‘Vrachtwagenchauffeurs mogen geen Europese paria’s worden’

‘De honderdduizenden vrachtwagenchauffeurs in Europa mogen niet behandeld worden als tweederangsarbeiders wegens het het uitzonderlijke karakter van hun beroep of nationale economische belangen’, schrijven Frank Moreels, Kathleen Van Brempt en Hugues Bayet.

Het sociale Europa blijft het zorgenkind van de Europese constructie. Daarom zijn de huidige discussies over de Europese Pijler van Sociale Rechten, maar ook over de detachering van werknemers in Europa zo belangrijk. Vorige week keurde het Europees parlement een tekst goed die – zelfs al is hij niet perfect – gedetacheerde werknemers in Europa beter beschermt.

Helaas dreigt de stemming van gisteren in de Transportcommissie van het Europees parlement de fundamentele rechten en arbeidsomstandigheden van 3 miljoen vrachtwagenchauffeurs in Europa ernstig aan te tasten.

Kort samengevat betekent de stemming in de Transportcommissie dat:

• Transportbedrijven hun chauffeurs kunnen verplichten om gedurende drie opeenvolgende weken (met slechts één dag weekendrust) achter het stuur te zitten en hen pas dan toe te laten enkele dagen naar huis terug te keren.

• Rusttijden, ook tijdens het weekend, in de cabine van de vrachtwagen mogen plaats vinden, wat kwaliteitsvolle rust en elementaire hygiëne onmogelijk maakt, in tegenspraak met een recent arrest van het Europees Hof van Justitie.

• Het principe van gelijk loon voor gelijk werk op dezelfde plaats niet geldt voor vrachtwagenbestuurders.

Dit alles betekent dat vrachtwagenchauffeurs minder rusttijd zullen hebben en hun dag weekendrust moeten doorbrengen in hun voertuig, met alle gevolgen vandien voor de veiligheid en de gezondheid van de bestuurders. Het betekent voor hen ook dat ze wekenlang gescheiden blijven van hun familie in levensomstandigheden die uiterst moeilijk zijn en waarvoor ze vaak een bedroevend laag loon krijgen.

In april had de commissie Sociale Zaken van het parlement de sociale impact op de chauffeurs nog goed begrepen door het recht van chauffeurs op voldoende kwaliteitsvolle rusttijd, een regelmatige terugkeer naar hun gezin en het principe van gelijk loon voor gelijk werk op dezelfde plaats te ondersteunen.

Het omgekeerde gebeurde nu in de Transportcommissie, wat niet enkel aantoont hoe heftig het debat in het Europees parlement woedt, maar ook hoe nationale economische belangen zwaarder wegen dan sociale rechten. We mogen ons echter niet vergissen: het gaat niet om een strijd tussen werknemers uit West-Europa enerzijds en werknemers uit Oost- en Zuid-Europa anderzijds. Het gaat in essentie over de uitbouw van een sociaal Europa dat de fundamentele rechten van alle Europese werknemers beschermt, komaf maakt met sociale dumping en de ‘race to the bottom’ die, onder het mom van vrij verkeer, niet enkel sociale rechten, maar zelfs het Europese project in gevaar brengt.

Je kan immers niet enerzijds pleiten voor de uitvoering van een Pijler van Sociale Rechten en de bescherming van gedetacheerde werknemers en anderzijds bepalen dat enkele honderdduizenden vrachtwagenchauffeurs géén recht hebben op die fundamentele sociale rechten.

Iedereen verliest bij de beslissing die de Transportcommissie gisteren heeft genomen. De chauffeurs uit het Oosten en het Zuiden van Europa zullen onder verschrikkelijke arbeidsomstandigheden moeten blijven werken en chauffeurs uit West-Europa zullen hun job blijven verliezen omwille van extreme sociale dumping.

Het is de hoogste tijd dat Europese parlementsleden die geloven in het Europese project hun verantwoordelijkheid nemen en er voor zorgen dat de honderdduizenden vrachtwagenchauffeurs niet behandeld worden als tweederangsarbeiders omwille van het uitzonderlijke karakter van hun beroep of omwille van nationale economische belangen. Voor Europa is dit een nieuwe uitdaging, want op sociale onrechtvaardigheid kan Europa niet gebouwd worden. Vrachtwagenchauffeurs mogen géén Europese paria’s worden.

Frank Moreels (voorzitter Europese koepel van transportvakonden (ETF) en van de Belgische TransportBond)

Kathleen Van Brempt, Europees parlementslid sp.a, vice-voorzitter van de fractie van Europese sociaal-democraten (S&D).

Hugues Bayet, Europees parlementslid PS, lid van de Transportcommissie in het Europees parlement.