‘Wees niet bang van centrale toetsen in het onderwijs’

Een objectieve kwaliteitstest kan een nuttig instrument voor de kwaliteitsbewaking zijn.

Het verzet tegen centrale examens wordt luider. Na het debacle met de opgeschorte eindtermen dreigt minister van Onderwijs Ben Weyts (N-VA) te worden teruggefloten over de invoering van centrale toetsen. De Vlaamse Onderwijsraad (VLOR) formuleerde een negatief advies over het plan om vanaf 2023 leerlingen tijdens hun schoolloopbaan vier keer testen te laten afleggen, die in alle Vlaamse scholen dezelfde zijn. Weyts wil die centrale toetsen invoeren om de kwaliteit in het onderwijs op te krikken.

De VLOR vindt dat een onvoldragen decreet op tafel ligt. Zo zou het voorstel onvoldoende garanties bevatten om de resultaten van zulke centrale toetsen geheim te houden. De schoolkoepels zijn bang dat de centrale examens kunnen leiden tot een rangschikking van goede en slechte scholen.

Het cruciale argument tegen de centrale toetsen draait om de mogelijke bedreiging van de vrijheid van onderwijs, waar vooral de katholieke onderwijskoepel op hamert. In die zin ligt het verzet tegen de centrale toetsen in het verlengde van het verzet tegen de eindtermen. Vanuit hun grondwettelijke recht voor vrijheid van onderwijs vertalen de koepels de eindtermen in leerplannen met eigen accenten. Een centrale toets is geen examen over wat in die leerplannen wordt aangeleerd, luidt het argument.

Uit cd&v-hoek komt de vraag aan de minister om het advies niet naast zich neer te leggen. Toch doet Weyts er goed aan niet zomaar in te gaan op de roep om een compromis. De bewering dat centrale toetsen de vrijheid van onderwijs zouden aantasten, klopt niet. In heel wat andere landen zijn centrale examens de norm. Een objectieve kwaliteitstest kan een nuttig instrument voor de kwaliteitsbewaking zijn. Zeker als die kwaliteit, zoals in Vlaanderen, schommelt van school tot school.