De Waalse chemiereus Floridienne is de winnaar van de Belgian Business Award for the Environment van het MVO-netwerk Business & Society.
Het beursgenoteerde Floridienne overtuigde de jury met Safire, een halogeenvrij brandvertragingsmiddel. Boven het 115 jaar oude beursgenoteerde chemieconcern met 1200 werknemers, 30 productievestigingen in 80 landen en een omzet van 280 miljoen euro stapelden enkele jaren geleden de donkere wolken zich op. Twee van de drie historische activiteiten, lood en cadmium (het derde is zink), liggen zwaar onder vuur, en daarmee zelfs een iets groter deel van de omzet.
Tegen eind 2015 mogen loodzouten, die gebruikt worden als stabilisatoren in plastic, niet meer worden verkocht in Europa. Cadmiumzouten, onder andere gebruikt in zonnepanelen en herlaadbare batterijen, worden vanaf 2017 gedeeltelijk verboden. Voor drie soorten cadmiumzouten wordt via het Europese re-gistratie- en evaluatieprogramma Reach een volledig verbod bestudeerd. In plaats van lijdzaam af te wachten, koos het bedrijf voor de vlucht vooruit, vertelt Simon Vlajcic, de managing director van Floridienne Chimie.
Er werd 40 miljoen euro geïnvesteerd in een project dat zowel de ecologische, economische en sociale dimensies moest aanpakken, door producten te creëren met een hogere toegevoegde waarde. Dat leidde in 2011 tot de eerste resultaten. Met GMP Pharma werden ook bijzonder zuivere metaalzouten vervaardigd.
In Aat verscheen voorts een productie-eenheid voor ‘groene’ pvc-stabilisatoren onder het merk GreenStab. Die zijn veel milieuvriendelijker dan de gangbare, op lood of tin gebaseerde producten. Het enige minpunt: op een wereldmarkt van 1,5 miljoen ton, goed voor 2,5 miljard euro, is Azië goed voor meer dan de helft. Bovendien krimpt de markt in Europa jaarlijks met 5 procent, terwijl ze elders met 3 procent stijgt.
De kers op de taart moet begin 2015 volgen, met een derde fabriek voor het halogeenvrije brandvertragingsmiddel Safire. Daar zijn de vooruitzichten nog rooskleuriger: de wereldmarkt — goed voor 2 miljoen ton en 4 miljard euro — stijgt gemiddeld met 5,5 procent door de almaar strengere veiligheidsnormen. Nu al is er een pilootvestiging die op jaarbasis 500 ton van het goedje produceert, een tonnage dat in 2015 moet verelfvoudigen tot 5500 ton.
Inmiddels zitten al tien klanten, die de eerste producten ook kopen, in een laatste testfase. “In 2015 gaan we écht van start”, zegt Vlajcic. Die klanten, vooral chemiebedrijven, verwerken Safire vervolgens in goederen die worden gebruikt bij milieu- en energieoplossingen, transport (treinen, vliegtuigen, bussen, wagens), de bouwindustrie, scheepsbouw en industriële kledij.
Licht vangen in China
Het Gentse EcoNation kreeg de tweede plaats toebedeeld. Het bedrijf van ex-sportjournalist Maarten Michielssens verzamelde met zijn Light Catcher, een intelligente lichtkoepel, al tal van prijzen. Alleen al dit jaar werd het uitverkoren tot Trends Gazellen Starter van het Jaar, gelauwerd als pionier in groene energie door Bloomberg, en bekroond als Technology Pionier 2014 door het World Economic Forum.
De Light Catcher zoekt met sensoren het optimale lichtpunt op het dak, ontdoet het van zijn warmte en uv-stralen, en stuurt draadloos de lampen in het gebouw aan. “Wij weten dat er een besparing zal zijn van de verlichtingsfactuur. De klant kan die perfect opvolgen via de website of een app. Een deel van die besparing rekenen wij door, met het andere deel worden onze kosten betaald.” Met de Chinese ledergigant Kuka sloot het bedrijf midden september zijn grootste contract ooit, ter waarde van 4,5 miljard euro. In een eerste fase gaan de Gentenaars een fabriek van 200.000 vierkante meter uitrusten met 2439 lichtkoepels. Het bedrijf, dat pas in 2009 boven de doopvont werd gehouden, telt intussen 21 werknemers en heeft kantoren in Marokko en China. “Natuurlijk zijn er copycats. Maar dat vind ik niet zo erg: die geven de technologie geloofwaardigheid. En ze dwingen ons nog sneller te leren. In Sjanghai dachten ze dat we niets konden komen doen, doordat de smog het daglicht grotendeels tegenhoudt. We hebben dat opgelost door nanotechnologie te gebruiken.”
Jobs in Afrika
Umicore veroverde zijn stek op het podium door het internationale samenwerkingsproject dat het opzette met WorldLoop. Dat is een dochter van Close the Gap, een Belgische organisatie die gebruikte ICT-apparatuur opknapt en ze vervolgens levert aan sociale projecten in de ontwikkelingswereld. Met WorldLoop streeft Close The Gap naar een milieuvriendelijke manier om te vermijden dat de definitief afgedankte hardware vervolgens op een stort belandt.
Voor Umicore bood het project dan weer een oplossing voor de complexe en gevaarlijke maar waardevolle fracties uit het elektronisch afval. De computers en ander elektronisch materiaal worden in Afrika ontmanteld. De ongevaarlijke fracties, zoals ijzer, staal, lood en aluminium, worden vervolgens gerecycleerd en verkocht op de lokale markt. Op die manier worden er ook lokale jobs gecreëerd.
De moeilijkst recycleerbare fracties, die voorlopig alleen nog in enkele westerse landen kunnen worden gerevaloriseerd, worden naar Europa gebracht. De opbrengst daarvan wordt vervolgens geïnvesteerd in de Afrikaanse recyclagebedrijven. Intussen zijn zo al drie containers met bijna 19.000 kilo elektronisch afval naar Hoboken getransporteerd.
LUC HUYSMANS
In plaats van lijdzaam af te wachten, koos Floridienne Chimie voor de vlucht vooruit.