Microsoft ziet miljardenovername Activision Blizzard in duigen vallen: ‘Sony heeft hier sterk tegen gelobbyd’

De Britse concurrentiewaakhond CMA heeft de overname van Activision Blizzard Inc., de maker van onder meer de computerspelen Call of Duty en World of Warcraft, door Microsoft geblokkeerd. Microsoft wilde 68,7 miljard dollar (62,2 miljard euro) op tafel leggen voor de gameproducent. “De beslissing van de CMA is in principe voldoende om de deal dood te verklaren.”

Het ging om de grootste transactie ooit in de sector, maar volgens een persbericht van de Britse Competition and Markets Authority (CMA) stelt ze een probleem voor de concurrentie. Zelfs de verkoop van een blockbustertitel zou het probleem niet oplossen, klinkt het woensdag. Er wordt gevreesd voor hogere prijzen, minder keuze en minder innovatie voor gamers, maar de grootste vrees van de CMA heeft met cloudgaming te maken. Dat is gamen via de internetverbinding en met games op datacenters, zonder dat er krachtige hardware, zoals een gaming-pc of een spelconsole, nodig is.

“Microsoft heeft een sterke positie in cloudgamingdiensten en de bewijslast die de CMA kon bekijken, wijst erop dat het voor Microsoft commercieel interessant zou zijn om Activions games exclusief aan te bieden op zijn eigen cloudgamingdienst (Xbox Cloud Gaming, nvdr)”, stelt de CMA.

Na de uitspraak van de CMA zakte het aandeel van Activision met 10 procent. Activision Blizzard kwam de voorbije jaren meermaals in opspraak wegens mismanagement en ongepaste praktijken op de werkvloer. De overname door Microsoft had voor de nodige stabiliteit kunnen zorgen bij de gameproducent. Het nieuws lijkt veel minder invloed te hebben op de beurskoers van Microsoft, want het aandeel van het de techgigant stijgt woensdag met 8 procent, een dag na de rapportering van sterke kwartaalcijfers.

‘We mogen niet vergeten dat er stevig wordt gelobbyd door onder meer Sony, een grote concurrent van Xbox. Dat bedrijf heeft een achterstand in de cloudgamingmarkt en ziet Microsoft niet graag nog sneller groeien’

Friso Bostoen, KU Leuven

De Europese en Amerikaanse concurrentieautoriteiten hebben nog geen uitspraak gedaan over de deal. Toch windt professor Friso Bostoen van de KU Leuven, een expert in mededingingsrecht, er geen doekjes om: “De beslissing van de CMA is in principe voldoende om de deal dood te verklaren.”

Hebben de Europese en de Amerikaanse concurrentiewaakhonden niet meer gewicht? En kan Microsoft tegen de beslissing in beroep gaan?

FRISO BOSTOEN. “De CMA is een heel belangrijke autoriteit op wereldschaal. Het is in de praktijk nog nooit voorgekomen dat een wereldwijde overname alsnog kan doorgaan nadat de CMA ze had verboden. De CMA is een van de paradepaardjes van de Britten en kon op een goede financiering rekenen na de uitvoering van de brexit.”

“De beslissing van de CMA kan wel in beroep worden aangevochten en dat gaat Microsoft ook doen, dat bleek al uit een tweet. Of de overname dan een kans heeft, is erg onzeker. Het verleden heeft aangetoond dat de redenering van de CMA in het Verenigd Koninkrijk vaak wordt gevolgd in beroep.”

Volgt u de beslissing van de CMA, die vreest voor hogere prijzen, minder keuze voor gamers en een gebrek aan innovatie in de sector?

BOSTOEN. “Ik denk dat het oordeel van de CMA best streng is en dat het misschien te snel afziet van de voordelen die de overname heeft voor de Britse gamers. Op dit moment zijn de populaire games van Activision Blizzard niet beschikbaar op cloudgamingdiensten en het vermoeden is dat Micrososft gametitels zoals Call of Duty en Overwatch wil toevoegen aan zijn Xbox Game Pass-abonnement. Daarmee kunnen consumenten de games spelen in ruil voor een maandelijks bedrag, zonder dat ze daarvoor een duurdere Xbox of pc hoeven te kopen. Dat maakt de games juist toegankelijk.”

