‘Waarom groen-rechts niet proberen?’

Een stevig en politiek verdedigbaar klimaatbeleid begint bij een groeivriendelijk economisch beleid, zegt Trends-hoofdredacteur Daan Killemaes.

Michel Moortgat, de CEO van brouwerij Duvel Moorgat, zei op de nieuwjaarsreceptie van Voka dat een regering haar missie op een bierviltje moet kunnen samenvatten. De Oostenrijkse kanselier Sebastian Kurz kan dat. “We beschermen de grenzen en we beschermen het klimaat”, zegt Kurz over het regeerakkoord dat zijn centrumrechtse ÖVP sloot met de groenen. Tegelijk verzoent Kurz koopkracht met klimaat, dankzij een groene taxshift, die vervuiling meer belast en arbeid minder. Mogelijk steekt een groen-rechtse wind op in Europa. De verkiezingen in Duitsland van ten laatste volgend jaar kunnen ook een coalitie baren tussen centrum-rechts en groen.

Het is doodjammer dat het Oostenrijkse voorbeeld amper wordt onderzocht in dit land. Dat politieke project zou ook in België passen in de tijdsgeest, wervend zijn en perspectieven bieden. Ten eerste moet elke regering een brug slaan tussen milieu en economie. Ten tweede hebben de verkiezingen van mei een duidelijk signaal gegeven dat de bevolking een streng migratiebeleid vraagt. Ten derde kan de economie een doorstart van het Zweedse herstelbeleid gebruiken. En ten vierde kan ons klimaatbeleid wat meer ambitie verdragen.

Ecorealisme is een te gemakkelijke oplossing. Je spaart de kool en de geit, maar je neemt er geen voorsprong mee. Maar suggereer in dit land een coalitie van geel, blauw en groen als oplossing voor de federale regeringsvorming, en veel waarnemers riposteren meteen dat die coalitie onmogelijk is met de fundamentalisten van Ecolo. Vooral een totaal andere visie op het migratiebeleid blokkeert de vorming van een groen-rechtse as.

Het kost een fortuin aan investeringen om een koolstofarme wereldeconomie te bouwen, maar dat is geen weggegooid geld. Veel investeringen moeten toch gebeuren. Het komt erop aan dat geld een duwtje in de juiste richting te geven, bijvoorbeeld richting hernieuwbare energie in plaats van richting fossiele brandstoffen. Verstandige investeringen in een duurzaam milieu geven de economie een nieuw elan en beschermen de competitiviteit. Een gecorrigeerde marktwerking kan en zal een groot deel van het werk doen. Veel ondernemers hebben dat al langer begrepen. “We riskeren een kater als we de groene trein missen”, zei Thomas Leysen begin deze maand in Trends. Bedrijven kunnen een ongelooflijke voorsprong opbouwen als ze nu investeren in de schone technologieën die straks de norm worden. Niets doen zal meer kosten of minder opbrengen.

Heb je poen, regeer dan groen. Oostenrijk kan groene accenten leggen omdat de overheidsfinanciën dat toelaten. De begroting heeft in dat land een overschot en de staatsschuld is er onder controle. Hogere belastingen op vervuilende activiteiten worden gecompenseerd met lagere belastingen op arbeid. Het is een groene taxshift die applaus verdient. Extra investeringen in openbaar vervoer en groene energie worden betaald met nieuwe schulden. Dat is precies wat Europa wil. Kortom: dankzij gezonde overheidsfinanciën kan de overheid groene accenten leggen, zonder in de zakken van de burgers te zitten. Een stevig en politiek verdedigbaar klimaatbeleid begint bij een groeivriendelijk economisch beleid.

Zeven maanden na de federale verkiezingen heeft nog geen enkele informateursnota de indruk kunnen wekken dat ook België die ambities mag koesteren. Ook de nota van Coens en Bouchez overtuigt niet. “Draai de klok niet terug”, smeekte Voka-voorzitter Wouter De Geest in zijn nieuwjaarsspeech. De nota van Coens en Bouchez draait de klok van het Zweedse herstelbeleid van de voorbij jaren inderdaad niet terug, wat in vergelijking met de nota-Magnette een flinke stap vooruit is, maar voor de rest staat ook in die nota de tijd stil.

Of het nu paars-geel, paars-groen of een variant wordt, de politieke tegenstellingen op federaal niveau zijn zo groot dat er geen wervend project meer kan worden geschreven. Enkel een coalitie van het status quo behoort nog tot de mogelijkheden. Toch het Oostenrijks model maar eens proberen? De zorg om het klimaat en het milieu is geen monopolie van links.