Nog eens 100 jobs bedreigd bij Alken-Maes

Brouwerij Alken-Maes gaat dan toch geen nieuwe hoofdzetel in Waarloos bouwen. De personeelsleden houden hun hart vast: er zouden zo’n honderd jobs op het spel staan.

Vrijdag 29 oktober, het hoofdkwartier van brouwerij Alken-Maes in Waarloos. Op de vooravond van het lange Allerheiligenweekend prikt een bediende een interne nota op het bord. Gelaten lezen de werknemers van de brouwerij het ‘Snelbericht’. Dat de tweede brouwer van het land alsnog afziet van zijn plannen om te investeren in de bouw van een nieuwe hoofdzetel op haar site in Waarloos komt voor hen niet echt als een verrassing. De koerswijziging werpt wel meteen een ander licht op het onverwachte vertrek van topman Rudy de Hainaut zowat een maand geleden.

Sinds midden jaren negentig bouwt Alken-Maes, dat momenteel deel uitmaakt van het Britse beursgenoteerde Scottish & Newcastle, zijn activiteiten op de site in de zuidrand van Antwerpen stelselmatig af. Zo werd eerder al de volledige bierproductie overgeheveld naar de vestigingen in Alken en Jumet. De vakbonden reageren verslagen op de jongste onheilstijding en verwachten dat de afbouw van de tewerkstelling zal voortgaan. “De plannen om hier een nieuw distributieplatform op te richten, gaan ook al niet door. Waardoor op korte termijn de jobs van een veertigtal arbeiders op het spel staan,” zegt Yvan De Jonge, vakbondssecretaris bij ABVV Voeding. “Bovendien zijn er hardnekkige geruchten dat er ook nog een vijftigtal bedienden moet afvloeien. Jaren geleden waren er plannen om van Waarloos de modernste brouwerij van het land te maken, maar daarvan blijft nu nog bitter weinig over.”

Geen impact op tewerkstelling

Volgens operationeel directeur Joris Brams is de vrees van de vakbonden onterecht. “De voorbije tien jaar hebben we de productie in Waarloos inderdaad afgebouwd, omdat we niet meer competitief waren. De huidige koerswijziging zal echter geen impact hebben op de tewerkstelling.”

In de interne nota verklaart kersvers algemeen directeur Marc Roubaud de beslissing om de geplande investeringen te schrappen door te wijzen op de huidige marktsituatie, die allesbehalve rooskleurig is. “De vooruitzichten beloven bovendien geen beterschap. Daarom gaan we al onze middelen inzetten voor het behouden en verstevigen van onze marktpositie. Een verhuizing van de hoofdzetel is echter niet aan de orde.” Maar er zijn niet alleen economische motieven die de ambitieuze plannen hebben gefnuikt. De directie heeft in het verleden meermaals haar beklag gedaan over de politieke onwil om het Bijzonder Plan van Aanleg (BPA) te wijzigen, waardoor het dossier jarenlang heeft aangesleept. “De tijd heeft in ons nadeel gespeeld,” bevestigt operationeel directeur Joris Brams.

De burgemeester van Kontich, Jef Van linden ( CD&V– KW+), ontploft haast wanneer hij de beschuldigingen aan zijn adres verneemt. “De politiek krijgt altijd de zwartepiet toegeschoven, maar ik heb een gerust geweten. Met de tewerkstelling in het achterhoofd heeft het gemeentebestuur er werkelijk alles aan gedaan om Alken-Maes ter wille te zijn. We hebben een nieuw BPA opgemaakt à la tête du client. Dat de goedkeuring van de bouwaanvraag een paar jaar heeft aangesleept, is niet onze schuld. Wij kunnen enkel de procedures volgen, maar uiteindelijk is alles toch afgehandeld binnen een redelijke termijn.”

Zonevreemde kantoren

Eind januari 2001 kondigde de brouwerij aan dat ze na de verhuizing van de productie haar site in Waarloos wou heroriënteren. Op de plaats waar toen nog de koperen brouwketels stonden, zou er een nieuwe hoofdzetel en een nieuw distributieplatform komen. Aangezien de site op het gewestplan als industriegrond was aangeduid, kon dat vrij snel gerealiseerd worden. De brouwerij wou echter haar vijftien hectare grote terrein omvormen tot KMO-zone en om dat te realiseren, was er een wijziging van het BPA nodig. “We kozen de moeilijke weg vanwege de tewerkstelling,” verklaart Brams. “Het honderdtal mensen dat hun job zou verliezen door de stopzetting van de lokale productie zou dan terechtkunnen bij de nieuwe bedrijven.”

Voor de ontwikkeling van die KMO-zone trok Alken-Maes het gespecialiseerde bedrijf Slough Properties aan. De plannen waren ambitieus, want de tewerkstelling op de site kon oplopen tot zeshonderd mensen – meer dan ooit tevoren. Aanvankelijk waren er op Vlaams niveau nog bezwaren tegen de plannen, omdat door het nieuwe kantorencomplex de baan Antwerpen-Mechelen dreigde dicht te slibben. Vakbonden en gemeentebestuur trokken zelfs naar Brussel om de zaak bij de verschillende ministers te gaan bepleiten. Met succes, want de nodige vergunningen kwamen er.

Dat Alken-Maes nu zijn staart intrekt, komt bij hen dan ook hard aan. Vooral bij burgemeester Van linden, die op deze vervelende manier in zijn gemeente een waardevol stuk industriegrond – waarvoor eerder ook al Hansen Transmissions uit het naburige Edegem interesse had laten blijken – zag verdwijnen.

Maar ook bij Slough Properties kunnen ze er niet om lachen. “Het is te vroeg om nu al commentaar te geven, maar het is duidelijk dat we de situatie moeten herbekijken,” houdt Kristof De Witte een slag om de arm. “Het zou echter jammer zijn mocht alles in het water vallen.” Joris Brams: “Dat zal niet gebeuren. De ontwikkeling van de KMO-zone gaat gewoon door, want dit project staat los van onze beslissing om geen nieuw hoofdkwartier in Waarloos op te richten.”

Toch zou de koerswijziging wel eens als een boemerang in het gezicht van Alken-Maes terecht kunnen komen. Door de BPA-wijziging bevinden de huidige kantoren zich nu in zonevreemd gebied en dat zou in de toekomst wel eens voor problemen kunnen zorgen.

Dirk Van Thuyne

“De ontwikkeling van de KMO-zone gaat gewoon door.”