“En ik zie nog een tweede voordeel. Als het om mobiel gamen gaat, spelen Apple en Google een sterke rol. Apple verbiedt cloudgamingapps en Google heeft ook strenge regels in zijn Play Store als het om appinkomsten gaat. Het is bekend dat Microsoft zich tegen dat duopolie van mobiele games verzet. De games van Activision Blizzard hadden daarbij kunnen helpen, met het oog op mobiele games en cloudgamingapps.”

Toch bestaat de kans dat de games exclusief beschikbaar worden op het eigen cloudgamingplatform van Microsoft. Dat heeft volgens de CMA al een sterk marktaandeel van 60 tot 70 procent in deze nichemarkt.

BOSTOEN. “Die vrees is ergens te begrijpen, maar in het onderzoek is al naar voren gekomen dat het voor Microsoft niet voordelig is om zulke grote gamereeksen af te schermen op zijn eigen platformen. Het bedrijf investeert 62,2 miljard euro en dat moet opbrengen. Anderzijds gaat de CMA ervan uit dat Activision Blizzard uiteindelijk zelf een eigen cloudgamingomgeving zal lanceren, maar dat is speculatief natuurlijk.

“Microsoft was bereid samen met de CMA een oplossing te vinden en beloftes te doen over de beschikbaarheid van games op concurrentiële platformen gedurende een periode van tien jaar. Die beloftes samen met het feit dat het exclusief maken van de games niet voordelig is, maakt dat Microsoft een solide zaak had.”

Wat sprak in het nadeel van Microsoft? Het valt op dat veel argumenten die de CMA omschrijft met cloudgaming te maken hebben. Dat is een opkomende, maar nog steeds een nichemarkt.

BOSTOEN. “Er is een aantal zaken. Microsoft is met Azure bijvoorbeeld ook een grote aanbieder van clouddiensten. Dat is anders bij concurrenten als Sony en Nintendo. De CMA is bezorgd dat Microsoft een te sterk conglomeraat gaat vormen met Azure, Xbox en Windows. Dat was ook al te lezen in tussentijdse rapporten.

“Anderzijds mogen we niet vergeten dat er stevig wordt gelobbyd door onder meer Sony, een grote concurrent van Xbox. Dat bedrijf heeft een achterstand in de cloudgamingmarkt en ziet Microsoft niet graag nog sneller groeien. Cloudgaming is nog opkomend, maar de CMA staat erom bekend toekomstgericht te zijn. In hun argumenten stellen de Britten ook dat de periode van tien jaar, waarin Microsoft games op andere platformen beschikbaar zou houden, erg lang is. Er kan in die tijd veel veranderen in zo’n opkomende markt.”

“En ik denk dat er nog iets anders meespeelt. Als de CMA toch had ingestemd, dan had de instantie het gedrag van Microsoft gedurende tien jaar moeten opvolgen. Mededingingsautoriteiten hebben de laatste tijd wat negatieve ervaringen gehad met die zogenoemde behavioral remedies en daardoor kiezen ze liever voor structurele oplossingen.”

‘Je mag er zeker van zijn dat concurrentiewaakhonden spijt hebben van de overname van Instagram door Facebook in 2012. Vandaag maken ze veel liever de fout een overname te verbieden, die eigenlijk had moeten worden toegestaan.’

Friso Bostoen, KU Leuven

Microsoft heeft een paar jaar geleden Bethesda Gamestudios overgenomen. Wat is het grote verschil met de overname van Activision Blizzard?

BOSTOEN. “Bethesda is geen kleine studio, maar dat ging toen om 6,8 miljard euro, ten opzichte van 62,2 miljard euro nu. Dat verschil in omvang speelt een rol. Enkele jaren geleden was deze overname misschien gemakkelijker gepasseerd, maar de game-industrie wordt de laatste tijd gezien als een bakermat van innovatie. De vrees dat de overname van Activision Blizzard ten koste gaat van innovatie, is ook te lezen in de argumentatie van de CMA.

“Mededingingsautoriteiten zijn ook voorzichtiger geworden. Ze zijn bang dat ze zich een beslissing in het voordeel van de techgigant later zullen beklagen. Je mag er zeker van zijn dat concurrentiewaakhonden spijt hebben dat de overname van Instagram door Facebook in 2012. Dat is uit reflecties gebleken. Vandaag maken ze veel liever de fout een overname te verbieden, die eigenlijk had moeten worden toegestaan.”