Niet de G8, maar de G20 zal Afrika vooruithelpen

Wordt de toekomst van Afrika bepaald door de G8, de top van de zeven rijkste landen plus Rusland die in Schotland massaal solidariteitsbetuigingen met het vergeten continent losweekt? Neen, de Chinezen en Brazilianen zullen Afrika vooruithelpen. Het enige wat de G8 zou kunnen doen, is de corruptie aanpakken – te beginnen met de eigen bedrijven in Afrika. Maar omdat dit niet gebeurt en er dus geen investeringsklimaat ontstaat voor ernstige buitenlandse investeerders, doen de Afrikanen het steeds meer met investeerders uit Azië en Latijns-Amerika. Chinezen, Indiërs en Brazilianen op kop, de aanvoerders van de G20.

Het zijn bedrijven uit die arme landen die de markt voor infrastructuurwerken, grondstoffenextractie, landbouwontwikkeling en straks ook industriële productie wegkapen – markten die tot eind jaren tachtig exclusief in handen waren van Europese, ook Belgische bedrijven. Die nieuwe investeerders nemen het niet zo nauw met mensenrechten (zeuren er niet hypocriet over) en zijn stukken goedkoper én efficiënt.

De massale belangstelling rond de G8-top voor schuldkwijtschelding, malaria en aids-bestrijding en nog meer hulp aan Afrika, toont de menselijke kant van de globalisering. Maar denken dat massale hulp de armoede zal beëindigen, is nonsens. Tussen 1970 en 2000 ontving Afrika 400 miljard dollar hulp – een waar ‘Marshallplan’. Tegelijk daalde de groei per capita met meer dan 6 % per jaar.

Een pas gepubliceerde studie van het Internationaal Monetair Fonds (IMF) bevestigt dat ontwikkelingshulp de economische evolutie negatief kan beïnvloeden. Het Live 8-fenomeen verraadt alleen de westerse illusie van alomtegenwoordigheid. Maar wie maakt zich hier nog echt druk om zes doden tijdens democratische betogingen in Kinshasa?

Als de toekomst van Afrika niet beter kan worden van popmuziek en goede intenties en evenmin van geveinsde hoop bij de tenoren van de G8 op goed bestuur van Afrikaanse leiders (welke bewindsman in Afrika veroordeelt de systematische afbraak van een rijk land als Zimbabwe door een machtswellusteling?), wat kunnen Afrikanen dan wel verwachten om armoede tot geschiedenis te maken?

Het antwoord ligt niet bij de ‘elitaire’ Con-golese betogers in Brussel, die de hulp in- roepen van Koning Albert II (!), maar bij de armoezaaiers zelf in hun dagelijkse strijd om te overleven.

Na de afbraak van de staatsinstellingen in de jaren tachtig door een nefaste combinatie van verkeerde G7-recepten en wanbeheer van de eigen leiders en omdat ook de traditionele stamverbanden geen antwoord bieden op massale werkloosheid, ziekten en ontreddering, zoeken de Afrikanen hun heil in het ethische reveil van fundamentalistische christelijke en islambewegingen. Die bekampen zowel het parasitisme van de stam als van de officiële staatstructuur, zorgen voor onderwijs, gezondheidszorg en het functioneren van kleine bedrijfjes. De combinatie van investeerders uit de G20 en deze nieuwe stromingen die uit de buik van Afrika komen (en waarmee het Westen geen voeling heeft), zullen het continent er weer bovenop helpen.

Europa heeft in haar Afrikaanse achtertuin geen stem meer, geen politieke en geen economische invloed. Europa kan alleen nog asielzoekers opvangen.

Erik Bruyland