Na SpaceX’ bijzondere lancering zondag lijkt de droom van Mars dichter dan ooit

Als SpaceX de krachtigste raket ooit kan laten landen en hergebruiken, wat kan het dan niet?

De lancering was adembenemend: een raketbooster met twee keer zoveel kracht als de Saturnus V, de raket uit het Apollo-programma, schoot op een felle, blauwe vlammenstraal de vroege ochtendhemel in. Toch hadden we dat wonder al vier keer eerder gezien. Wat de vijfde testvlucht van SpaceX’s Starship echt bijzonder maakte, was de landing van de booster.

Op slechts een kilometer boven de aarde, teruggevallen vanaf de rand van de ruimte en met nog steeds de snelheid van het geluid, herstartte de 71 meter lange stalen cilinder – groter dan de romp van een Boeing 747 – 13 van zijn 33 motoren. Een paar seconden later, toen de snelheid was teruggebracht tot enkele honderden kilometers per uur, schakelde het merendeel van de motoren weer uit. De raket balanceerde op de stuwkracht van slechts drie motoren, als een bezemsteel op een vinger.

De motoren leidden de booster naar de 146 meter hoge toren, waarvan hij zeven minuten eerder was opgestegen. Terwijl de booster langs de toren scheerde, sloten de gigantische armen zich eromheen. Daar kwam het gevaarte uiteindelijk tot stilstand, bungelend hoog boven Texas, met nog hier en daar wat vlammen aan de basis. Het zag er wat onhandig uit, maar was in bijna elke zin van het woord ongelooflijk.

De landing was een triomf voor de ingenieurs van SpaceX, het ruimtevaartbedrijf van Elon Musk. Het suggereert sterk dat hun plannen om een enorme herbruikbare booster te gebruiken voor het regelmatig lanceren van een eveneens herbruikbaar ruimteschip – Starship – haalbaar zijn. Dat betekent dat SpaceX in de komende jaren enorm veel meer vracht in de ruimte kan brengen, zowel voor zichzelf als voor klanten, zoals de Amerikaanse overheid.

Goedkopere ruimtevaart

Bovendien zal de prijs per kilogram vracht die de ruimte in wordt gebracht, drastisch dalen. Volgens schattingen van Citigroup hebben de semi-herbruikbare en vaak gevlogen Falcon 9-raketten van SpaceX de kosten van lanceringen al met een factor tien verlaagd. Een veel groter en volledig herbruikbaar Starship zou dat opnieuw kunnen doen, of zelfs nog meer. Dit zou wel eens de grootste vooruitgang in ruimtevaarttechnologie kunnen zijn sinds de jaren zestig.

Nog meer bewijs dat die ambities haalbaar zijn, kwam een uur na de terugkeer van de Super Heavy-booster. Het Starship zelf landde zachtjes in de Indische Oceaan. Het moest bij terugkeer door de dampkring veel hogere snelheden doorstaan – meer dan 26.000 km/u. Hoewel de hitteschilden op deze testvlucht beter presteerden dan tijdens een eerdere test in juni, waren ze nog niet perfect. Sommige onderdelen van het ruimteschip brandden door, wat bezorgde reacties veroorzaakte bij de SpaceX-medewerkers. Toch verliep de landing zoals gepland en landde het schip precies op de beoogde locatie, vastgelegd door een camera op een nabijgelegen boei.

De vlucht toonde aan hoever SpaceX voorligt op de concurrentie. Het team kon de booster naar de aarde terugbrengen dankzij zijn jarenlange ervaring met het terughalen van de kleinere eerste trappen van de Falcon 9. Sinds 2015 heeft SpaceX die meer dan 300 keer succesvol laten landen. Geen enkel ander bedrijf beschikt momenteel over een herbruikbare eerste trap, hoewel Blue Origin (het bedrijf van Jeff Bezos) en RocketLab er dichtbij zijn. Ook enkele Chinese bedrijven werken aan die technologie.

Meten is weten

Er staan nog meer tests op de planning. SpaceX moet nog bewijzen dat het Starship zijn motoren in de ruimte kan aan- en uitzetten, en dus in een stabiele baan kan komen en daaruit kan ontsnappen. Uiteindelijk zal ook het Starship zelf in de armen van een toren moeten landen. SpaceX voert veel vaker testvluchten uit dan andere raketbedrijven. Na twee testvluchten in 2023, was dit al de derde in 2024, en de frequentie zal waarschijnlijk nog toenemen. Hoewel er ongetwijfeld nog wat mislukkingen zullen zijn, lijkt het erop dat het Starship over enkele jaren operationeel zal zijn.

Er is volop werk aan de winkel voor SpaceX. Het Artemis-programma van NASA, gericht op bemande maanlandingen, is volledig afhankelijk van regelmatige Starship-lanceringen. Ook de uitbreiding van het Starlink-satellietnetwerk van SpaceX, dat inmiddels uit meer dan 6.000 satellieten bestaat, hangt af van het Starship. En dan is er nog de droom van Musk om Mars te koloniseren. Hij wil in 2026 vijf onbemande Starships naar Mars sturen. Bemande missies zouden kort daarna volgen.

Musks plannen voor Mars maken deel uit van zijn bredere visie om de mensheid veilig te stellen. Dat omvat volgens hem ook de herverkiezing van Donald Trump tot Amerikaans president, en het gebruik van X (het voormalige Twitter) als persoonlijk platform en mogelijk voor de verspreiding van desinformatie. Daarover zijn veel zorgen, en terecht. Maar met de Super Heavy veilig in zijn stalen wieg, lijkt de verwezenlijking van de droom van een reis naar Mars dichterbij dan ooit.