Met W.I.M. kun je nog eens lachen

In september 2002 kocht Jan Bormans met zijn drukkerij Agora Printing de reclamegroep van mediafiguur Wim Schamp. Die belooft een nieuw satirisch weekblad in het najaar. Voor de rest valt er weinig te lachen bij Agora.

Mist is de flou artistique van Gods hand. Vanzelfsprekend dus dat er in Averbode een waas hangt die het uitzicht op de norbertijnenabdij zo mogelijk nog poëtischer maakt. Vanuit zijn warm ingerichte kantoor kijkt Jan Bormans uit op dit stilleven. Bormans is de stichter-voorzitter van Bormans Grafische Industrie ( BGI), de holding boven de drukkerij Agora Printing. Naast die grafische sector heeft het met Tafco ook een belangrijke poot in industriële veiligheid en diensten. Weer een andere divisie van de holding is Cosí Communications, een communicatiebedrijf dat in september vorig jaar even uit de anonimiteit trad met de overname van Welcome In Massmedia ( W.I.M.), het reclamehuis van Wim Schamp. De overname – waarvan de prijs niet werd bekendgemaakt – gebeurde via BGI, dat een belang van 51% heeft, en Agora Printing, dat de resterende 49% aanhoudt. “Overname is eigenlijk een verkeerde uitdrukking,” zegt de 53-jarige Bormans. “Integratie is beter. Wim behoudt de absolute vrijheid, hij spuwt zestig ideeën per minuut, ik zorg intussen wel voor de toetsing met de realiteit.”

Satirisch weekblad

Realisme is het handelsmerk van Jan Bormans. De nuchtere ingenieur én licentiaat handelswetenschappen heeft kwantumfysica als hobby. In alles is hij de absolute tegenpool van mediafiguur Wim Schamp. Hoe en waarom vonden zij elkaar? Bormans: “Het enige gemeenschappelijke punt dat we delen is het adagium: de verbeelding aan de macht.” Een relikwie uit hun 1968-periode. “We kenden elkaar totaal niet, maar in zes weken was de deal rond. We waren het meteen eens over de taakverdeling.”

Die oogt simpel: Schamp krijgt carte blanche, terwijl hij het voordeel heeft van de grote omkadering die BGI hem biedt. “Ik stelde na vijftien jaar W.I.M. vast dat ik meer bezig was met administratie en management dan met wat ik het liefste deed: creatief zijn,” legt Wim Schamp (48) uit. “Bij Jan Bormans vind ik die logistieke ondersteuning terug. Al begrijp ik de verwondering. De synergie ligt eerder op persoonlijk vlak dan tussen de respectieve bedrijven.”

Een conflict met de lichtjes conservatieve wereld waarin Agora zich bevindt en de controverse die Schamp opzoekt, vreest Bormans niet. “Vergelijk het met Christian Van Thillo en zijn krant De Morgen,” kaatst hij terug. “Ook dat zijn absolute tegenpolen die intussen wel elk hun eigen weg gaan.”

Bij de overname van W.I.M. waren de verwachtingen hoog gespannen. En jawel, de deal was nog niet helemaal rond of Schamp kondigde al de lancering van een nieuw satirisch weekblad aan. “Dat zijn inderdaad de plannen, maar die zijn nog niet uitgewerkt,” aldus Bormans. Dus meer dan de verkiezingscampagne voor de N-VA is er nog niet uitgekomen? Schamp: “Het satirische weekblad ligt in het najaar van 2003 in de winkels. Ik heb zelfs al twee proefnummers ontworpen en de naam van het blad is gedeponeerd.” En die naam luidt? Schamp zegt niets. Er staat ook nog een internationaal uitgeefproject in de steigers, “maar daar weet Bormans zelf nog niets over”.

Realistisch of pessimistisch?

De “integratie” van W.I.M. moet voor nieuwe voeding zorgen voor de prepress- en drukkerijdivisie. “Schamp doet voornamelijk institutionele reclame waar wij met onze prepress snel op kunnen inspelen. Dat moet extra omzet voor Agora voortbrengen,” zegt Bormans. Hij is ook voorzitter van European Rotogravure Association, de Europese koepel van rotogravuredrukkerijen. In die branche is het al een hele tijd huilen met de pet op.

In februari vorig jaar werd een van de persen gesloten bij Agora Rotogravure in Antwerpen. Er gingen 34 jobs verloren. “Niemand in deze branche maakt winst,” zegt Bormans. Het aantal Europese spelers slonk van 25 in 1995 naar 16 vandaag. Tegen 2010 verwacht hij er nog een zestal. “Ik ben realistisch-pessimistisch,” zegt Bormans nuchter. Met reden: het drukorder van de magazinepoot van De Persgroep, goed voor 45% van de omzet, speelde Bormans kwijt aan Helio Charleroi. Met een nieuwe ingrijpende herstructurering tot gevolg. Eind maart wordt de vestiging in Antwerpen gesloten en het machinepark te koop gesteld. “Er zijn al gegadigden opgedaagd,” aldus Bormans. De orders worden vanaf april in Averbode gedrukt, waar ook nog eens gesnoeid wordt in het personeel. In totaal moeten zo’n 61 personeelsleden vertrekken.

Moeten de tijdschriftideeën van Wim Schamp voor enig soelaas zorgen? “Ik heb niet de ambitie of de zekerheid dat wij de benzine gaan worden voor de motor van Agora. Maar indirect zullen we toch wel voor een omzetverhoging zorgen,” zegt Schamp voorzichtig. Voor de geplande uitgeefactiviteiten wordt niet naar een financiële partner gezocht. “Als die er komt, zal dat om ‘smaakmakende’ redenen zijn, en zal hij dus niet uit de traditionele uitgeefwereld komen,” voorspelt Schamp. Dat Agora niet de ademruimte heeft om zo’n initiatief te financieren, ontkent hij. “Ons businessplan bewijst het tegendeel.” Al blijft hij voorts op de vlakte over cijfers en kosten.

Jan Bormans beklemtoont dat Cosí volledig losstaat van de perikelen in de rotogravuresector. Hij nam in 1996 via een management buy-out de aandelen over van de drukkerij-activiteiten van Altiora, zoals Agora Printing heette in de tijd van de paters norbertijnen. Het huidige Agora Printing heeft behalve de locatie niets meer te maken met dat devote verleden. De groep telt vandaag ruim 230 medewerkers, verspreid over vijf locaties.

Lieven Desmet [{ssquf}]

“Ik heb al twee proefnummers ontworpen en de naam van het blad is gedeponeerd.”

Wim Schamp