Na faillissement van Fun en rode cijfers bij Dreamland: waarom de speelgoedwinkel is uitgespeeld

Na de problemen bij Dreamland, is ook Fun op zoek naar een overnemer voor 24 winkels. De speelgoedketen vraagt het faillissement aan en sluit donderdag voorgoed de deuren. Raken kinderen dan niet meer verwonderd door de speelgoedwinkel? Retailexpert Pierre-Alexandre Billiet legt uit waarom het huidige concept achterhaald is, maar hij ziet ook twee strategieën om het tij te doen keren.

De meer dan 200 werknemers van Fun werken al drie weken lang in onzekerheid. Drie weken geleden startte de winkelketen met een uitverkoop, om de lonen van het personeel te kunnen blijven betalen. De directie maakte ook bekend dat Fun een overnemer zoekt. Ze meldt nu dat er “enkele serieuze kandidaten” zijn met een “zeer sterke interesse voor de overname van 11 tot 24 winkels”. De kandidaten willen ook verder met het personeel van de speelgoedketen, die 27 winkels telt.

De keten vraagt het faillissement aan. Vanaf donderdag nemen de curatoren het dagelijks beheer en de communicatie over. Verwacht wordt dat het faillissement maandag uitgesproken wordt. Bij de vakbonden hoort Jörgen Meulders, secretaris voor ACV Puls, dat de lonen van het personeel tot maandag doorbetaald zullen worden. “Op dat vlak heeft Fun zijn verantwoordelijkheid genomen.”

Wie die gesprekspartners zijn, weten de bonden niet. “We horen wel dat er een serieuze kandidaat is voor 24 winkels en een deel van het hoofdkantoor, maar we weten natuurlijk niet of de curator daarop zal ingaan.”

Consolidatie in de markt

Pierre-Alexandre Billiet, retailexpert van Gondola, heeft geen goed oog in de situatie: “Ik weet dat heel veel kandidaten in de brede retailsector naar het dossier hebben gekeken, maar dat velen hebben afgehaakt. Dat geeft aan dat de kaarten echt niet goed liggen. Ik weet niet wie die zogenaamde ‘serieuze kandidaten’ zijn, waar de directie over spreekt. Dat de overnemer niet met alle 27 winkels verder wil, heeft vermoedelijk te maken met de geografische spreiding van de speelgoedwinkels.”

Als Fun een overnemer vindt, verwacht Billiet dat dat het gevolg is van een consolidatiestrategie. Een klein jaar geleden nam de Begische speelgoedketen Toychamp een deel van de Dreamland-winkels over van Colruyt Group. Volgens Billiet is het niet ondenkbaar dat de Genkse speelgoedreus opnieuw op overnamepad trekt. “De markt van speelgoedwinkels is er een van consolidatie geworden, doordat het concept niet langer aanslaat. Het is goed mogelijk dat Koen Nolmans, de CEO van Toychamp, tot de kandidaten behoort. Al is het zeer de vraag of de bank zo snel een nieuwe overname aan Toychamp zou toestaan.”

Het probleem van speelgoedwinkels

Pierre-Alexandre Billiet merkt op dat speelgoedwinkels het niet alleen in ons land moeilijk hebben. “Dat fenomeen bestaat in heel Europa. Speelgoedwinkels maken steeds minder deel uit van wat we in de retailwereld de customer journey noemen. Kinderen komen via allerhande media en via hun vrienden met speelgoed in contact. Vervolgens bestellen ouders dat speelgoed op een gepast moment online, zonder naar een winkel te gaan. En als het om games gaat: die worden meer dan ooit gedownload.”

‘Over het algemeen leeft het streven naar een circulair winkelconcept nog niet echt in Vlaanderen. Het is nochtans de enige manier waarop winkels een vuist kunnen maken tegen e-commerce’

Pierre-Alexandre Billiet, retailexpert Gondola

De winkels bieden de klant te weinig voordelen. Ze moeten circulariteit nastreven. Klanten hebben nu gewoon geen reden om na hun aankoop naar de speelgoedwinkel terug te keren, en er is ook te weinig beleving. Andere types van fysieke winkels, zoals bijvoorbeeld tweedehandswinkels, slagen er veel beter in interactie met de klant te hebben. Mensen komen er regelmatig terug om oude kleren te verkopen, en snuisteren dan in het aanbod van de winkel. Maar over het algemeen leeft dat streven naar een circulair winkelconcept nog niet echt in Vlaanderen. Het is nochtans de enige manier waarop winkels een vuist kunnen maken tegen e-commerce.”

Twee strategieën

Het voordeel van consolidatie bij speelgoedketens zit niet in het schaalvoordeel, weet Billiet. “Maar het schaalvoordeel is wel een middel om de winkels opnieuw richting succes te duwen. Als een speelgoedwinkel wil overleven, dan zie ik twee belangrijke strategieën. De eerste is inzetten op beleving. Maar een kleine keten kan nu eenmaal moeilijk een speler als Lego overtuigen zijn nieuwste speelgoed uit te stallen in zijn winkels. Daarvoor is dat schaalvoordeel belangrijk. Dat heeft Toychamp bijvoorbeeld heel duidelijk begrepen. Het gebruikt zijn grote aantal winkels om speelgoedmerken te overtuigen samen te werken rond beleving.”

“De tweede manier zit in specialisatie. We zien dat fysieke winkels het wel goed doen in bepaalde niches van speelgoed, zoals gezelschapsspelen. De overnemer zou de winkels van Fun in de richting van zo’n niche kunnen duwen.”

De retailexpert van Gondola haalt ten slotte aan dat Fun zijn focus al lang kwijt was. “Het assortiment is de door de jaren heen een soort van koterij geworden. Het ging verder dan speelgoed, maar er zat geen duidelijke lijn meer in. Die strategie heeft jarenlang goed gewerkt in tijden waarin onlineverkoop niet bestond of minder belangrijk was. Op dat moment was de winkel nog het kruispunt dat naar meerdere wegen kon leiden, maar dan oude winkelconcept is vandaag totaal voorbijgestreefd.”

Lees ook: