Bavarian Nordic wel een rol van betekenis spelen in de strijd tegen de apenpokken. Woensdag kondigde de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) het hoogste alarmniveau af, omdat een nieuwe, meer besmettelijke variant van het virus domineert. Het zou gaan om de ondervariant clade 1B, die sinds september in Congo woedt. De variant zou ook een sterftepercentage hebben 10 procent hebben, terwijl eerder slechts 3 procent van de mpoxpatiënten overleed. Minstens 450 mensen zijn in Congo al aan de ziekte gestorven sinds begin dit jaar, maar met de nieuwe variant zou dat aantal sneller kunnen oplopen.

Brede verspreiding vaccins?

Ook in Europa is mpox vastgesteld. In Zweden wordt een patiënt verzorgd die lijdt aan de meer besmettelijke variant. Bavarian Nordic heeft al de toestemming om zijn vaccin in Europa te verspreiden, maar alleen voor volwassenen, terwijl de recente uitbraak ook kinderen treft. Daarom wil het farmabedrijf dat de licentie wordt uitgebreid naar adolescenten van twaalf tot zeventien jaar. In de Verenigde Staten verkreeg Bavarian Nordic ten tijde van de eerdere mpoxuitbraak in 2022 al een noodvergunning voor de toediening aan adolescenten.

Het bedrijf leverde al data aan van een klinisch onderzoek bij 315 adolescenten en 211 volwassenen, waaruit blijkt dat de effectiviteit van het vaccin onveranderd blijft en ook de nevenwerkingen dezelfde blijven. Daarnaast bereidt het farmabedrijf ook nog een klinisch onderzoek voor bij kinderen tussen twee en twaalf jaar. Bavarian Nordic hoopt de goedkeuring voor vaccinatie bij adolescenten te verkrijgen tegen het laatste kwartaal van 2024.

‘Als zou blijken dat de nieuwe variant ook in Europa zich sterk verspreidt, met grote gevolgen, dan verandert dat de situatie compleet’

Jeroen Van Den Bossche, KBC Securities

Beleggers die speculeren op een grote vraag naar vaccins, moeten voorzichtig zijn, zegt Jeroen Van den Bossche, life sciences specialist bij KBC Securities. “Volgens zijn CEO zou Bavarian Nordic kunnen voldoen aan de huidige vraag naar vaccins in Afrika, maar in het worstcasescenario van een globale pandemie beschikt het niet over voldoende productiecapaciteit. Dan is het bijna zeker dat het de handen in elkaar zal slaan met andere vaccinproducenten, Big Pharma, om de productie op te drijven.”

‘Heel speculatief’

Hoewel Imvanex officieel het enige vaccin is dat voor mpox is ontwikkeld, zijn er mogelijk wel alternatieven op komst, zegt Van Den Bossche. “Er zijn nog twee vaccins beschikbaar van concurrenten, die werken tegen pokken en die volgens de literatuur ook een hoge doeltreffendheid hebben tegen mpox. Mogelijk zullen die straks ook worden ingezet. Het feit dat Imvanex momenteel het enige commerciële vaccin is, heeft mogelijk te maken met het feit dat een preventief middel tegen mpox niet hoog op de prioriteitenlijst stond bij farmabedrijven. Cru gezegd: met alleen arme Afrikaanse landen waar het virus woedt, is er geen grote afzetmarkt.”

Van Den Bossche noemt een investering in Bavarian Nordic “heel speculatief”. Hij raadt beleggers die in farma willen investeren, aan in de eerste plaats te kijken naar meer traditionele aandelen, zoals Argenx en UCB. “Ik verwacht een volatiele koers voor Bavarian Nordic, die sterk met de actualiteit zal bewegen. Dat is risicovol.” Wie meer gericht op vaccinontwikkelaars wil speculeren, kijkt volgens de expert beter naar aandelen als GSK, Pfizer en Lonza.

Hij bespreekt twee scenario’s. “Als alleen het aantal besmettingen in Afrika oploopt, zal Bavarian Nordic zeker het komende jaar meer omzet kunnen genereren, maar dat potentieel is niet enorm. Het aandeel is vorige week al verdubbeld in waarde, waardoor het bedrijf nu een marktkapitalisatie heeft van bijna 3 miljard euro. Maar als straks zou blijken dat de nieuwe mpoxvariant zich ook sterk in Europa verspreidt, met grote gevolgen, dan verandert dat de situatie compleet. In dat geval krijgen we een scenario zoals met het bedrijf BioNtech, dat een grote deal sloot met Pfizer en enorm in waarde steeg tijdens de coronapandemie. Maar daar zijn we – gelukkig – nog niet.”