Merkel heeft verloren. Europa misschien gewonnen.

Angela Merkel, de Duitse bondskanselier, heeft gegokt en verloren. En wij bijna met haar. We hebben politieke moed nodig, zei Europees president Herman Van Rompuy maandag op de openingszitting van de World Economic Forum in Brussel. Doelde hij op Merkel? Wie zal het zeggen.

Hoe dan ook, uiteindelijk bestaat de kans dat we er zullen aan winnen. Tenminste als de Europese politici het momentum aangrijpen om stappen voorwaarts te doen naar meer Europese integratie. Eerst zien en dan geloven.

Min tien procent voor Merkel zondag bij de verkiezingen in Noordrijn-Westfalen. Gedonder in de coalitie met de liberalen is daar allicht de hoofdoorzaak van. Binnenlandse kwesties zijn de doorslaggevende wanneer de kiezer zich moet uitspreken.

Wat allerminst belet dat we vanuit het buitenland vooral oordelen over Merkels optreden in de eurocrisis. Das Mädchen, zoals haar voorganger Helmut Kohl haar noemde, heeft het niet goed gedaan. Electorale vrees dicteerde haar Europese politiek en duwde ons bijna allemaal de dieperik in.

Eerst sprak Merkel, zoals een furie, hel en verdoemenis over de potverterende Grieken. Het klopt dat ze boven hun stand hebben geleefd, maar de bondskanselier had beter moeten weten. Het zet geen zoden aan de dijk de Grieken daarvoor herhaaldelijk aan de schandpaal te nagelen. Ze had tijdig veel krachtiger aan een reddingsoperatie kunnen meewerken.

Waarom ze dat niet deed? Verkiezingen. Kortzichtig? Zeker. Want ze slaagde niet voor haar electoraal examen. Zeg nu zelf, hoe krijg je het aan de mensen verkocht dat je eerst de Grieken brandmerkt en iets later rampspoed inroept om hen toch te hulp te komen.

Merkel had beter moeten weten. Ze had kunnen voorspellen hoe de financiële markten zouden reageren. Dat ze de euro snel nog meer de wacht zouden aanzeggen. Markten leven niet op het ritme van electorale vervaldata. De bondskanseliers getreuzel bracht ons nog meer aan de rand van de afgrond, waar de Grieken ons dichterbij hadden gebracht.

Merkel had de Duitsers moeten uitleggen dat ze de Grieken moesten helpen, ook al hadden die ze bijzonder bruin gebakken. Ze zouden hun zuiderse eurogenoten geld lenen en die zouden de tering naar de nering zetten. Het was trouwens eigenbelang, want de Grieken aan hun lot overlaten, zou banken opnieuw in gevaar hebben gebracht. Maar Merkel keek verstijfd, zoals een konijn, naar de electorale lichtbak.

Merkwaardig genoeg, kan daar voor Europa iets goeds uit voortvloeien. Het afgrijzen voor wat had kunnen zijn, een eurocatastrofe, moet politici aanzetten om gedurfde en soevereiniteitsvernietigende stappen te doen naar een Europese economische regering en naar een Europees Monetair Fonds naar analogie met het IMF.

We hebben politieke moed nodig. Zeer zeker.

Boudewijn Vanpeteghem