Moslims moeten integreren in de bedrijfswereld

Burgemeester Louis Tobback ( SP.A) pleit voor een vestigingswet op nachtwinkels. “Twintig nachtwinkels binnen de kleine ring van Leuven, dan is er iets aan de knikker, dan stinkt er wat.” De gewezen minister van Binnenlandse Zaken heeft doorgaans meer voeling met de realiteit dan zijn partijgenoten, maar demonstreert hier zijn onkunde in de materie. Want welk alternatief hebben beginnende immigranten? Zelfs het rapport Vlaams minderhedenbeleid gewikt en gewogen uit mei 2003, dat terecht aandrong op meer middelen voor wetenschappelijk onderzoek naar de positie van etnisch culturele minderheden, schonk geen aandacht aan economische integratie van Turkse en Marokkaanse Vlamingen via ondernemerschap. In de nota overheersten sociaal-culturele bekommeringen. Tot op het stompzinnige af: zo was “screening van tv-programma’s op de beeldvorming vooraleer ze worden uitgezonden” een van de aanbevelingen.

Moslims worden onder de nieuwkomers gepercipieerd als dé probleemgroep. Je krijgt zoiets tegenwoordig zelfs te horen van de progressieve huisarts of advocaat, maar oorlog tegen moslims of de islam is contraproductief. Zoals de hypocriete verheerlijking van het multiculturele decorum dat ook is. Exotische handeltjes ogen leuk, maar daarmee draaien immigranten – want dat zijn ze, geen tijdelijke ‘migranten’ – nog niet volwaardig mee. Moslims moeten meer uit de moskee, nachtwinkels en de groentezaak aansluiting vinden bij het brede maatschappelijk debat en het economische gebeuren. Door nuchter te timmeren aan economische integratie. Bij jobsollicitaties, op de werkvloer, in netwerken van Vlaamse zelfstandigen- en werkgeversorganisaties, zoals Unizo probeert te doen (zie blz. 58).

Uitsluiting leidt tot samenklonteren in apartheidsvormen en getto’s – de paradox van het multiculturele schijnbeeld. Het komt erop aan frustraties weg te nemen bij het overgrote deel van een bevolkingsgroep die vastzit aan de onderkant van de samenleving. Dat doe je niet met politiek correcte retoriek die stilaan omslaat in populistische anti-islamitische gemeenplaatsen. Noch door het toedekken van een gebrek aan kansen met de wollen deken van uitkeringen of andere vormen van ‘hulpverlening’. Zoiets leidt tot verdere radicalisering van individuen – wat minder te maken heeft met de islam dan met een identiteitscrisis (het zich niet thuis voelen) en ideologische vervreemding uit de samenleving. Dat is dezelfde emotionele rekruteringsbasis als voor ETA, Rote Armee, Baader-Meinhof en andere losgeslagen bommenleggers.

Werk is de beste garantie voor maatschappelijke integratie. De klemtoon moet verschuiven van sociaal-culturele naar economische integratie. En om daarin te slagen, moet men weten wat er bij de nieuwe landgenoten leeft, ze au sérieux nemen, voor hun verantwoordelijkheid plaatsen en waar nodig duidelijke en efficiënte opstapjes aanreiken naar zelfredzaamheid. Zo hoeven immigranten die vlot Nederlands spreken niet langer samen te hokken rond nachtwinkels, maar kunnen ze hun brood verdienen in activiteiten met een hogere toegevoegde waarde.

Erik Bruyland