Hoe presteert de Belgische economie de volgende jaren? Waar strandt het begrotingstekort? Hoeveel jobs komen er bij? De Nationale Bank poetst traditiegetrouw op het einde van het jaar de glazen bol af. Dit zijn zeven markante prognoses die de bank maakt. Een uitgebreide analyse kunt u ook lezen in dit interview met Pierre Wunsch, de gouverneur van de Nationale Bank.
1. Extra begrotingsinspanning van 13 miljard euro nodig
De regering-De Wever levert een stevige inspanning om de begroting onder controle te krijgen, maar toch loopt het tekort verder op tot 5 procent van het bruto binnenlands product (bbp) tegen 2028. “De maatregelen volstaan enkel om het tekort te stabiliseren. Dat is problematisch, omdat de schuldgraad verder oploopt. Om de schuldgraad te stabiliseren is een begrotingsevenwicht voor rentelasten nodig. Dat impliceert een extra inspanning van 2 procent van het bbp (of ongeveer 13 miljard euro)”, zegt Stefan Van Parys, specialist overheidsfinanciën van de Nationale Bank.
De begrotingsinspanningen worden opgegeten door hogere defensie-uitgaven, hogere rentelasten en uitgaven die bij ongewijzigd beleid vanzelf toenemen. Ook de inkomsten staan onder druk, vooral door de normalisatie van de opbrengst van de vennootschapsbelasting. “De indruk kan ontstaan dat het saneren van de begroting een hopeloze oefening is. Dat is het niet. De regering levert inspanningen om de uitgaven onder controle te krijgen en realiseert structurele hervormingen”, zegt Pierre Wunsch, die aangeeft waar er nog mogelijkheden liggen. “We hebben onlangs een studie gemaakt over de fiscale uitgaven. Daar zijn besparingen mogelijk. Ook in de gezondheidszorg en op het niveau van de deelstaten is er ruimte om te besparen. Het is niet aan ons om politieke keuzes te maken, maar we zien in die hoeken besparingsruimte.”
2. De lonen mogen een beetje stijgen
In tegenstelling tot eerdere berekeningen ziet de Nationale Bank ruimte voor een lichte stijging van de reële lonen zonder de loonnorm te schenden. Het gaat om een toename van 0,4 procent in de periode 2027-2028. De bescheiden ruimte ontstaat omdat de lonen in de Duitsland, Frankrijk en Nederland momenteel sneller stijgen dan in België. De loonhandicap die België sinds de inflatiegolf van 2022-2023 opbouwde ten opzichte van de drie grote buurlanden is zo goed als weggewerkt.
3. We moeten over China praten
Dankzij het beleid van loonmatiging herstelt de concurrentiekracht van de Belgische bedrijven. Het verlies aan marktaandeel op de exportmarkten neemt af, maar het agressieve handelsbeleid van China is een steeds grotere kopzorg. Het land dumpt de industriële overproductie ook op de Europese markt. “We moeten over China praten. Het is een groot probleem voor de rest van de wereld als de Chinese industriële productiecapaciteit in dit tempo blijft toenemen. China aarzelt ook niet om de dominantie in een aantal sectoren te gebruiken als geopolitieke hefboom”, zegt Pierre Wunsch. In het interview met Trends pleit de gouverneur voor een Europese importheffing van 10 procent op Chinese goederen om de steun aan Oekraïne te financieren.
4. De economie tikt als een metronoom
Ook de Belgische economie toonde zich in 2025 opvallend veerkrachtig met een economische groei van 1,1 procent. Ook de volgende drie jaar verwacht de Nationale Bank een groei van ongeveer 1 procent. Die stabiliteit is opvallend, gegeven de schokken van de voorbije jaren. De keerzijde van de medaille is dat de Belgische economie geen krachtig herstel meer kan boeken. Een poging tot hoogconjunctuur zou meteen gefnuikt worden door een krapte op de arbeidsmarkt.
5. 135.000 extra banen tegen 2028
De Nationale Bank verwacht in de periode 2026-2028 een toename van de werkgelegenheid met ongeveer 135.000 banen. Het zwaartepunt van de jobcreatie ligt daarbij in de private sector. De voorgaande jaren kwamen er nog vooral jobs bij in de overheidssector en bij de zelfstandigen. De extra banen zijn zowel te danken aan de hervormingen van de regering als aan de natuurlijke jobcreatie. De Nationale Bank schat dat ongeveer 20 procent van de mensen die een werkloosheidsuitkering verliezen een job zal vinden. De regering rekent op 30 procent. De Nationale Bank wijst erop dat de profielen van langdurig werklozen of langdurig zieken niet de meest geschikte zijn om snel een job te vinden. “Maar deze maatregelen zijn nodig om de werkgelegenheidsgraad te verhogen. Dit zijn ook duidelijke signalen voor nieuwkomers op de arbeidsmarkt. Je kunt ook een strenger beleid voeren in een krappe arbeidsmarkt met een hogere kans op tewerkstelling”, zegt Pierre Wunsch.
6. De koopkracht neemt licht toe
De koopkracht van de gezinnen zal in de periode 2026-2028 minder snel toenemen dan in de voorgaande jaren. De regering roomt met de maatregelen om de begroting te saneren een deel van de koopkrachtstijging af, maar de extra tewerkstelling zorgt voor een tegengewicht. De consumptie zal wel op peil blijven, omdat de spaarquote wat zal dalen, verwacht de Nationale Bank.
7. De woningmarkt smacht naar herstel
De investeringen in nieuwe woningen liggen nog altijd 15 procent lager dan voor corona. “We zijn verrast door het trage herstel op de woningmarkt”, zegt Jana Jonckheere, econoom van de Nationale Bank. “Nochtans wordt de markt ondersteund door een aantal structurele evoluties. De vraag naar wooneenheden neemt toe, het Belgische woningbestand heeft nood aan energetische renovaties en de vraag naar vastgoed als alternatieve belegging trekt opnieuw aan. Wel verwachten we de volgende jaren een lichte stijging van de hypotheekrente.”